Дали руското повлекување од Херсон е понуда на Кремљ за преговори?

„Во правецот Херсон, нашите загуби се седум до осум пати помали од оние на непријателот. Мислиме, пред сè, за животот на секој руски воен човек. Одлуката да се браниме на левиот брег на Днепар (т.е. да се повлечеме од Херсон) не е лесна, но во исто време ќе ги спасиме животите на нашата војска и борбената способност на група војници“.

Така командантот на руските трупи во Украина, Сергеј Суровикин, официјално му ја објасни на министерот за одбрана Сергеј Шојгу потребата да се напушти Херсон. Шојгу ги прифати овие аргументи и нареди повлекување на војниците веднаш пред ТВ камерите.

Како што пишува независниот руски медиум „Медуза“ извори блиски до Кремљ пред еден месец им изјавиле дека руските трупи би можеле да напуштат барем дел од регионот Херсон. На почетокот на ноември, соговорници блиски до претседателската администрација на Русија прецизираа дека Кремљ го препознаваат предавањето на Херсон како „веројатно, но непожелно сценарио“. Конечната одлука за ова, според изворите на „Медуза“, требало да ја донесе претседателот Владимир Путин.

Во исто време, Кремљ подготви прирачници за тоа како пропагандистите треба да им објаснат на Русите зошто го напуштат градот. „Зеленски сака да приреди крваво шоу за целиот свет, да ги претстави вооружените сили на Украина како страдалници, да бара нови пари. Непријателот сака Херсон да стане стапица за Русија, бојно поле со десетици илјади жртви“, се вели во текстот.

Составувачите на текстот го изведуваат следниот заклучок: „Руските трупи се обидуваат да ги спасат животите на цивилите и војниците“.

Речиси сите тези од прирачниците ги повтори прво Суровикин, а по него секретарот на Генералниот совет на Единствена Русија, Андреј Турчак, кој во мај зборуваше со апсолутна сигурност: „Русија во Херсонската област е засекогаш“.

„Нашите момци во близина на Херсон беа изложени на голем ризик. Во секој момент тие би можеле да бидат отсечени од логистиката, а во таква ситуација би било исклучително тешко да се одржи одбраната… Главната цел на денешниот маневар е да се заштити населението и да се заштеди колку што е можно повеќе персоналот“, напиша Турчак на неговиот канал на Телеграм, пренесува „Медуза“.

Сега Кремљ е уверен дека Русите кои ја поддржуваат војната ќе го сфатат повлекувањето на руската армија од Херсон „многу негативно“. „Ова е проблем“, ѝ признале на „Медуза“ соговорниците блиски до претседателската администрација.

Во исто време, властите се надеваат дека темата за спасување на животите на војската, на која се потпира во пропагандата, ќе биде блиска до повеќето Руси поради мобилизација. „Кога членовите на вашето семејство, добри или дури и далечни познаници, се во војна, вие поинаку ги сфаќате непријателствата“, објасни еден од нив.

Според друг извор близок до Кремљ, на почетокот на ноември на Советот за безбедност се разговарало за повлекувањето на војниците од Херсон, и тоа не само во врска со навистина тешката ситуација на фронтот, туку и во контекст на можното враќање на преговорите со Украина.

„[Тоа] не е само воена неопходност, туку и таков чекор на покана за преговори. Некои промени во преговарачката позиција“, изјавил тој извор. Според соговорникот на „Медуза“, такви преговори се можни, но не во „блиска иднина“. А тогаш Русија би настапила со ставот дека претходно анектираниот Херсон е „територија окупирана од Украина“.

Според наводите на руските независни медиуми Кремљ развил нова „тактичка верзија“ на преговорите. Тоа не вклучува склучување на целосен мировен договор, туку воведување привремен прекин на огнот. Според Кремљ, за ова би можеле да се договорат руската и украинската војска.

Изворите на „Медуза“ блиски до Кремљ биле уверени дека за ова руските власти ќе бидат подготвени да вратат дел од окупираните територии на регионот Керсон на Украина. Во исто време, Кремљ се надева дека привремениот прекин на огнот ќе ѝ овозможи на руската армија да се подготви за нова целосна офанзива.

На 9 ноември, неколку часа пред објавувањето на повлекувањето од Херсон, претставникот на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, потврди: „Русија сè уште е отворена за преговори со Украина – се разбира, земајќи ги предвид реалностите што се развиваат. во моментот.”

Во видео порака од 7 ноември, Володимир Зеленски наведе пет услови за преговори со Русија. „Уште еднаш: враќање на територијалниот интегритет, почитување на Повелбата на ОН, компензација за сите загуби предизвикани од војната, казнување на секој воен злосторник и гаранции дека тоа нема да се повтори“, рече претседателот на Украина.

Сепак, тој не го спомна претходното барање дека преговорите се невозможни додека Владимир Путин е претседател на Русија. „Политико“ напиша дека американските официјални лица не му кажале на Зеленски или на неговите помошници дека Украина треба да го промени својот став, но пренесле на Киев дека треба „да ја покаже својата подготвеност“ за мирно завршување на војната.

Според два извори на „Медуза“ блиски до Кремљ, преговарачките позиции на Владимир Путин не се променети. Рускиот претседател е уверен дека украинските власти треба барем да ги признаат Донбас и Крим како руски. Како максимум, тој има намера да постигне признавање за Русија на правата на сите окупирани територии.

Но, одлуката на Русија да се повлече преку реката Днепар беше пречекана со голема претпазливост во Киев.

„Делата зборуваат погласно од зборовите“, рече претседателскиот советник Михаило Подољак. „Не гледаме знаци дека Русија го напушта Херсон без борба. Украина ослободува територии врз основа на разузнавачки податоци, а не врз основа на наместени телевизиски изјави“.

Пред да дојде до овој руски потег десетина дена кружеа извештаи и гласини дека Русија ќе го напушти Херсон. Украинската војска се сомнева дека Русите можеби се обидуваат да ги вовлечат во стапица.

Според извештаите од Херсонцивилите велат дека таму се чеченските војници, дека се движат по улиците, па и дека седат по кафулињата. И дека визуелно ништо не се променило.

Постојат неколку причини Украина да биде претпазлива.

Првата е дека руските сили ако се повлекуваат, најверојатно, би оставиле зад себе мини и други замки за украинските единици кои ќе одат напред. Втората е дека Русија, откако ги повлече своите трупи на источниот брег – и откако „евакуираше“, понекогаш со сила, голем број цивили – сега ќе биде во искушение да го бомбардира Херсон по своја волја. Или пак, според моделот што беше претходно применуван секој пат кога Русија ќе претрпи голем воен неуспех, таа одговара со дополнително казнување на цивилното население.

Иако украинскиот напредок беше забавен во последниве недели, линиите за снабдување на Русија преку Днепар станаа сè потешки откако неколкуте мостови беа уништени од украинските ракети. Но последнава недела Русија разурнува мостови преку кои би требало да се движи украинската војска кога би напредувала.

Пред повлекувањето, Русија пресели илјадници цивили надвор од градот со бродови, што Украина го осуди како присилна депортација.

Генералот Суровикин – претходно озлогласен командант на неодамнешните операции на Русија во Сирија – беше назначен да го преземе раководењето со руската инвазија пред еден месец.