Петков не се фокусирал на зборовите на Пендаровски

Надворешната политика се води во извршната власт, а не во другите сегменти, па ни кај претседателот на државата, изјави денеска бугарскиот премиер Кирил Петков во собранието за време на испрашувањето за односите со Македонија. Одговарајќи ѝ на порамнешната министерка за надворешни работи, Екатерина Захариева (ГЕРБ), дека имало мешани сигнали од македонскиот претседател Стево Пендаровски околу работните групи, Петков одговори: „Не се фокусирам на зборовите на Пендаровски“.

Уште еден поранешен шеф на дипломатијата, Даниел Митов (ГЕРБ) го споменуваше Пендаровски и го праша Петков дали ја познава ОМО „Илинден“ со која македонскиот претседател денес ќе има средба.

Според Петков, бугарската влада не би ја ни отворила вратата на темата за македонското малцинство и покрај тоа што ОМО „Илинден“ ќе се обиде да ја сопне „младата македонска влада“.

Захариева во излагањето и прашањата се фокусираше на македонските Бугари, која таа ги нарекуваше „бугарски Македонци“. „Дискриминацијата на бугарските Македонци понекогаш ги надмина времињата на Титова и Милошевиќевска Југославија“, рече Захариева и нагласи дека има чувство оти „важните прашања за Бугарија ќе останат во втор план“.

Петков рече дека новиот пристап меѓу Софија и Скопје бил поддржан од ЕУ.

„Добиваме поддршка не затоа што бараат нешто од нас, туку затоа што се надеваа дека политичкиот говор е заменет со вистинско дејствување“, рече Кирил Петков пред пратениците.

„Во Брисел, ако зборуваме за проблемите меѓу двете земји како билатерални проблеми, никој не нѐ разбира. Но, кога велиме дека тие се засноваат на заеднички европски принципи, нашите партнери нѐ слушаат. Наместо да се зборува само за правата на македонските Бугари, туку за човековите права и апсолутна нетолеранција на говорот на омраза – тоа се теми кои ЕУ ги разбира, тоа се нејзините принципи. Овие теми се многу важни за нас и кога ќе се вклучат во овие општи принципи и ќе изјавиме дека сакаме да се запазат за сите, има гласност“, додаде Петков.

Оваа стратегија започна со последните две преодни бугарски влади и беше спроведена со помош на претседателот Радев. Софија одлучи да го префрли фокусот од историјата, јазикот и идентитетските прашања, кои не се прифатени со разбирање во ЕУ, на човековите права.

Македонскиот премиер Димитар Ковачевски не гледа проблем со воведување на Бугарите од Северна Македонија во нивниот устав, а веќе се разговара за рокот кога тоа ќе се случи, рече Петков.

Софиското барање Бугарите да бидат вклучени на рамноправна основа со другите народи во уставот на земјата го наметна претседателот Радев, кој го опиша како клучно Бугарија да ја одобри преговарачката рамка на Северна Македонија со ЕУ.

„Разговараме за кој било рок. Тоа е она што ќе го направиме во преговорите, дека ќе биде факт – Бугарите во Северна Македонија ќе имаат еднакви права со другите. Во следните 10 години, ние мора да работиме со Скопје бидејќи тие го отвораат секое од нивните 27 поглавја. И овој мониторинг против говорот на омраза всушност треба да се искористи. Треба да направиме јасен механизам за воведување во европскиот процес и со тоа да ја свртиме реториката за 10 години“, рече бугарскиот премиер.

Петков рече дека во Македонија има групи луѓе кои не сакаат да се случи нормализација со Бугарија, но „надворешната политика и на Република Бугарија и на Република Северна Македонија зависи од извршната власт, владата“. Тој, исто така, им честиташе на коалициските партнери за работата со Скопје, особено на министерката за надворешни работи, Теодора Генчовска (предложена од Има такви луѓе), и на потпретседателот на парламентот, Кристијан Вигенин (БСП): „Зборувам во име на целиот тим“.

Тој не навлезе во детали за клучните инфраструктурни планови споменати – железничката линија Софија-Скопје, пуштањето на авиокомпанија во март и граничниот премин „Клепало“. Пругата треба да биде готова до 2027 година и владата сака да ја забрза изградбата, но можните датуми сѐ уште не се познати, а претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен вчера изјави дека „ние сме подготвени да го поддржиме овој проект“. „Мојата надеж е дека не само што ќе го скратиме овој период, туку ќе искористиме европски и буџетски пари“.

Тој неколкупати ја нападна опозицијата и ја доведе во прашање нејзината работа по ова прашање: на пример, веќе две години се зборува многу и „вистинската работа не е завршена“, а идејата за календарот што го воведоа тој и Ковачевски не се само декларации. Ист беше пристапот на 13-те километри преостанати од бугарската страна до граничниот премин  „Клепало“, кој треба да биде отворен до крајот на годинава. „Не можев да поверувам како е можно овие 13 километри со години да не се градат да има уште една целосна врска“. (Н.В.)