Дебата во време на пандемија: Дали музеите треба да продаваат скапоцени дела

Американските музеи погодени од пандемијата продаваат слики за да ги надминат разликите во приходите, при што некои одат подалеку и ги користат средствата за збогатување на колекциите, но критичарите велат дека со продажбата се врши предавство на институциите за зачувување на уметнички дела за јавноста.

Музеите во САД имаат можност да продаваат дела, познато и како – исфрлње од збирка, со цел да ги откупат другите до април 2020 година, кога Здружението на директори на уметнички музеи (ААМД) ја укина забраната за две години за да им се дозволи на институциите да ги компензираат загубите од коронавирусот.

Некои музеи ја искористуваат можноста да ги обноват своите колекции, но други беа принудени да се повлечат поради противење на локалните заедници.

Во септември, музејот Бруклин, кој веќе се бореше финансиски пред пандемијата, стави на продажба 12 дела, вклучувајќи едно на Моне и две на Дубуфе за да собере средства за одржување на својата колекција.

Претходно оваа година, директорот на њујоршкиот Метрополитен музеј, Макс Холејн, посочи дека парите собрани од продажбата на дела ќе бидат потрошени за покривање на трошоците поврзани со грижата за наплата, како што се платите на вработените.

Холејн го намали значењето на продажбата и истакна дека овој потег е само привремен.

„Американските институции исфрлаат од колекции дела со децении“, изјави тој за Франс Прес, додавајќи дека Мет не планира да продаде повеќе дела во 2021 година отколку што имаше во претходните години.

„Ние сме многу упатени во тоа, веруваме во тоа, чувствуваме дека има придобивки за нашата колекција, развој“, вели Холејн.

Продажбата на уметнички дела веќе беше контроверзна во рамките на музејската заедница. Општо земено, институциите во англосаксонските земји се отворени за контролирана продажба, додека музеите во латинската културна нација се спротивставуваат на тоа.

Серж Ласвин, претседател на парискиот центар Помпиду, вели дека „се сомнева во вредноста да се тргне на овој пат“.

„Исклучително загрижувачки е ако уметноста од ѕидовите се претвори во финансиско богатство“, изјави адвокатот Лоренс Ајзенштајн, кој неодамна водеше бунт против официјални лица во Музејот на уметност во Балтимор.

Музејот се надеваше дека ќе собере 65 милиони долари со продажба на три големи дела, вклучувајќи го и Ворхол.

Продажбата беше наменета за создавање фонд за зачувување на главниот музеј во градот со претежно црно население и за „ребаланс“ на неговата колекција со стекнување дела од жени и малцински уметници.

Со оглед на критиките, музејот го откажа планот и наместо тоа се одлучи да собере средства преку донации.

Повеќето музеи одбиваат да се разделат со своите најважни парчиња, верувајќи дека нивната мисија е да ги зачуваат основните дела.

Мет главно продаваше дела од кои имаше неколку копии или парчиња од тој уметник за истиот период, според Холејн.

Другите помалку престижни институции презедоа подрастични мерки. Музејот на уметност Еверсон, во Сиракуза, држава Њујорк, го продаде Полок кој му беше даден за 12 милиони долари во октомври. Музејот ги искористи парите за диверзификација на својата колекција, но привлече бес.

„Музејот на уметност ја продава својата душа“, напиша колумнистот на Волстрит журнал, Тери Теакут.

„(Тоа) ја користи воодушевувачката цел за финансирање на поразновидна колекција како изговор за предавство на јавната доверба“, нагласи тој.

Ајзенштајн, адвокатот од Балтимор, стравува дека донаторите и властите ќе ја повлечат финансиската поддршка од установите што продаваат многу дела.

„Во тој момент станува многу тешко за музеите да станат верни и доверливи чувари на културните добра во САД“, рече тој.

Додавањето дела на уметници од малцинства е одговор на силното барање, засилено со маршот „Black Lives Matter“ во 2020 година против расните нееднаквости.

Многумина во музејската заедница веруваат дека е можно да се собираат разновидни колекции без да се заменуваат дела. Додека Мет ја направи диверзификацијата приоритет, „Ние не ја користиме нашата постоечка колекција за да успееме во овие цели“, рече Холејн, велејќи дека установата претпочита да се грижи за своите донатори.

За Брајан Фрај, професор по право на Универзитетот во Кентаки, статутите на американските музеи, скоро сите не заради профит, треба да бидат доволни за заштита од наклон кон исфрлање дела од збирки.

„Дали мислам дека музеите ќе започнат да ја монетизираат својата колекција вид? Не, јас навистина не мислам така. Мислам дека многу луѓе имаат некаков вид на навивач за ова”, рече тој.

Директорот на Музејот на уметност во Балтимор, Кристофер Бедфорд, вели дека долгорочната рамка утврдена од ААМД „мора да се преиспита“ за институциите да можат финансиски да ја исполнат својата мисија за диверзификација.

Во меѓувреме, „Запаѓаме во ирелевантност, затоа што одбиваме да ги ажурираме нашите модели на размислување и работа“, додаде тој. (Јаху Њуз,/ АФП)