Политичките убиства станаа морничав американски ритуал

Стана морничав американски ритуал: насилен напад врз политичка фигура, проследен со осуди, повици за интроспекција и завет да се спречи тоа повторно да се случи.

И потоа се случува.

Во средата, рутината се повтори. Чарли Кирк е мртов, а нацијата повторно се соочува со распламтувањето на насилството со оружје и токсичната политика.

Мотивот на напаѓачот беше непотврден во среда вечерта, но чинот носеше обележја на политички мотивирано убиство – и луѓето и од левицата и од десницата веднаш го третираа на тој начин.

„Демократските општества секогаш ќе имаат политички несогласувања, но никогаш не смееме да дозволиме Америка да стане земја што се соочува со тие несогласувања со насилство“, рече поранешната демократска конгресменка Габи Гифордс во изјава кратко откако Кирк, 31-годишен конзервативен активист и близок сојузник на Трамп, беше застрелана во вратот во Јута.

Самата Гифордс беше застрелана во главата од вооружен човек во 2011 година. Во 14-те години оттогаш, нападите и заканите врз политичките личности се зголемија. Само пред три месеци, маскиран вооружен човек застрела двајца државни пратеници од Минесота, убивајќи еден. Два месеци пред тоа, пироман ја запали куќата на гувернерот на Пенсилванија додека гувернерот демократ Џош Шапиро и неговото семејство спиеја внатре. Избрани функционери во САД беа застрелани и критично ранети додека разговараа со гласачи пред продавница за храна во Аризона; вежбаа за конгресен бејзбол натпревар во Вирџинија; отвораа врата од својот дом во Минесота. Куќата на гувернерот во Пенсилванија беше запалена додека тој и неговото семејство спиеја внатре. Членовите на Конгресот избегаа од нападот на 6 јануари 2021 година врз американскиот Капитол.

Суров потсетник

Ова е второ лето по ред кое е дефинирано со политичко насилство. Минатата година, во жештината на претседателската кампања, Трамп двапати беше цел на сериозни обиди за атентат. Во средата, во судница во Флорида, оддалечена 4.000 километри од местото каде што беше убиен Кирк, адвокатите го завршија изборот на порота во судењето на еден од потенцијалните атентатори на Трамп, Рајан Рут. Воведните излагања започнуваат во четврток.

Поделениот екран е суров потсетник за тоа колку се распространети овие акти. Гифордс го знае тоа како и секој друг. Откако чудесно закрепна од пукањето во неа, таа ги упати истите непослушани повици за избегнување на насилниот екстремизам. Таа проговори по обидите за атентат врз Трамп и по пукотницата во Минесота. Откако про-Трамп толпата го нападна и опљачка Капитолот на 6 јануари 2021 година, и откако еден стрелец испука дожд од куршуми врз републиканските членови на Конгресот во 2017 година, речиси убивајќи го конгресменот Стив Скализ.

Секој пат, таа ги молеше Американците да ја прифатат својата подобра природа и да ги водат своите политички битки со зборови, а не со куршуми. Секој пат, нејзината молба се чинеше дека е подалеку од реализација отколку претходно.

„Ова лето, Америка беше сведок на повеќе политички мотивирани атентати – прво на демократски пратеник, сега на републикански активист – затоа што опасни луѓе се свртеа кон оружјето за да ги изразат своите несогласувања“, рече Гифордс во средата. „Двете страни беа цел и двете страни делат морална и патриотска должност да преземат значајни мерки за да го спречат криминалот со оружје да одземе повеќе животи“.

Практично секој носител на јавна функција ја чувствува новата реалност – не само избраните политичари како Трамп или Гифордс, или активистите како Кирк. И судиите беа опколени од закани со смрт, напади со „сватинг“ и друго вознемирување. Судијата Брет Кавано беше цел на обид за атентат во 2022 година. Порано оваа година, некои судии од пониските судови ја осудија острата реторика што Белата куќа ја упати кон нив, велејќи дека вербалните напади поттикнуваат закани за физичко насилство. .

Заканите, а во некои случаи и самите напади, станаа фон на бучава во Вашингтон – симптоми на политички момент обележан со токсичен племенизам и продлабочено чувство на недоверба кон владините институции.

Нова нормалност

Пратениците, честопати приматели на тие закани, го опишаа тоа како нова и сè потемна нормалност. Но, дури и наспроти таа позадина, убиството на Кирк се спушти со зачудувачка сила во шокираниот Капитол.

„Нема изговор за политичко насилство во нашата земја“, им рече на новинарите Скализ, кој речиси искрвави на бејзбол терен од истрел во колкот од вооружен човек пред една деценија.

