Ковид-19 ја уништи целата идеја за мала влада
КЕЈТ БЛАНШЕТ
Ковид-19 направи едно нешто страшно јасно – владата не е иста со бизнисот. Улогата на владата е да го регулира и насочува сѐ покомплексниот социјален пејзаж. Бизнисот е само дел од тој пејзаж
Пред некој ден морав да одам во градот кај стоматолог. Облеков секаква убава облека како да одам на вечера и вечер на отворање. Изгледите да се биде надвор и за нешто беше возбудлива и застрашувачка. Толку очајно сакав да бидам меѓу луѓето и во градот, но исто така целосно заборавив што е настан. Стоматологот не изгледаше изненаден од мојата пренагласена посветеност – дотогаш, јас не бев првиот пациент што го видел од заклучувањето.
Како личност што работи во уметничкиот сектор, заклучувањето беше чудно познато на едно ниво – многу актери се заглавуваат во еден вид неизвесност чекајќи некој друг да им даде дозвола да го прават она за што се добри. Се чинеше како сите да чекавме по телефон да се јави нашиот агент. Беше чудно и непознато затоа што заедницата што нè држи заедно, публиката, како и промената на емисиите и новите изданија, беа исто така во мирување. Протокот меѓу сите нас беше сериозно погодено, и јас бев скршена и ужасната кога тоа почна да се појавува на интернет. Скршена затоа што нагонот да се изразиме и желбата за комуникација се чини дека не може да се прекине. Ужасната бидејќи најлошото место за вежба и изведување е сама во огледало, а понекогаш телефонот е само огледало.
Беше неверојатно, сепак: оперските пејачи кои го пееје на на своите балкони, танчерите правеа соло во своите дневни соби, а диџеите се поставуваа на чардаците во нивните станови. Комуникацијата дефинитивно е потреба, а не желба. И талентот мора да се изрази. Таа потреба е како корените на дрвото што бара простор и исхрана, и таа единствена клетка во коренот на косата што е порозна порта меѓу почвата и растението – што постои кај сите нас, во нашата потреба да комуницираме и да дадеме заедничка смисла . Порозната порта меѓу публиката и уметникот е токму тоа – двонасочна улица каде што живеат и двата навидум засебни света. Хорот од пабот каде што сите влегоа во групата преку Зум и пееја. За нив? Да. Едни за други? Да. За уни-верзумот? Да. Прекрасен простор што оживеа и напредуваше и се обидуваше да го премости јазот.
Ковид-19 направи едно нешто страшно јасно – владата не е иста со бизнисот. Улогата на владата е да го регулира и насочува сѐ покомплексниот социјален пејзаж. Бизнисот е само дел од тој пејзаж. Здравство, инфраструктура, правен систем, образование: тоа не се бизниси. Прво и најзначајно, тие се дел од општеството, дел од нашата должност едни кон други и кон системот од кој сите сме корисници – или треба да сме корисници на тоа – но тоа е сосема друга катастрофа што беше страшно разјаснета во последните шест месеци.
Па, што отвори Ковид-19? Кревкоста на социјалниот простор и робусноста на нашата потреба за споделување. Катастрофалното погрешно насочување во последните 30 години на економско и социјално планирање. Не, со недостаток на носталгија и жалење, Ковид-19 ја опустоши целата идеја за мала влада и ја истакна важноста на социјалната и економската правда. Силно илустрирајќи ги овие грижи, најновиот бран активизам „Црните животи се важни“ (БЛМ) ја потенцираше потребата за правичен и хуман социјален план.
За уметноста, се плашам од старите добри времиња се минато. Односот помеѓу уметникот и публиката се смени суштински. Алатките на иднината денес, од селфи до зум, се само незгодни обиди да се поврати површинскиот изглед на поврзаноста. Вистинската поврзаност ќе треба да најде нов начин. Добрата вест е, ќе – и ќе биде фасцинантна и осветлувачка и спротивставена.
Претпоставувам дека тоа ќе биде во настанот. Чудесниот настан на здружување; собирање и излегување (дури и кај стоматолог) и мислам дека тоа ќе биде во политиката пред сѐ, во аргументот и протестите. Иконските слики и моменти на заклучување за мене се: „Не можам да дишам“ напишани на маските за лице на демонстрантите на БЛМ; оној двор во Италија исполнет со распеани соседи; таа анонимна демонстрантка Леди Годива во Портланд која седи гола пред полицијата; тивкото небо; и самопрогласен бизнис-генијален претседател на најважната демократија во светот кој препорачува внесување или инјектирање на средства за дезинфекција.
Заедничката врска помеѓу овие иконски настани е длабоко политичка, бидејќи политичкиот простор е местото каде што се собираме, и со реторика или слики или гест, со некаква подобрена реалност (ајде да ја наречеме претстава) го искажуваме она што треба да го кажеме. Секој од овие е зачудувачки. Во нив има длабок елемент кој е откриен. Ние се занимаваме со изведбата на гестот и целиот е поголем од збирот на неговите делови. Мислам дека оваа потреба да се собереме е од суштинско значење за тоа кои сме и тоа беше спречено од Ковид-19, но исто така беше нагласено од него, и таа потреба кај нас за заедницата се однесува на тешката лекција што треба да ја научиме: бизнисот не е влада и влада не е деловна активност. Најголемиот избор кога владите почнаа да размислуваат за олеснување на блокадите, изборот што навистина се чини дека длабоко нѐ разделува, е оној помеѓу заедницата и економијата.
Како и животот, уметноста може да биде деловна активност. Но, како и животот, уметноста не е сè деловна активност – и тоа е тој загрозен простор каде што животот и уметноста не се однесуваат само на пари што владата е таму за да помогне во заштитата.
(Кејт Бланшет е прославена австралиска актерка. Ова е извадок од поглавјето „Австралиски приказни од Кејт Бланше и Ким Вилијамс“ во книгата „Upturn“)