Извозот на оружје од Србија во Израел достигнува рекорди
Главниот државен трговец со оружје во Србија извезе оружје и/или муниција во вредност од повеќе од седум милиони евра во Израел во јули, што се совпадна со пет израелски воени летови од Белград до воздушната база во близина на Бершеба, додека балканската земја продолжи да ја игнорира загриженоста за наводната воени злосторства против палестинските цивили во Газа.
Според царинските податоци од веб-локацијата која ги собира српските деловни податоци, Југоимпорт-СДПР извезла оружје и/или муниција во вредност од нешто повеќе од 7,3 милиони евра во Израел во јули, со што вкупната вредност на српскиот извоз на оружје и муниција во земјата во 2024 година е 23,1 милиони евра.
Извозот доаѓа во време на тековните израелски воени операции во Газа како одговор на смртоносниот напад на Хамас во октомври минатата година. Повеќе од 40.000 Палестинци се убиени, а повеќе од 90.000 се ранети, според Министерството за здравство на Газа. Израел, исто така, е вклучен во тековниот конфликт со Хезболах во Либан, што дополнително ја поттикнува неговата потреба за оружје.
Испораките во јули се совпаднаа со пет израелски воени летови идентификувани од БИРН и весникот „Хаарец“ од белградскиот аеродром „Никола Тесла“ до израелската воздухопловна база Неватим веднаш пред југоисточниот град Бершеба. Претходно, БИРН и „Хаарец“ идентификуваа шест израелски воени летови меѓу двата града оваа година преку веб-страници за следење летови со отворен код.
Најмалку 15 летови се направени до Израел од Белград и јужниот град Ниш од декември 2023 година, што ја става Србија меѓу првите земји на потекло во однос на летови со оружје што слетуваат во воздухопловната база Неватим од почетокот на војната. Пресметката се заснова на податоци со отворен код собрани од Хаарец во изминатите десет месеци. Летовите од базите на САД ширум светот се на прво место.
Петте јулски летови се случија во текот на два дена. Првите два лета беа направени на 21 јули и беа направени со израелски товарен авион, кој леташе во име на израелските воздухопловни сили од Белград до воздухопловната база Неватим. Следниот ден, три различни израелски Lockheed C130 – сериски броеви 545, 663 и 667 – слетаа во Белград и брзо се вратија во Неватим.
БИРН и „Хаарец“ идентификуваа уште три лета во август – еден на 1 август од Боинг 707 на израелските воздухопловни сили, сериски број 272, од Ниш до Неватим и уште два на 20 август – но овие новинари не беа во можност да идентификуваат податоци за соодветен извоз на оружје/муниција.
Српскиот министер за надворешни работи Марко Ѓуриќ во августовско интервју за „Џерусалим пост“ одби да ги коментира наодите на БИРН и дали пратките со оружје претставуваат официјална државна политика.
„Србија секогаш ќе повикува на запирање на насилството и крај на човечкото страдање, како и поддршка за мирна, преговарана резолуција, меѓусебно договорена од сите инволвирани страни“, рече Ѓуриќ.