Тој додаде познат рефрен: „Мора да заврши“.

Истиот рефрен – „Мора да престане“ – го кажа и претседателот на Претставничкиот дом, Мајк Џонсон, од американскиот Капитол. „Ова не сме ние“.

Осудата на насилството дојде брзо, од сите страни и низ политичките поделби, и беше универзална. Но, никогаш не беше доволно. За неколку минути избувна врева за време на моментот на молчење во Претставничкиот дом. Еден републикански пратеник сакаше вистинска молитва за Кирк; демократите повикаа на промени во законите за оружје. На интернет, одредени крајнодесничарски личности одговорија со гнев и остри обвинувања. Истото го стори и Трамп.

„Се движиме во многу опасна насока и мислам дека се движиме во оваа насока веќе подолго време“, рече Курт Брадок, доцент по јавни комуникации на Американскиот универзитет.

Иако ништо јавно не е познато за напаѓачот или мотивот во овој случај, Брадок рече дека не може да се игнорира дека поларизацијата и нормализацијата на насилството се проткаени низ американската политика.

„Обврска е на двете страни да преземат чекори за да ја намалат температурата и да разјаснат дека насилството никогаш не треба да се смета за прифатлива форма на политичко дејствување“, рече тој.

Долгата историја на насилство во јавноста во земјата носи многу податоци. Жртви беа претседатели, претседателски кандидати, активисти како Кирк и некои од најзначајните личности во американскиот граѓански живот – Абрахам Линколн, преподобниот Мартин Лутер Кинг.

„Време е сите Американци и медиумите да се соочат со фактот дека насилството и убиствата се трагична последица од демонизирањето на оние со кои не се согласувате ден по ден, година по година“, рече Трамп – кој потоа продолжи да ја обвинува она што ја нарече „радикална левица“ за нападите.

Брус Хофман, виш соработник за борба против тероризмот и домашната безбедност во Советот за надворешни односи, рече дека начинот на кој земјата ќе реагира на убиството на Кирк ќе биде клучен за тоа што ќе се случи следно.

„Во минатото, имавме избрани функционери кои ќе се стремат да ја обединат земјата, наместо да ја префрлаат вината“, рече тој. „Ќе мора да видиме што во наредните денови нашите национални лидери ќе кажат за ова и дали можат да бидат ефикасни во намалувањето на температурата“.

Борбен конзервативизам

Универзитетските кампуси каде што Кирк привлекуваше силни и љубопитни толпи за да дискутираат не само за политиката, туку и за нивните прашања за растењето во зрелоста честопати беа бојни полиња на идеи и центри на американската мисла, од протестите за Виетнамската војна до демонстрациите за војната меѓу Израел и Хамас од ерата на Трамп.

Конзервативните коментатори, особено, се жалеа дека се неправедно блокирани од универзитетите додека студентите протестираа против нивните настапи на универзитетските кампуси. Трамп ја насочи силата на американската влада против Харвард, Колумбија и водечките универзитети во земјата за да ги прекине политиките што неговата администрација ги смета за премногу „разбудени“.

Кирк, харизматична фигура која ја основа својата „Turning Point USA“ како 18-годишник, прерасна во влијателен лидер кој се потпираше на расположението на поплаките на помладата генерација кон општеството.

Христијанин, татко на две деца, тој демонстрираше борбен нов пристап кон конзерватизмот кој отворено ги критикуваше движењата за расна правда, медиумите и ЛГБТК правата. Критичарите велат дека неговите ставови ги овековечуваат расистичките, антиимигрантските и антифеминистичките идеи.

Кирк честопати се соочуваше со протести и контроверзии кога ги посетуваше универзитетските кампуси, вклучително и за време на неговата неодамнешна турнеја.

Пред настанот во средата, онлајн петиција со која се повикуваат администраторите на универзитетот повторно да размислат дали да му дозволат да зборува, доби речиси 1.000 потписи. Слична петиција на Државниот универзитет во Јута, каде што Кирк требаше да се појави подоцна во месецот, собра речиси 7.000 потписи.

Во Јута, гувернерот Спенсер Кокс, републиканец, апелираше до Американците да се погледнат себеси и начинот на кој се однесуваат едни кон други, додека нацијата се подготвува да ја прослави 250-годишнината од своето основање.

„Очајно ни требаат лидери во нашата земја, но повеќе од лидерите, ни треба само секој човек во оваа земја да размисли каде сме и каде сакаме да бидеме“, рече тој. „Дали ова ни го донесоа овие 250 години?“

Тој се помоли дека„сите ние ќе се обидеме да најдеме начин да престанеме да ги мразиме нашите сограѓани Американци“. (Политико, АП)