(ВИДЕО) Вратен е во светот страшниот волк, кој изумре пред 12.000 години

Оживувањето на изумрените видови е високотехнолошка операција. Повторното „раѓање“ на страшниот волк можеби е пресвртница


 

Ова се Ромул и Рем, идентични близнаци создадени од генетскиот стартап „Колосал биосаенс“. Тие се, според главниот директор за животни на компанијата, првите младенчиња на страшниот волк во последните 12.000 години.

За да се роди, „Колосал“ зел ДНК од заб за кој се смета дека е стар околу 13.000 години и череп за кој се проценува дека е стар над 70.000 години. Научниците потоа ја споредија таа ДНК со ДНК секвенците од клеточните линии на сивиот волк. Сивиот волк е најблискиот жив роднина на страшниот волк – тие споделуваат 99,5 проценти од нивниот генетски код. Тоа е голема вест која одекна низ целиот свет.

Истребувањето е дел од природата. Од пет милијарди видови кои постоеле на Земјата, 99,9 отсто исчезнале. Доцното истребување во периодот Девон, пред речиси четиристотини милиони години, ги збриша рибите без вилица. Преминот од Тријас во Јура, пред двесте милиони години, стави крај на фитосаурусите слични на крокодили. Пред шеесет и шест милиони години, истребувањето на крајот на Креда ги елиминираше Тираносаурус рекс и Велоцираптор, најверојатно предизвикани од брзите климатски промени по удар на астероид. Неандерталците исчезнале пред околу четириесет илјади години. Еден ден – дали поради климатските промени, друг астероид, нуклеарна војна или нешто што сè уште не можеме да го замислиме – луѓето, исто така, најверојатно ќе бидат избришани, пишува „Њујоркер“.

Разликата во однос на луѓето е во тоа што со себе повлековме огромен број видови. Пред околу триста илјади години научивме да ловиме со копја. Ова ни даде значително влијание во одлучувањето кои животни прво ќе исчезнат – ги избравме или затоа што сакаа да нѐ изедат или затоа што сакавме да ги јадеме. Смртта на некои животни, сепак, доведе до смрт на големите предатори кои го ловеле нашиот омилен плен. Меѓу жртвите имало мачки со заби како сабја и страшни волци (Canis dirus). Попатно изумреа и разни други видови: волнени мамути, ирски ирваси, морските крави на Стелер, тилацините (тасмански тигри)… Колежот продолжува. Останаа само два северни бели носорози – и двете женки.

Луѓето се тажни поради истребувањето речиси онолку долго колку што ние ги искоренуваме. Во последните векови се обидовме да го решиме овој проблем. Во 1886 година, британските власти во Јужна Африка беа шокирани од брзината со која фармерите од Бур ја десеткуваа квагата, роднина на зебрата со полу риги, и се обидоа да го спасат видот од исчезнување со Законот за подобро зачувување на дивечот. Мерката дојде предоцна. Во 1973 година, Конгресот на САД го усвои Законот за загрозени видови, како одговор на намалениот број на многу иконски животни во Америка, вклучително и ќелавиот орел и гризли. И покрај таквите закони и други напори за зачувување, сегашната стапка на истребување е, според некои мерки, илјада пати поголема отколку што би била без луѓето.

Операција во тишина

Од 1880-тите, имаше различни обиди да се види дали е можно некако да се смени процесот.

Барем теоретски, технолошкото знаење и искуство што ни помогна да истребиме толку многу диви животни може да се искористи за да се вратат неколку наши жртви. Поголемиот дел од ова истражување беше спроведено од академски научници или екологисти. Но, што ако личноста која се обидува да го врати изумирањето е човек со огромна сума на пари, недоверба кон институциите и љубов кон поп-културата? Тип на маж кој сака брзо да се движи и да ги поправа работите – но и да ја зголеми својата нето вредност.

Кое животно прво би избрало такво лице да оживее? Репортерот на „Њујоркер“ го видел одговорот кога му била покажана фотографија од две слатки бели, страшни волкчиња кои седат на асиметричен трон направен од железни мечеви.

На прв поглед изгледаше како слика генерирана од вештачка интелигенција, но му беше кажано дека тоа се вистински живи животни. Очигледно имало и трето. Целата операција беше спроведена во тишина и сите инволвирани мораа да потпишат договор за необјавување. Инаку, овие волци биле малку поголеми од денешните сиви волци, но имале појака вилица и поголема глава. Тие изумреле пред околу дванаесет илјади години и веројатно е дека нашиот вид не бил виновен за тоа, туку исчезнувањето на големите животни кои биле пресудни за нивната исхрана. Тие главно јаделе коњи и бизони, а повремено и мрзливци и младенчиња мамути.

Тримесечниот Ромул. Тој има еднојачен близнак Рем

Бен Лам е четириесет и тригодишниот претприемач кој стои зад овој проект. Тој веќе учествува во проект кој започна во 2012 година, кога започна работата на оживување на волнениот мамут. Во 2020 година, тој и негов колега ја основаа компанијата „Колосал биосаенс“, која има една цел: да ги врати изумрените животни. Покрај мамутот, нивната листа ги вклучува и додото и тилацинот. Лам верува дека овие оживувања се само високотехнолошки предизвици. Се земаат примероци од фрагменти од ДНК од коските и потоа, како што вели, треба да се создаде „вистинскиот медиум за растење на клетките“.

Но, излегува дека „играњето со ДНК“ не е толку лесна работа како што мислеа. Некогаш мострите што ги имаат се многу оштетени, а понекогаш земањето на примерокот екстремно ги оштетува. Тие почнаа да работат на враќање во живот на овие волци во летото 2023 година. Тие беа уверени дека процесот ќе биде побрз од оној поврзан со другите животни, бидејќи денес генетиката на кучињата е меѓу најпознатите на науката. Мора да се признае, кучињата и волците се доста генетски оддалечени, но ние сепак најдобро ги знаеме.

Волците Ромул и Рем

Првиот проблем со кој се соочија експертите беше многу голем: каде да се добие ДНК на страшниот волк доволно добра за да се користи во секвенционирањето на гените на изумреното животно. Успеале да пронајдат две – едната била дел од заб на страшниот волк од пештерата Шериден, фосилна јама од доцното ледено доба во Охајо; се сметаше дека забот е стар околу тринаесет илјади години. Друг кандидат беше речиси целосен череп од Ајдахо, пронајден во резервоарот Американ Фолс. Се проценува дека черепот е стар повеќе од седумдесет илјади години, но содржел недопрена петроусна коска – внатрешно уво чии клетки се густо набиени, аранжман што го спречува навлегувањето на габи и микроорганизми кои ја уништуваат ДНК.