ОН подготвуваат терен за одлучување за меѓународните даноци, Македонија гласала против

Обединетите нации со големо мнозинство ја прифатија иницијативата за воспоставување глобална даночна рамка, и покрај обидот во последен момент на група земји, вклучително и САД и ЕУ, да ја попречат постапката, се вели во извештајот на Фајненшл Тајмс.

Генералното собрание на ОН со предложената резолуција ќе нагласи дека „меѓународната даночна соработка треба да биде универзална по пристап и покривање и целосно да ги почитува различните потреби и капацитети на сите земји, особено земјите во развој и земјите во посебна ситуација“, се наведува во соопштението.

Иницијативата треба да го отвори патот за позначајна улога на Обединетите нации во меѓународните даночни преговори. Предлогот беше претставен во октомври од Нигерија во име на африканските земји, повикувајќи на гласање за даночната конвенција на ОН.

Иницијативата беше прифатена во средата со поддршка од 120 земји. Четириесет и осум од нив беа против, а девет беа воздржани, меѓу кои Норвешка, Турција, Мексико и Обединетите Арапски Емирати.

Меѓу другите, против предлогот гласаа САД, сите членки на ЕУ, Велика Британија и Србија, Босна и Херцеговина, Северна Македонија и Црна Гора.

Преговорите почнаа во октомври и предизвикаа тензии меѓу членките. Преговарач од земја во развој ги обвини дипломатите од ЕУ и Велика Британија во интервју за Фајненшл Тајмс дека ги игнорирале препораките на генералниот секретар на ОН Гутереш и дека се обидуваат да ја блокираат иницијативата.

На почетокот на годината, генералниот секретар на ОН напиша во извештај дека зајакнувањето на улогата на ОН во обликувањето на политиката е „најодржливиот начин да се направи меѓународната даночна соработка целосно инклузивна и ефективна“, а неговите зборови беа вклучени и во новоусвоена резолуција.

„Тие го омаловажуваат извештајот и имаат намера да го омаловажат целиот процес и едноставно да го задушат. Тие не сакаат даночните прашања да се дискутираат овде (во ОН)“, изјави преговарачот за Фајненшл тајмс.

Со амандманот на резолуцијата во последен момент, Велика Британија предложи да се отстрани терминот „конвенција“ и да се замени со послаба алтернатива од извештајот на Гутереш.

Богатите земји веќе се договорија за промени во меѓународниот даночен систем на ниво на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД), а кон нив се приклучи и групата Г20.

Во 2024 година, речиси 140 земји се подготвуваат да го спроведат договорот од 2021 година, кој предвидува воведување минимална глобална даночна стапка од 15 проценти.

Тие планираат и редистрибуираат право на оданочување од 25 отсто од добивката на земјите каде што ги продаваат своите производи и услуги. Досега дигиталните гиганти плаќаа данок само во земјите каде што беа регистрирани.

ОЕЦД доминира со меѓународната даночна политика со децении, но во последниве години критичарите стануваат сè погласни дека богатите земји се премногу моќни и носат одлуки зад затворени врати, дури и на највисоките нивоа на ОН.

Пред гласањето, постојаниот претставник на Нигерија во ОН, Тијани Мухамед-Банде, ја нарече резолуцијата „светилник на надежта“, нагласувајќи дека таа „не е само политички документ, туку и доказ за нашата заедничка определба да изградиме поправеден, поотпорна глобална економија“.

„Даночните раеви и корпоративните лобисти предолго имаат премногу влијание врз глобалната даночна политика во ОЕЦД“, изјави извршниот директор на мрежата за даночна правда Алекс Кобам за истражувачко новинарско здружение ИЦИЈ.

„Денес почнуваме да ја преземаме контролата врз глобалните даночни регулативи кои не засегаат сите нас“, рече Кобам.

Директорката на Центарот за даночна политика и администрација на ОЕЦД, Манал Корвин, изјави за ИЦИЈ дека организацијата е горда на „докажаните резултати и создавањето услови за значајни промени во меѓународниот даночен систем од кои корист имаат развиените и земјите во развој“.

Во 2024 година, сите земји-членки на ОН ќе бидат поканети да се приклучат на меѓувладиниот преговарачки процес, без оглед на тоа како гласале за нацрт-резолуцијата.