Јапонскиот премиер Шигеру Ишиба најави оставка по катастрофалните избори

Јапонскиот премиер, Шигеру Ишиба, ќе поднесе оставка помалку од една година по преземањето на функцијата, фрлајќи ја политиката на земјата во превирања и започнувајќи потенцијално хаотична трка за негова замена како лидер на владејачката Либерално-демократска партија (ЛДП).

Тивкоговорливиот центрист претседаваше со два катастрофални избори откако беше избран да ја води ЛДП минатата есен. Во октомври, партијата и нејзиниот помлад коалициски партнер Комеито го загубија мнозинството во Долниот дом и ја имаа истата судбина на изборите за Горен дом овој јули.

Зборувајќи за медиумите во неделата вечерта – еден ден пред да се очекува неговите противници во партијата да се обидат да го принудат да си замине – Ишиба рече дека ќе поднесе оставка за да ја преземе одговорноста за изборните дебакли, велејќи дека сака да избегне отворање „решавачка“ поделба во ЛДП.

Тој ја објави одлуката во време на неизвесност за четвртата најголема економија во светот, додека се бори со влијанието врз извозот од царините на Доналд Трамп. Минатата недела, американскиот претседател објави дека ќе ги намали царините наметнати на јапонските автомобили од 27,5% на 15%, во редок момент на претпазлив оптимизам за Ишиба.

„Сега кога преговорите за американските царински мерки се завршени, верувам дека ова е соодветниот момент [за оставка]“, им рече Ишиба на новинарите. „Решив да се повлечам и да отстапам место за следната генерација“.

Спротивставувањето кон Ишиба, 68, се зголеми во последните недели, а медиумите објавија дека незадоволните пратеници ќе се обидат да го принудат да се повлече со гласање во понеделник за поскоро одржување на претседателски избори на партијата, кои не се закажани до 2027 година.

Ишиба, наводно, предизвикал уште поголем гнев, особено кај оние од десницата на ЛДП, со тоа што се спротивставил на потегот и наместо тоа се заканил дека ќе свика предвремени избори .

Ишиба призна дека повеќе не може да ја води ЛДП – позиција што автоматски го прави носител на таа функција премиер бидејќи е најголемата поединечна партија во Долниот дом – по разговорите со високи колеги во саботата, објави новинската агенција Кјодо.

Сега кога Ишиба вети дека нема да се кандидира за реизбор во партискиот натпревар, вниманието ќе биде насочено кон неговите потенцијални наследници, а гласањето за лидерство меѓу пратениците и обичните членови на партијата се очекува да се одржи на почетокот на октомври.

Се очекува Санае Такаичи, ултраконзервативната поранешна министерка за економска безбедност, која загуби од Ишиба на изборите за лидерство минатиот октомври, да направи уште еден обид да стане првата жена премиер во Јапонија.

Некои аналитичари веруваат дека ЛДП ќе се сврти кон својот млад и фотогеничен министер за земјоделство, Шинџи Коизуми, кој ги предводеше обидите за намалување на високите цени на оризот откако беше назначен во мај. Како министер за животна средина, Коизуми, син на поранешниот премиер Јуничиро Коизуми, еднаш инсистираше дека борбата против климатската криза може да биде „секси“ и „забавна“.

Многу ќе зависи од тоа како пратениците кои го предводеа нападот против Ишиба ќе го дадат својот глас. Меѓу нив се поранешниот премиер Таро Асо, кој останува влијателна фигура во ЛДП, и други пратеници кои беа блиски до поранешниот премиер Шинзо Абе, кој беше убиен во јули 2022 година.

Ишиба ја освои претседателската функција во ЛДП по петтиот обид минатиот октомври, но брзо беше спуштен на земја кога неговата коалициска влада го загуби мнозинството во моќниот долен дом подоцна истиот месец.

Отстранета од мнозинството во двата дома, коалицијата мора да соработува со опозициските партии за да донесе закони или да се соочи со постојаната закана од гласање недоверба. Сепак, повеќегодишно расцепканите опозициски партии во Јапонија не беа во можност да ја искористат тешката положба на ЛДП за да формираат голема коалиција.