Од Клинтгон до Трамп: Сите американски претседатели на Путин

Во раните години од 25-годишното владеење на Владимир Путин, билатералните средби со неговите американски колеги беа чести. Со текот на времето, сепак, особено по нелегалната анексија на Крим во 2014 година и обвинувањата за мешање во претседателските избори во САД во 2016 година, контактите станаа поретки и постудени. Вчера  за прв пат по години, Путин  се сретна со Доналд Трамп на американска почва во Алјаска.

Путин и Џо Бајден
Двајцата се сретнаа лично само еднаш – во Женева во јуни 2021 година. Во тоа време, Русија собираше војници на границата со Украина, а САД ја обвинуваа Москва за кибернапади. Кремљ ја интензивираше својата репресија – опозицискиот лидер Алексеј Навални веќе беше во затвор, а протестите за негово ослободување беа брутално потиснати.

Разговорите во Женева траеја три часа без поголем пробив. Двајцата лидери разменија учтиви изрази на „меѓусебно почитување“, но ги нагласија своите дијаметрално спротивставени ставови. Следеше видеоконференција во декември 2021 година и телефонски повик во февруари 2022 година, само неколку дена пред целосната инвазија на Украина. Откако започна војната, немаше повеќе јавни контакти меѓу нив.

Путин и Доналд Трамп
За време на првиот мандат на Трамп, двајцата се сретнаа шест пати – на и на маргините на состаноците на Г20 и АПЕК. Најзапаметен беше состанокот во Хелсинки во јули 2018 година, кога Трамп јавно ги доведе во прашање заклучоците на сопствените разузнавачки служби во врска со руското мешање во изборите во 2016 година, наведувајќи дека му верува на Путин.

„Имам голема доверба во мојата разузнавачка заедница, но ќе ви кажам дека претседателот Путин беше многу цврст и силен во своето негирање на ова“, рече Трамп во тоа време. Откако Трамп се врати во Белата куќа оваа година, двајцата имаа околу шест јавни телефонски повици.

Путин и Барак Обама
Обама се сретна со Путин девет пати, а со Дмитриј Медведев уште 12. За време на мандатот на Медведев (2008–2012), Вашингтон и Москва разговараа за „рестартирање“ на односите и работеа на договори за контрола на оружјето. Тогаш државната секретарка Хилари Клинтон му подари на Сергеј Лавров симболично копче со зборот „ресетирање“ напишан на него – но со погрешен превод на руски („ресетирање“ наместо „рестартирање“).

Тензиите се зголемија по официјалното враќање на Путин во Кремљ во 2012 година. Обама ја откажа посетата на Москва во 2013 година откако Русија му даде азил на Едвард Сноуден. Анексијата на Крим во 2014 година и војната во Донбас доведоа до строги западни санкции и прекин на односите. Интервенцијата на Русија во Сирија во 2015 година дополнително го искомплицира дијалогот. Нивната последна средба беше во Кина во септември 2016 година.

Путин и Џорџ В. Буш
Путин и Буш се сретнаа 28 пати. Нивниот прв состанок во 2001 година го наведе Буш да каже дека „ја почувствувал душата на Путин“. Во 2002 година, тие го потпишаа Договорот за стратешко-офанзивно намалување на оружјето (SORT).

По нападите од 11 септември 2001 година, Путин беше првиот светски лидер што му се јави на Буш за да му изрази сочувство и поддршка. Тој им дозволи на САД да користат воени бази во Централна Азија за операцијата во Авганистан. Путин го нарече Буш „достоен човек и добар пријател“, нагласувајќи дека добрите односи со него му помогнале да најде излез од „најакутните и најконфликтните ситуации“.

Путин и Бил Клинтон
Клинтон ја посети Москва во јуни 2000 година, еден месец откако Путин ја презеде функцијата. Тие имаа лична средба, неформална вечера, обиколка на Кремљ и присуствуваа на џез концерт. Темите вклучуваа контрола на оружјето, кризата во Северен Кавказ и ситуацијата на Балканот.

На прес-конференцијата следниот ден, Клинтон рече дека под водство на Путин, Русија „има шанса да изгради просперитет и сила, заштитувајќи ја слободата и владеењето на правото“.

Двајцата се сретнаа уште три пати во 2000 година – на самитот на Г-8 во Јапонија, на Милениумскиот самит на ОН во Њујорк и на АПЕК во Брунеи. Во интервју од минатата година, Путин откри дека во 2000 година го прашал Клинтон дали Русија може да се приклучи на НАТО. Според него, првичниот одговор бил „да, интересно“, но САД подоцна ја отфрлиле можноста. Путин ја искористил приликата да нагласи дека Западот нема намера да ја интегрира Русија.