Будалите немаат рогови


Ерол Ризаов

Ако се обидувате да ја докажувате глупоста со аргументи, ризикувате да испаднете поголема будала од тој што ја направил и ќе поарчите бадијала скапоцено време од животот . Будалите немаат рогови за веднаш да се распознаат. Затоа најдобро е понекогаш, кога е веќе направена голема будалаштина, да оставите самата да се разоткрие. Се разбира, легитимно право е да се поднесат 35.000 амандмани на третото проширено издание на законот за јазици за да се спречи „неуставен“ и „опасен“ закон за уривање на територијалниот интегритет на Република Македонија, спакуван за парламентарна дебата во време кога националните интереси и целата енергија треба да се насочи кон историска одлука за иднината на Македонија, со кои и какви отстапки ќе стане членка на НАТО и на ЕУ. Целата оваа ѓурултија ми наликува на средновековна црковна дебата на језуити колку ангели можат да застанат на врвот на една игла.

И сега пак со демократско право, исто такво како за пишување на 35 илјади амандмани, би било ептен доследно на првичната глупост тие да се преведат на албански, а зошто да не по Бадинтер и на српски, на турски, на влашки, на бошњачки и на ромски јазик, па да почне еден по еден наредните три години да се води длабокоумна расправа, до крајот на мандатот на оваа влада. За конечно да се одлучи на колку јазици ќе им кажеме на сите разбирливо дека државата отиде во расуло благодарение на мудрата политика што ја водат власта и опозицијата, а најмногу искусниот реалист од резиденцијата на Водно кога става вето за создавање поволен амбиент со отворање бесконечна патриотска расправа, бидејќи во овој закон опозицијата и авторитетни научници генијално ја препознаа опасноста на која предочи лично со глава и брада претседателот на државата Ѓорге Иванов во своето обраќање во Собранието, кога откри голема вистина дека законот не го засега македонскиот јазик, ама е опасен за нарушување на унитарноста на државата.
Со други зборови, поголемата употреба на албанскиот јазик стана закана за територијалниот интегритет на Македонија. Тоа е многу силен аргумент да се стави вето на закон кој ќе ја распадне Македонија. Кога е во прашање таква опасност, нема потреба никој, па ни големите научни авторитети да појаснуваат разбирливо и на македонски јазик како тоа поголемата употреба на албанскиот или други јазици ќе ја наруши унитарноста на државата. Крокодил летает, так сказал товариш полковник и готово, и крокодил летает и магарето лета.

И додека чекаме изгубени во преводот на амандманите на ВМРО-ДПМНЕ за законот на јазиците, на предлозите на господин Метју Нимиц и на четирите точки на грчката влада кои ги најави министерот Коѕиас , нормален човек не може, а да не се праша – добро бе, дали нормалноста станува сериозен хендикеп во оваа земја или, пак, тоа е толку добро обмислено што можат да го разберат само тие што навреме полуделе. Инаку, како би се спречил национален консензус за стратегиски и најприоритетни државни прашања како што се членството во НАТО ако не се направи голема кавга за тоа чие е седлото на атот кој веќе заминал, го нема. Како може да се објасни рационално за да се разбере дека ако во овој момент се одложи расправата за законот за јазици, тој може да биде многу поквалитетен и во интерес на предлагачот. Толку ли е голема нуждата итно да се испорача утеха до своите гласачи, дека завршиле голема работа, па макар и пропаднала шансата за забрзување на евроатланските интеграции на Македонија бидејќи главните актери се нафрлиле баш сега да го заколат бикот за едно кило месо. Не дека Талат Џафери претседателот на парламентот нема да ја заврши работата по шест месеци исцрпувачка расправа, како што најавува, туку што фајде ќе има од тоа по шест, а можеби и година дена.

Значи, останува на една бесмисленост да се одговори со друга, да се преведуваат 35 илјади амандмани уште ден, два , а дотогаш да вријат казани со нетрпеливост и омраза, и меѓу Албанците со Албанците и меѓу Македонците со Македонците, и меѓу Албанците и Македонците, и меѓу сите други кои мислат дека им го корнат јазикот насушен со закон. Има ли друго чаре освен да се направи пауза околу точката за законот за јазици во интерес на тоа да се постигне единствен меѓупартиски став при разгледување на предлозите на медијаторот Метју Нимиц и да се подготви адекватен одговор на четирите точки кои во средината на февруари ќе пристигнат од грчката влада, кои содржат тешки предуслови и навестуваат дека навистина ќе треба да се донесат мачни одлуки кои не се можни без широк консензус, не само меѓу релевантните политички партии, туку е неопходна поддршка и од јавноста, од интелектуалните и деловни елити, од меѓународната заедница многу поконкретно и со поголеми гаранции отколку со охрабрувања и тапкање по раменици. Тоа што го навестува министерот Коѕиас го разоткрива византискиот пристап и на академикот, и на грчката влада, на кој ако не се одговори на соодветен мудар начин лесно води кон заринкување на бродот на подводни карпи во грчките мориња. За тие што не ја знаат византиската филозофија на преговори, таа е многу поусовршена од римската раздели па владеј. Така може лесно да се случи предлозите на грчката влада да не излезат од македонското Собрание, или воопшто да не стасаат на дневен ред поради презафатеност со одлучување по амандманите на ВМРО-ДПМНЕ за спасувања на Македонија од двојазичност. Тоа би било совршено алиби за Грција убиството на Македонија да се прикаже како самоубиство без употреба на сила.

Затоа почитувани партиски лидери, научни авторитети, уставотворци, уставобранители и „искусни реалисти“ оставете го јазикот сега настрана оти отиде државата во неврат. Без главата, не работи ни јазикот.