Како се избира нов папа?

Папата Франциско почина на 88-годишна возраст, по 12 години на чело на Римокатоличката црква. Неговата смрт го поттикна вековниот процес на избор на нов папа.

Папата е поглавар на Католичката црква. Римокатолиците веруваат дека тој претставува директна врска со Исус Христос. Тој се смета за жив наследник на свети Петар, кој бил првиот меѓу Христовите ученици, апостолите. Поради ова, тој има целосна и неограничена моќ над целата Католичка црква и претставува важен извор на авторитет за приближно 1,4 милијарди католици во светот.

Иако многу католици често се обраќаат кон Библијата за духовно водство, тие исто така можат да се потпрат на учењата на папата, кои ги обликуваат верувањата и практиките во Црквата. Околу половина од сите христијани во светот се римокатолици. Другите христијански деноминации, вклучувајќи ги протестантите и православните христијани, не го признаваат авторитетот на папата.

Папата живее во Ватикан, најмалата независна држава во светот, која е опкружена со главниот град на Италија, Рим. Папата не зема плата, но сите патни и животни трошоци му се покриени од буџетот на Ватикан.

Што се случува кога папата ќе умре? Папата Франциско го промени и тоа
Погребот на папата традиционално беше раскошна церемонија, но папата Франциско неодамна ги одобри плановите за рационализирање на целиот процес. Претходните папи беа закопани во три ковчези, направени од чемпрес, олово и даб. Папата Франциско се одлучи за едноставен дрвен ковчег покриен со цинк.

Тој, исто така, ја укина традицијата на изложување на телото на папата на подигната платформа, позната како катафалк, во базиликата Свети Петар. Наместо тоа, ожалостените ќе можат да оддадат почит додека телото останува во ковчегот со отстранет капак.

Франциско исто така ќе биде првиот папа по повеќе од еден век кој ќе биде погребан надвор од Ватикан. Тој ќе биде погребан во базиликата Санта Марија Маџоре (базилика на Света Марија Мајор), една од четирите големи папски базилики во Рим. Базилика е црква на која Ватикан ѝ доделил посебно значење и привилегии. Големите папски базилики имаат посебна врска со папата.

Кој го избира новиот папа?

Новиот папа го избираат највисоките функционери на Католичката црква, познат како Колеџот на кардинали. Сите тие се мажи, назначени директно од папата и обично се ракоположени за епископи. Во моментов, Католичката црква има 252 кардинали, од кои 138 имаат право на глас при изборот на нов папа. Останатите се постари од 80 години и затоа не можат да учествуваат во гласањето, но можат да учествуваат во дискусии за тоа кој треба да биде избран.

Како се избира папата, а што е конклава? Кога ќе умре папата (или ќе поднесе оставка, како што направи Бенедикт XVI во 2013 година), кардиналите се собираат на состанок во Ватикан, по што следи конклава, како што се нарекуваат самите избори. Во периодот помеѓу смртта на папата и изборот на неговиот наследник, со Црквата управува Колеџот на кардинали. Изборот се одвива во целосна тајност во внатрешноста на Сикстинската капела, насликана од Микеланџело.

Индивидуалните кардинали гласаат за својот кандидат додека некој не го добие потребното мнозинство, што може да потрае неколку дена. Во изминатите векови, гласањето можеше да трае со недели или дури месеци, а некои кардинали умреа за време на конклавата. Единствениот знак за напредокот на изборите доаѓа во форма на чад што се издига од оџакот двапати дневно по палењето на гласачките ливчиња. Црниот чад значи дека изборот не успеа. Белиот чад покажува дека е избран нов папа.

Како се најавува новиот папа?
Откако ќе се појави бел чад, новиот папа обично излегува на балконот со поглед на плоштадот Свети Петар во рок од еден час. Најстариот кардинал кој учествува на конклавата потоа ја објавува одлуката со зборовите Хабемус Папам, што на латински значи – имаме папа.

Потоа го објавува името на новиот папа, односно името што го избрал за својот понтификат, а кое можеби не е неговото првобитно име. На пример, папата Франциско е роден како Хорхе Марио Бергољо, но зеде ново име за неговото папство во чест на Свети Франциско Асишки.

Кој може да стане папа?
Теоретски, секој крстен римокатолички маж може да биде избран за папа. Во пракса, сепак, кардиналите речиси секогаш избираат некој од своите.

Кога папата Франциско, роден во Аргентина, беше избран на претходната конклава во 2013 година, тој стана првиот поглавар на Католичката црква од Јужна Америка, регион кој сочинува приближно 28% од католиците во светот. Сепак, историјата покажува дека кардиналите се многу поверојатно да изберат папа од Европа, особено од Италија. Од вкупно 266 папи избрани досега, дури 217 се од Италија.