САД ќе ги поништи визите за кинеските студенти. Тие се очајни

Соединетите Американски Држави „агресивно ќе ги поништат визите за кинеските студенти“, објави државниот секретар Марко Рубио во средата, во голема ескалација на тензиите со Пекинг и уште еден удар врз американските високообразовни институции.

Планот наиде на силен отпор од Кина, која во четврток соопшти дека поднела формален протест до САД поради она што го нарече „политички мотивиран и дискриминаторски“ потег.

Поништувањата ќе бидат насочени кон кинеските студенти, вклучувајќи ги „оние со врски со Кинеската комунистичка партија или кои студираат во критични области“, рече Рубио.

„Исто така, ќе ги ревидираме критериумите за виза за да го подобриме надзорот на сите идни апликации за визи од Народна Република Кина и Хонгконг“, рече тој, додавајќи дека Стејт департментот и Министерството за внатрешна безбедност ќе работат заедно на планот.

Ненадејната најава ризикува да ги наруши тековните напори на САД и Кина за деескалација на тензиите, што доаѓа само неколку недели откако двете страни прогласија 90-дневно примирје за казнување на царините за стоките на другата страна, и ја продлабочува спиралната конфронтација меѓу претседателот Доналд Трамп и врвните универзитети во земјата.

Коментарите на Рубио следат по низа вонредни чекори од страна на администрацијата на Трамп за одвраќање на странските студенти од студирање во САД – од наредба на амбасадите да ги паузираат новите закажани студентски визи до одземање на можноста на Универзитетот Харвард да запишува меѓународни студенти. (Федерален судија подоцна ја запре забраната на Харвард.)

Најновиот потег ќе предизвика вознемиреност и бес во Кина, земјата на потекло на речиси една четвртина од меѓународните студенти во високото образование во САД. Исто така, веројатно ќе ја продлабочи вознемиреноста низ американските универзитети, каде што кинеските и другите меѓународни студенти се значаен извор на приходи.

Постојат знаци дека Пекинг е изненаден од објавата. Во поголемиот дел од четвртокот, кинеските медиуми контролирани од државата молчеа за вестите што значително ќе влијаат на судбината на стотици илјади кинески студенти.

Тоа се промени кога официјалниот коментар конечно дојде од Мао Нинг, портпарол на кинеското министерство за надворешни работи, која ги обвини САД дека ја користат идеологијата и националната безбедност како „изговор“ за овој потег.

Стравот и гневот веќе се шират меѓу кинеските студенти што студираат во САД.

Кенди, студентка по статистика на Универзитетот во Мичиген, која не сакаше да го каже своето целосно име, рече дека се плаши дека нејзината виза ќе биде поништена пред да дипломира.

„Да завршам само со диплома за средно образование е нешто што ме плаши“, рече таа од Кина, каде што е во посета на семејството. „Се молам да ги завршам моите додипломски студии безбедно и непречено.“

„Кога првпат ја слушнав веста, сакав да го проколнам Трамп.“

Со децении, американските универзитети привлекуваат некои од најпаметните умови во Кина. Гледани како пат кон престижно образование и подобри можности за кариера, американските колеџи привлекуваат кинески студенти од семејства од средната класа, како и од политичката и бизнис елитата. Многу кинески функционери ги праќаат своите деца во американски училишта, вклучувајќи го и лидерот Ши Џинпинг, чија ќерка Ши Мингзе студирала на Харвард под псевдоним.

Некои врвни кинески функционери се школувале во САД. Лиу Хе, поранешниот економски цар на Ши, доби магистратура по јавна администрација од Харвардската школа за влада „Кенеди“ во 1990-тите; Ванг Хунинг, идеолошкиот гуру на Кинеската комунистичка партија, беше визитинг професор на Универзитетот во Ајова во 1980-те.

„Многу кинески функционери, претприемачи и научници – особено оние кои играа клучни улоги во ерата на реформите и отворањето – ја добија својата обука во САД“, рече Зичен Ванг, истражувач во Центарот за Кина и глобализација, невладин тинк-тенк во Пекинг.

„Кога се вратија во Кина, тие донесоа не само професионално знаење и квалификации, туку и длабоко почитување и восхит кон Америка како отворено и инклузивно општество“, рече тој.

Студентските размени беа клучна константа во опаѓањето и осеката на односите меѓу САД и Кина – врски кои сега се повеќе се дефинирани од растечкото геополитичко ривалство кое поттикна тековна трговска и технолошка војна.

Кина беше главен извор на меѓународни студенти во САД 15 години по ред, сè додека не беше надмината од Индија минатата година.По децении раст, бројот на кинески студенти во САД достигна врв од над 372.000 во учебната 2019-2020 година, пред да се намали на повеќе од 270.000 во 2023-2024 година – пад што се совпаѓа со пандемијата Ковид-19, но исто така и со зголемување на тензијата меѓу двете влади.

Бројот на американски студенти во Кина е многу помал, опаѓајќи од повеќе од 10.000 на ниски стотици за време на пандемијата. Во учебната 2023-2024 година, околу 800 американски студенти биле запишани во Кина, според Американската стопанска комора во Кина.