29 мај во историјата – Падна Константинопол

 До средината на 15 век, беше јасно дека новата сила во источна Европа е Отоманската Империја. Низ вековите, таа освои голем дел од поранешните византиски територии и се бореше и победуваше против големи христијански војски на Балканот. Иако освои поголем дел од Анадолија и Балканот, градот Константинопол сè уште бил римски и во рацете на царот Константин XI. На овој ден во 1453 година, градот падна во рацете на Османлиите по речиси едномесечна опсада, со што заврши последната глава во римската историја. За навистина да се фокусираат на освојувањето на Вториот Рим, Османлиите прво мораа да воспостават цврста контрола врз Балканот. Султанот Мурат II ги победи крстоносците кај Варна. Него го наследи во 1451 година неговиот син Мехмед II, кој, по доаѓањето на власт, објавил дека конечно ќе го освои византискиот град.

Пред да ја испрати својата војска во градот на Босфорот, Мехмед обезбедил мир со Венеција и Унгарија за да може да го освои Цариград без пречки. Тој собрал над 100.000 војници и 120 бродови за да извршат поморска и копнена опсада на градот. Војската постави логор на 1 април, а бродовите го опколиле градот од исток и југ за да го спречат увозот на храна и нови војници.

Константин XI сфатил што доаѓа месеци претходно. Веднаш ги испратил повеќето од своите дипломати на дворовите на европските кралеви, чија задача била да обезбедат помош. Неговите повици за помош биле неуспешни, а само Венеција испратил чета во Цариград. Повеќето кралеви веќе сфатиле дека градот ќе падне, а тие имале свои проблеми дома.

Мехмед II ја започна опсадата со наредба на целата артилерија да пука по ѕидините на Цариград. Иако Османлиите биле познати по својата артилерија, таа не овозможи брз пробив во градот. Всушност, малкуте бранители на градот одбиле повеќекратни отомански напади, дури и кога Мехмед наредил изненадувачки ноќен напад за да ги изненади.

Со текот на времето, станувало сè потешко да се бранат од Мехмед, а кога Османлиите го обезбедиле морскиот премин на север, дел од војската била префрлена на северните ѕидини за да патролира евентуален напад од Златниот Рог.

Наскоро, венецијанскиот командант бил сериозно ранет, што претставувало голем удар врз моралот на бранителите. На 29 мај, Мехмед II наредил нова офанзива на Теодосиевите ѕидини и, со многу жртви, конечно ја освоил првата кула, од каде што ќе го продолжи својот пробив во градот. Константин XI ја собрал последната војска и се судрил со јаничарите. Тој починал истата вечер во последната битка.

Потоа градот бил нападнат од илјадници отомански војници кои ги опустошиле дуќаните, го поробиле целото население и ги ограбиле црквите и манастирите. Остатокот од кралското семејство бил убиен или поробен. Мехмед II го остварил својот сон – ги обединил двата дела на Отоманската империја и го премести својот главен град во најважниот град во Европа.

Градот веднаш бил преименуван во Истанбул, иако христијанскиот свет ќе продолжи да го нарекува Константинопол сè до 20 век, кога новата турска влада под водство на Ататурк извојува дипломатска победа и го нарекува градот по неговото турско име. Грците неформално го нарекуваат Константинопол и денес, сметајќи го за град под окупација од 1453 година. Со падот на Цариград, историјата влезе во нова фаза – илјадагодишната Византиска Империја падна, а на нејзино место дојде нова сила што ќе биде клучна за европската геополитика во вековите што доаѓаат.