Малите партии во Бугарија сакаат одложување на изборите

Има голема недоверба кај помалите партии во владата на Бојко Борисов дека ќе организира фер избори. Некои од нив бараат да се формира паралелна, граѓанска изборна комисија која ќе ги брои гласовите

(Од нашиот дописник)                                                                                                                                                                Јовка Димитрова

СОФИЈА – Помалите бугарски партии, кои имаат шанса да влезат во Националното собрание по парламентарните избори, би сакале гласањето да се одржи што е можно подоцна. Ова стана јасно од политичките консултации што ги одржа претседателот Румен Радев.

Претходно, Радев, кој треба да ги закаже изборите, рече дека смета оти тие треба да се одржат на 28 март, најраниот можен датум според законот.

Сепак, помалите партии сметаат дека заради епидемијата на корона вирусот, потребно е повеќе време за организирање на изборите за да се осигури дека сите граѓани можат да гласаат и да се намали можноста за изборна манипулација.

Според поранешната десна рака на Бојко Борисов, Цветан Цветанов, кој формираше своја партија Републиканци за Бугарија, најдобро е изборите да се одржат во средината на април. Поранешниот министер за внатрешни работи Румен Петков, кој сега ја предводи партијата АБВ, предлага гласањето да не биде порано од средината на мај.

Малите партии предложија голем број законски измени, вклучително продолжување на денот на изборите, гласање по пошта и емитување гласачки ливчиња преку Интернет. Треба да има набљудувачи на партиите во секој дел за да го контролираат изборниот процес, а коалицијата „Исправи се.БГ“ инсистира на организирање на „граѓанска ЦИК“ (Централна изборна комисија) за паралелно броење на резултатите од гласачкото ливче до гласачко ливче.

„Ние немаме доверба во ‘државата на Борисов’. Знаеме дека ГЕРБ купува околу 300.000 гласови на изборите и нивното МВР ги штити“, рече Атанас Атанасов, копретседател на Демократска Бугарија.

Лидерот на „Исправи се.БГ“ Маја Манолова предупреди дека државните институции вклучени во подготовката на изборите ја саботираат нивната организација. Како пример таа посочи дека машините за гласање не биле доставени два месеци пред изборите и не е познато како ќе се контролира веродостојноста на резултатите пријавени од нив. Исто така, не постои здравствен протокол за поставување на правила за безбедност во случај на епидемија на корона вирус.

Според партијата Има таков народ, која според социолошките прогнози е трета по сила, клучен ќе биде одѕивот на гласачите, затоа е важно да се осигура дека гласањето ќе се одвива со минимален ризик од инфекција со Ковид-19 и дека луѓето кои се во карантин ќе можат да гласаат одделно од здравите.

По разговорите, претседателот Румен Радев рече дека постои консензус за измени во избраното законодавство, со цел да се воведе далечинско гласање по пошта, да се обезбеди видео надзор при отворање на гласачките кутии, броење на гласачките ливчиња и внесување на резултатите за секој дел и како и да се поделат протоците на здрави и заразени гласачи.

Минатата недела Румен Радев започна со уставни консултации пред закажувањето на датумот на изборите. Сепак, неговата иницијатива беше критикувана од владејачката партија на ГЕРБ. Премиерот Бојко Борисов дури го обвини дека сака да ги закаже изборите што е можно подоцна, бидејќи ГЕРБ се оцртувакако победник на изборите.

Прогнозата на агенцијата за истражување „Алфам рисрч“, објавена на 6 јануари, покажува дека вкупно шест политички формации имаат шанса да влезат во парламентот. Гласачите му даваат мала предност на ГЕРБ. Партијата на Бојко Борисов ќе освои 24,3% од гласовите, следена е од левицата (БСП) со 21,9%. Има таков народ на Слави Трифонов е на третото место со 10,2 проценти. Следат Движењето за права и слободи со 7,2 проценти и Демократска Бугарија со 6,1 процент. Здружението на Маја Манолова „Исправи се.БГ“, кое неодамна потпиша договор за заедничко учество на изборите со организаторите на антивладините протести од летото – „Отровното отро“, има поддршка од 4,9 отсто од гласовите.

Речиси половина од анкетираните од „Алфа рисрч“ изјавија дека сигурно ќе гласаат, 22,2 проценти немаат таква намера, а секоја третина се двоуми.

Мандатот на 44-от бугарски парламент истекува на крајот на март, а според уставот, изборите може да се одложат до два месеца, т.е. до крајот на мај. Само претседателот има право да го одреди датумот за одржување на изборите, додека владата ги организира. Претседателските консултации продолжуваат оваа недела со најголемите парламентарни партии, кои можат да го променат изборното законодавство и со претставници на бугарската дијаспора ширум светот.