Само една земја ги избегна новите царини на Трамп. „Таа играше мајсторски“

Мексико е единствената земја што доби 90-дневно одложување од американскиот претседател Доналд Трамп, додека десетици други земји, вклучувајќи ги Канада, Јапонија и земјите од ЕУ, веќе се погодени со строги трговски казни.

Ослободувањето е резултат на месеци дипломатски напори на мексиканската претседателка Клаудија Шајнбаум, која успеа да изгради стабилен однос со непредвидливиот Трамп – и тоа без ниту една средба лице в лице. Иако нивната планирана средба на самитот на Г7 во Канада во јуни не успеа, двајцата редовно разговараат по телефон.

За време на еден од тие повици, Шајнбаум, според извори од Белата куќа, му кажала на Трамп колку лично ризикувала кога се согласила да екстрадира 29 осомничени членови на нарко-картел во САД. Тоа беше гест што остави силен впечаток кај американскиот претседател.

„Таа играше мајсторски“, изјави за Политико Мајкл Камуњез, поранешен помошник-министер за трговија на САД, кој сега советува компании од двете страни на границата. „Таа никогаш не попушта на провокации. Секогаш е смирена, никогаш не попушта.“

Шајнбаум, велат и американските и мексиканските функционери, успеала да направи нешто што многу други лидери не го направиле: таа истовремено ги исполнила барањата на Трамп за безбедност на границите и борба против шверцот со фентанил, додека одржувала висока популарност дома.

На неа ѝ помогнало тоа што имала силен тим од искусни помошници кои добро ги познаваат САД, вклучувајќи го и министерот за економија Марсело Ебрард. Таа рано одлучила да испрати 10.000 војници на границата со САД, а кога Трамп провоцираше и го преименуваше Мексиканскиот Залив во „Американски Залив“, Шајнбаум реагирала воздржано.

Досега, нејзините тактики функционираат. Мексико, кое останува најголем трговски партнер на Америка, ги избегна реторичките напади на Трамп и царините што ги погодија другите сојузници.

„Поради нејзината дисциплина, пораки и подготвеност за соработка, Трамп не прибегна кон построги мерки“, рече поранешен американски функционер кој претходно работел на односите со Мексико. „За разлика од Канада, која возврати со царини и јавно ги критикуваше САД, Шајнбаум остана смирена и конструктивна.“

И додека канадскиот премиер Марк Карни јавно ги критикуваше американските мерки и потпиша царини за САД, Шајнбаум не воведе контрамерки и продолжува позитивно да зборува за односите со САД.

Во април, во објава на Truth Social, Трамп го опиша телефонскиот разговор со Шајнбаум како „многу успешен“, коментирајќи дека „тие се сложуваат подобро“.

Наместо состаноци во Овалната соба, Шајнбаум одлучи да прави сè преку телефон – и со тоа, велат аналитичарите, таа се заштити од можниот срам што го доживеале другите лидери, како што е украинскиот претседател Зеленски.

„Мислам дека сите на мексиканската страна се свесни дека ако работите одат добро на телефон, нема причина да се ризикува физичка средба“, рече Енрике Перет од Фондацијата САД-Мексико.

Шајнбаум зборува англиски и користи податоци од американските агенции за да му докаже на Трамп дека Мексико е сериозен во врска со запленувањето на фентанил. Во своите говори, таа користи конкретни бројки, цели и индикатори – јазик што, според нејзините соработници, Американците го разбираат и го ценат.

Шајнбаум ги доби изборите во октомври со 60 проценти од гласовите и има поддршка од околу 75 проценти од гласачите. Таа популарност ѝ дава простор за маневрирање за да прифати некои од барањата на Трамп, иако во последните денови се справуваше со корупциски скандал и бегството на нарко-бос од Кина.

„Поради перцепцијата дека може да се справи со Трамп, ѝ беше даден одреден простор за маневрирање“, рече Артуро Сарухан, поранешен амбасадор на Мексико во Вашингтон. „Единственото прашање е колку време ќе трае.“

За разлика од Канада, чиј придонес во проблемот со фентанилот во Америка е минимален, Мексико има реални резултати. Покрај тоа, канадските мерки како што се дигиталниот данок на американските технолошки компании и најавата за признавање на палестинска држава дополнително го налутија Трамп.

За Трамп, нема разлика помеѓу трговијата, границата и борбата против фентанилот – сите тие се дел од истиот пакет. А Мексико, велат дипломати од двете страни, вешто го искористи бројот на теми за да покаже добра волја и подготвеност за соработка.

Мексиканските власти сега се надеваат дека пристапот на Шајнбаум ќе ја зајакне нивната позиција пред претстојната ревизија на Северноамериканскиот договор за слободна трговија (USMCA), кој започнува следната година.

Белата куќа досега изјави дека новите царини се однесуваат само на стоки кои не се во согласност со договорот – но сè уште не објасни колку трговија конкретно опфаќа ова.

Сепак, фрустрацијата расте во Мексико бидејќи земјата се придржува кон сè повеќе барања на САД, а за возврат добива малку опипливи придобивки.

„Шајнбаум мора да зачува барем пристоен трговски договор со Америка – не совршен, но доволно добар“„Тоа е клучот за нејзината политичка иднина, но и за иднината на движењето Морена. Таа мора да продолжи да напредува.“