Повеќе од 140 светски лидери доаѓаат идната недела во Њујорк, Зеленски го зазема централното место

Повеќе од 140 светски лидери ќе се упатат во Обединетите нации следната недела во време на голем број кризи, а главната улога на украинскиот лидер може да ја истакне растечката глобална фрагментација.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој се обрати пред Генералното собрание на ОН практично пред една година, ќе им се придружи на светските лидери, вклучително и американскиот претседател Џо Бајден, оваа година во живо на отворањето на Генералното собрание на ОН во вторник.

Зеленски се обидува да собере поддршка против руската инвазија.

Но, додека западните сили се собраа зад Украина, војната ги истакна длабоките поделби, при што некои земји во развој не сакаат да му предадат милијарди долари на Киев, и покрај војната што ги погоди сиромашните со зголемување на цените на храната, јавија западни медиуми.

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш в понеделник почнува со самит за развој, надевајќи се дека ќе го задржи фокусот на исполнување на целите за помош за земјите на кои им е најпотребна.

„Ќе се собереме во време кога човештвото се соочува со огромни предизвици – од влошување на климатските услови до ескалација на конфликти, глобална криза за трошоците на животот, зголемени нееднаквости и драматични технолошки нарушувања“, рече Гутереш.

„Луѓето бараат излез од овој хаос од своите лидери. Сепак, наспроти сето тоа, геополитичките поделби ја поткопуваат нашата способност да одговориме“, нагласи генералниот секретар на ОН.

„Се појавува мултиполарен свет. Мултиполарноста може да биде фактор за балансирање. Но, исто така може да доведе до ескалација на тензијата, фрагментација и влошување“, додаде тој.

Се очекува Зеленски в среда да присуствува на специјалната седница на Советот за безбедност за Украина, што ќе ја отвори можноста за драматичен конфликт со Русија, постојана членка со право на вето. Еден ден подоцна, Зеленски ќе замине за Вашингтон на разговори во Белата куќа и Капитол.

„И покрај неговата водечка улога, Зеленски „мора да биде внимателен“, рече Ричард Гован, експерт на Обединетите нации во Меѓународната кризна група.

„Ако е премногу тврдоглав, тој всушност може да ја претвори оваа можност во мала дипломатска криза“, рече тој.

Огромно мнозинство земји гласаа за осуда на руската инвазија започната во февруари 2022 година.

Сепак, лидерите како бразилскиот претседател Луис Инасио Лула да Силва „јасно ставија до знаење дека веруваат дека сега е време за дипломатија и може да видиме многу триење меѓу Украинците и земјите од „глобалниот југ““, рече Гован.

Висок европски дипломат рече дека војната „го краде политичкото и економското внимание“ од другите итни проблеми како што се несигурноста во храната, климатската криза, нееднаквостите и пристапот до финансии.

„Постои растечки јаз меѓу светот во развој и развиениот свет. Подготовките за оваа недела, исто така, обезбедуваат овој јаз да не се зголеми“, рече анонимно дипломатот за француски медиуми.

На самитот в понеделник владите ќе разговараат за 17-те цели за одржлив развој, кои ОН сакаат да ги постигнат до 2030 година. Една од точките е искоренувањето на екстремната сиромаштија.

Во извештајот на ОН се предупреди дека исполнувањето на целите е загрозено бидејќи пандемијата на Ковид-19, како и високите нивоа на долг, ги забавуваат напорите во поголемиот дел од светот во развој.

Додека најголем дел од вниманието ќе биде насочено кон Украина на Генералното собрание на ОН, интензивна дипломатија се очекува и за Хаити. Се очекува разговорите да испратат меѓународни сили во сиромашната земја погодена од насилство од бандите.

Иранскиот претседател Ебрахим Раиси, исто така, ќе присуствува додека Техеран го финализира договорот за размена на затвореници со САД, но не се очекуваат разговори со Бајден.

Бајден ќе се сретне со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, но не и во Белата куќа.

Додека Бајден се обидуваше да избегне големи судири со Нетанјаху, тој покажа фрустрација со екстремно десничарската влада во сојузничката земја, вклучително и поради контроверзните судски реформи и градењето населби на окупираниот Западен Брег.

Бајден ќе биде единствениот шеф на постојана членка на Советот за безбедност што ќе присуствува на Генералното собрание на ОН оваа година. Францускиот претседател Емануел Макрон и британскиот премиер Риши Сунак го прескокнуваат Генералното собрание, кое доаѓа неколку недели откако ги видоа колегите лидери на самитот на Групата 20 во Индија.

Рускиот претседател Владимир Путин и кинескиот претседател Си Џинпинг, кои ретко доаѓаат во Обединетите нации, повторно ќе го пропуштат овогодинешното издание.

Гутереш го минимизираше отсуството на клучни лидери и рече дека е најважно да се обезбедат обврски.

„Ова не е саем за суета“, рече тој.