Бесими: Донесен првиот среднорочен буџет, удвојување на растот и намален дефицит на среден рок


Економијата се проектира да расте со стапки од 4 – 5 отсто од БДП во следните пет години или двојно повисоки во однос на изминатиот период, додека буџетскиот дефицит или јазот помеѓу приходите и расходите ќе се намалува до 2 проценти од БДП во 2025 година, односно ќе биде под Мастришкиот критериум.

Ова, како што истакна министерот за финансии Фатмир Бесими е наведено во првиот среднорочен буџет кој вчера беше усвоен во Собранието, чиј фокус во 2021 година ќе биде здравјето на граѓаните, економијата и структурните реформи.

-Буџетот има три главни приоритети – здравство, економија и зачувување на стабилноста на работните места, владеење на правото и интеграции. Буџетот е прецизен, егзактен, содржи развојна компонента. Капиталните инвестиции се 26,2 отсто повисоки од актуелниот буџет, 3,4 проценти од БДП или просек кој во подобрите години го имаше нашата земја. За здравството имаме 100 милиони евра повеќе во однос на 2019 година или 40 милиони евра во однос на тековната година. Во образованието имаме зголемување на капиталните инвестиции четирикратно, посочи министерот за финансии.

Буџетот за следната година е буџет за заздравување од кризата предизвикана од Ковид-19, но и поставување на основи за забрзан економски раст во следниот период, посочи вчера Бесими.

Буџетот, како што истакна, се базира на три платформи: A.Фискална консолидација, која до 2025 година треба да го сведе буџетскиот дефицит на 2 отсто, или под Мастришкиот критериум, Б.Стратегија за заздравување и забрзан економски раст, која треба да го удвои растот во следниот период со стапки од 4-5 отсто и C.План за јавни инвестиции 2021-2025, во насока на зголемување на учеството на инвестициите во вкупните расходи и подобрување на нивната реализација. Во буџетот има издвоено средства за поддршка и на граѓаните и на стопанството. За здравство има издвоено 664 милиони евра, социјална заштита 1,47 милијарди евра, образование 465 милиони евра, а за развој на економијата 1,141 милијарди евра.

Вкупните приходи во Буџетот за 2021 година се планирани на ниво од 212,6 милијарди денари и се за 8,3 отсто повисоки во однос на вториот ребаланс во 2020 година, додека расходите се планирани на ниво од 247,5 милијарди денари или за 2,1 отсто пониско во однос на вториот ребаланс. Со тоа буџетскиот дефицит е проектиран на 4,9отсто, или скоро двојно пониско во однос на оваа година. Преку политиките за фискална консолидација се очекува секоја година буџетскиот дефицит постепено да се стеснува, така што во 2022 тој е проектитран на 3,8 отсто, во 2023 -3,2, во 2024 -2,9 и во 2025 година 2 отсто и ќе биде под Мастришкиот критериум од 3 отсто од БДП.

Стратегијата за заздравување и забрзан раст која се темели на четири столба:  економско заздравување од Ковид-19, забрзан, одржлив и инклузивен раст, зголемување на конкурентноста и вмрежување во глобалните синџири на добавување и инвестирање во човечки капитал.

Првиот столб, Економско заздравување од Ковид-19 ги опфаќа приоритетите – заштита на здравјето на граѓаните и социјална заштита на најзагрозените категории од општеството и поддршка на економијата, приватниот сектор и заштита на работните места. Вториот столб – Забрзан, инклузивен и одржлив економски раст се фокусира на добро управување (владеење на правото, сузбивање на корупцијата и подигнување на капацитетот на институциите), фискална одржливост, макроекономска и финансиска стабилност, локален и рамномерен регионален развој, одржлива и здрава животна средина, зелена економија и дигитализација на економијата и јавните услуги, во чии рамки се предвидени различни мерки и активности. Третиот столб – Зајакнување на конкурентноста на приватниот сектор фокусот се однесува на зајакнување на трговските врски и интеграцијата во глобалните синџири на создавање на вредноста, подобрување на деловното окружување и сузбивање на сивата економија, подобрување на пристапот до финансии и адаптацијата на технологиите и модернизација на земјоделството. Во четвртиот столб – Развој на човечките ресурси и еднакви можности опфатени се развој на човечките ресурси (образование, наука и здравство), поголема активност на работоспособното население и социјална заштита и социјално осигурување, во чии рамки се предвидени различни мерки и активности.

Согласно ова, проекциите на среден рок се дека растот ќе се удвои во следниот петгодишен период и тоа 4,6 отсто во 2022 година, 5,2 во 2023, 5,6 во 2024 до 5,9отсто во 2025 година. Во периодот од 2026 до 2030 година се предвидува стабилизирање на просечната стапка на економски раст на 5,75% отсто годишно.