Што се ракетите АТАКМС и зошто тие ѝ се важни на Украина

Џо Бајден даде зелено светло за употреба на ракетите од долг дострел за цели во Русија. Какво влијание ќе имаат тие на војната?

Џо Бајден ѝ дозволи на Украина да користи балистички ракети АТАКМС од САД против руските и севернокорејските сили на руска територија.

Официјални лица во Вашингтон им рекоа на новинарите дека оружјето може да се користи во регионот на Курск, каде што Киев започна упад, но дека американскиот претседател може да се согласи на нивно распоредување на друго место пред Доналд Трамп да дојде на власт.

Првите удари со помош на ракетите АТАКМС би можеле да дојдат за неколку дена. Но, што се тие и зошто се важни за Украина?

Кои се нивните можности?

Ракетниот систем е познат како Армиски тактички ракетен систем или АТАКМС. Тој беше развиен за време на студената војна за уништување советски цели и Киев веќе ги користи, но само на цели во окупираните области на Украина.

Направени од „Локхид Мартин“, проектилите можат да погодат цели на оддалеченост до 300 километри. Балистичките ракети летаат многу повисоко во атмосферата од повеќето ракети и можат да ја избегнат противвоздушната одбрана додека ја погодуваат земјата со огромна брзина.

АТАКМС се сметаат за проектили со долг дострел, иако немаат дострел на крстосувачка или интерконтинентална балистичка ракета.

Зошто администрацијата на Бајден го смени ставот?

Киев лобира во Вашингтон да добие зелено светло за употреба на АТАКМС против цели во Русија и Бајден сега е под поголем притисок. Новоизбраниот претседател Трамп рече дека ќе бара брз крај на војната во Украина, што доведе до загриженост кај Киев и неговите глобални поддржувачи дека Москва ќе направи сериозен напредок на бојното поле.

Бајден претходно одби да дозволи удари во Русија со АТАКМС, бидејќи се стравуваше дека ќе ја ескалира војната, нешто што рускиот претседател Владимир Путин вети дека ќе се случи. „Се обидуваме да ја избегнеме Третата светска војна“, рече Бајден.

Сепак, одлуката сега се оправдува како одговор на присуството на севернокорејски трупи кои се борат заедно со руските сили. Минатиот месец Пјонгјанг испрати околу 10.000 војници во Русија за да учествуваат во војната во Украина. Постои загриженост дека може да се испратат уште десетици илјади.

Какво влијание ќе имаат на бојното поле?

Украина сега ќе може да напаѓа цели во Курск со проектили, каде Киев држи 1.000 квадратни километри територија. АТАКМС би можеле да ги таргетираат руските складишта за оружје и муниција, линиите за снабдување и воените бази, што би им дало олеснување на украинските трупи на фронтот.

Со инаугурацијата на Трамп во јануари, потегот може да биде начин за воено зајакнување на раката на Украина пред да биде принудена на мировни преговори. Тоа може да има и психолошко влијание, подигајќи го моралот во Украина за време на тежок период.

Каква е состојбата на војната?

Се очекува Москва наскоро да започне голема офанзива за повторно заземање на Курск, особено со поддршка на севернокорејските сили.

Меѓутоа, ракетите не се гледаат како магичен куршум и руските сили веќе зајакнаа на истокот на земјата. Големиот проблем на Украина е што очајна ѝ требаат војници, бидејќи Киев се бори да мобилизира повеќе луѓе да се приклучат на војната.

Што е со Storm Shadow и другото оружје?

Бајден постепено му дозволи на Киев да користи понапредно и со поголем дострел оружје. На почетокот на војната, тој ја потпиша дозволата за употребата од Киев на артилериски ракетен систем со висока мобилност, или ХИМАРС, кој може да погоди цели до 80 километри.

Во текот на изминатите два месеци се шпекулираше дека на Украина можеби ѝ е дадено слично овластување да користи ракети „Storm Shadow“ испорачани од Запад, кои имаат споредливи способности со АТАКМС, врз руските сили во Русија.

Француско-британските ракети со долг дострел се потпираат на американскиот систем за наведување, така што Вашингтон треба да се договори за тоа како тие се користат. Можно е одлуката на Бајден за АТАКМС сега да ги охрабри неговите европски сојузници да му дадат на Киев поголема слобода за тоа како се распоредува Storm Shadow (во Франција позната како Scalp).

Ракетите се доволно моќни да навлезат во бункери и да ги оштетат аеродромите и можат да бидат прецизно насочени.