Популистот Бабиш, „чешкиот Трамп“ победи на парламентарните избори во Чешка

Партијата АНО на популистичкиот милијардер Андреј Бабиш, познат како „чешкиот Трамп“, води на чешките парламентарни избори со 34,66 проценти од гласовите, според прелиминарните резултати со повеќе од 99,70 проценти од преброените гласови.

Со доаѓањето на Бабиш на власт, се очекува одреден пресврт во односите со Украина и Брисел. Бабиш се изјаснува како поддржувач на Трамп и изјави дека сака да ја намали помошта за Украина. Сепак, аналитичарите не очекуваат радикални промени во чешката надворешна политика, тврдејќи дека Бабиш е пред сè прагматичен бизнисмен и политичар чија главна цел ќе биде да остане на власт.

Иако е многу веројатно дека Бабиш ќе биде новиот чешки премиер, тој нема да може сам да владее.

Со процент од околу 35 проценти од гласовите, АНО на Бабиш би освоила 80 места, што не е доволно за да формира мнозинство. Централно-десничарската коалиција СПОЛУ е на второ место со 23,28 проценти, или 52 пратеници. Шест партии го поминаа прагот од 5 проценти за да освојат места во Долниот дом на парламентот од 200 места. СТАН, Пирати, СПД и коалицијата Мотористе исто така влегуваат во парламентот. Левичарскиот блок Стачило! останува под изборниот праг од 5 проценти.

Бабиш, кој ја предводеше централно-левичарската влада од 2017 до 2021 година, изјави дека се стреми кон еднопартиска влада, но резултатите покажуваат дека АНО нема да освои апсолутно мнозинство, па затоа клучот за формирање влада ќе бидат резултатите на другите партии.

Бабиш и Орбан беа меѓу основачите на новиот сојуз во Европскиот парламент минатата година, Патриоти за Европа. Ова претставуваше значително отстапување од либералната група Обнови на која Бабиш претходно ѝ припаѓаше.

Бабиш се залага за отфрлање на политиките на ЕУ за миграцијата и климатските промени и ја поддржува заштитата на националниот суверенитет. Тој негираше дека го дели прорускиот став на многу членови на „Патриоти за Европа“, но ја доведе во прашање чешката иницијатива што ги користи долгогодишните глобални контакти на земјата за набавка на артилериски гранати за Украина од пазари надвор од ЕУ.

Тој, исто така, одби целосно да ја поддржи посветеноста на НАТО за значително зголемување на трошоците за одбрана.

Бабиш е контроверзна личност откако се приклучи на чешката национална политика во 2013 година. Член на Комунистичката партија пред антикомунистичката „Кадифена револуција“ во поранешна Чехословачка во 1989 година, тој е споредуван со американскиот претседател Доналд Трамп и се соочува со обвиненија за измама во случај на субвенции од ЕУ.

Излезноста на гласачите беше исклучително висока – речиси 70 проценти, при што повеќе од 90 проценти од гласачите излегоа на гласање на некои места. За споредба, во 2021 година, излезноста беше 65,4 проценти.

Досега, чешки премиер беше Петр Фиала од Граѓанската демократска партија (ODS), која сега е дел од коалицијата SPOLU.

Андреј Бабиш коментираше за победата.

„Ова е она за што се стремевме. Слободни избори“, рече Бабиш, заблагодарувајќи им се на гласачите. „Многу сум среќен што движењето АНО постигна историски резултат. Ќе видиме како ќе испадне, но секако имаме одлични бројки, најдобри бројки во историјата.“

Бабиш, исто така, ја припиша победата на фактот дека движењето АНО формираше кохезивен тим. „Многу сум среќен што ги убедивме луѓето дека само движењето АНО има јасен план“, додаде тој.

„Секогаш ќе бидеме со вас и ако сме на власт, јавно ќе ги презентираме нашите сметки на секои шест месеци, како што секогаш сме правеле“, рече Бабиш. Тој рече дека резултатот е врв на неговата политичка кариера. Според него, мисијата на движењето АНО е да работи за народот.

Поранешниот премиер Петр Фиала изјави дека му честитал на лидерот на опозициската партија АНО, Андреј Бабиш, за неговата победа откако АНО освои речиси 35 проценти од гласовите на општите избори.

Во својот говор, тој им се заблагодари на гласачите и му честиташе на движењето АНО.

„Резултатот на владејачките партии во однос на гласовите е идентичен или дури и подобар отколку што беше во 2021 година. Ова е единствено по кризите што ги доживеавме. Нема да биде можно да формирам влада на демократска основа“, призна тој.