Што знаеме за „Орешник“, новото моќно оружје на Путин

Рускиот претседател Владимир Путин му објави на светот дека неговите сили истрелале нова балистичка ракета со среден дострел, позната како „Орешник“ („леска“) во нападот врз Днипро, Украина во четвртокот.

Во своето обраќање на руската телевизија, Путин ја отфрли идејата дека ракетата е интерконтинентална балистичка ракета (ИЦБМ), како што првично беше објавено од украинските воздухопловни сили, кои соопштија дека тоа е меѓу деветте проектили истрелани кон Днипро од Астрахан на околу 700 километри. Употребата на ИЦБМ со долг дострел со нуклеарен капацитет би била сметана од Запад како голема ескалација на војната.

Но, опишувајќи ја ракетата, рускиот претседател, според Ројтерс, рече: „Во борбени услови, меѓу другото беше тестиран еден од најновите руски ракетни системи со среден дострел. Во овој случај, со балистичка ракета без нуклеарно оружје со хиперсонична опрема“.

Но, аналитичарите прашуваат колку е ново ова оружје, колку е различно од ИЦБМ и што додава „хиперсоничното“ на неговата моќ?

„Орешник“, наводно, носел шест конвенционални боеви глави, кои функционираат како повеќекратно независно таргетирано возило од времето на Студената војна (МИРВ), кое носи серија боеви глави кои цели на бројни специфични локации.

Центарот за контрола на оружјето и неширење на оружјето објави дека проектил со среден дострел може да помине од 1.000 до 3.000 километри, но руски извори велат дека „Орешник“ има дострел до 5.000 километри. Значи, ако биде лансиран од западна Русија во близина на Санкт Петербург, би бил „трансконтинентален“, способен да стигне до Обединетото Кралство на западната маргина на Европа и речиси до сите европски земји помеѓу нив, многу од нив сојузници на САД во НАТО.

Ова го истакна Путин во четвртокот, кога рече: „Како одговор на употребата на американско и британско оружје со долг дострел, на 21 ноември оваа година, руските вооружени сили извршија комбиниран напад врз еден од објектите на воено-индустрискиот комплекс на Украина.

„Ние веруваме дека имаме право да го користиме нашето оружје против воени објекти на земјите кои дозволуваат да го користат нивното оружје против нашите објекти“.

Путин мислеше на неодамнешната промена во политиката на САД кога претседателот Џо Бајден ја овласти Украина да распореди американски ракети со долг дострел, вклучително и Армиските тактички ракетни системи (АТАКМС), против цели во Русија. Се верува дека Велика Британија го следеше водството на Бајден и направи слична промена во политиката.

Во нивната последна анализа на ескалацијата во конфликтот Русија-Украина, Институтот за проучување на војната (ИСВ, непрофитна истражувачка група и тинк-тенк, го идентификуваше „Орешник“ како „експериментална балистичка ракета со среден дострел, најверојатно модифицирана балистичка ракета со среден дострел РС-26 ‘Рубеж’“.

Ракетата „Рубеж“, која никогаш не беше официјално пуштена во употреба и е класифицирана како во фаза на развој, може да носи нуклеарна или конвенционална носивост што ги содржи боеви глави или да има повеќе независни возила за повторно влегување кои транспортираат експлозиви до бројни цели.

Се верува дека новиот проектил се потпира и на компонента на ракетата „Булава“, која е пронајдена на местото на несреќата. „Булава“ беше развиена во Русија во 1990-тите, според „Агентство“, независна руска новинска куќа која објавува на Телеграм.

Марк Крутов, воен аналитичар во Радио Слободна Европа исто така заклучи дека ракетниот дел е компонента што се користи во „Булава“.

Сериското производство на ракетата „Булава“ започна во 2007 година, а беше прифатена во употреба во 2012 година, што значи дека ако навистина била дел од „Орешник“ на Путин, тогаш проектилот не е сосема ново парче технологија, како што тврдеше Путин.

Видеа од рускиот напад на Днепро кружат на платформите на социјалните мрежи, вклучувајќи ја и новата платформа BlueSky каде Кристофер Милер, известувач на „Фајненшл тајмс“, објави видео и рече: „Русија започна нешто страшно во украинскиот град Днипро, дом на 1 милион луѓе.

„Каков тип на ракета е нејасно. Киев тврди дека има ИЦБМ; некои западни официјални лица велат дека не е така, туку балистичка ракета. Без разлика, Москва употреби застрашувачко и разорно оружје врз густо населен град“.

Додека украинските воздухопловни сили првично ја идентификуваа ракетата Днипро како ИЦБМ поради неговата брзина и надморска височина, Путин истакна дека таа е „хиперсонична“, што потенцијално ѝ дава сосема поинаква траекторија.

И хиперсоничните и балистичките проектили се движат со над 5 маха (пет пати поголема од брзината на звукот). Она што тие се разликуваат е способноста за маневрирање на сред лет, што може да се постигне со хиперсонични ракети, но не и со балистички.

Двата типа на проектили, исто така, се разликуваат во однос на носивоста, бидејќи балистичките ракети често се користат за испорака на нуклеарни боеви глави на огромна територија, додека хиперсоничните ракети се дизајнирани за попрецизни напади. Но, „Орешник“ се чини дека е хибрид од двете.

Мик Рајан, пензиониран австралиски армиски генерал-мајор и виш соработник за воени студии на Институтот Лови, напиша за значењето на употребата на „Орешник“

Тој напиша: „Путин овде не само што испраќа пораки до Вашингтон. Ова е порака до Европа, не само за нивната поддршка за Украина, туку и за капацитетот и подготвеноста на Русија да влијае на политиката поврзана со одбраната и безбедноста и надвор од Украина“. (Њусвик)