Гените наследени од неандерталецот го зголемуваат ризикот од корона


Изложба во Музејот на неандерталците во Крапина, Хрватска

Низата на ДНК што го зголемува ризикот за три пати за развој на тежок Ковид-19 се пренесувала од неандерталците на современите луѓе

 

На современите луѓе и на неандерталците може да им биде простено што имале други проблеми на ум кога се мешале во каменото време. Но, според истражувачите, тие древни споеви поставиле мрачна основа за смртните случаи низ целиот свет денес.

Научниците тврдат дека низа на ДНК што го зголемува ризикот за три пати за развој на тежок Ковид-19 се пренесувала од неандерталците на современите луѓе. Генетскиот дар, наследство од пред повеќе од 50.000 години, остави околу 16 проценти од Европејците и половина од јужноазијците денес да ги носат овие гени.

Потеклото на гените на ризик излезе на виделина кога научниците во Шведска и Германија ја споредија ДНК на многу болните пациенти Ковид-19 со онаа од неандерталците и нивната мистериозна сестринска група Денисовци. Дел од ДНК што ги прави пациентите со поголема веројатност сериозно да се разболат тесно се совпаѓа со собраните од неандерталец во Хрватска.

„Речиси паднав од столот бидејќи сегментот на ДНК беше точно ист како кај геномот на неандерталецот“, изјави за „Гардијан“ Хуго Зеберг, асистент-професор на Институтот Каролинска во Стокхолм.

Зеберг и неговиот коавтор, Сванте Пабо, директор на Институтот за еволутивна антропологија „Макс Планк“ во Лајпциг, се сомневаат дека гените на неандерталецот опстојувале кај современите луѓе, бидејќи некогаш биле корисни, можеби помагајќи во борбата против други инфекции. Дури сега – кога се соочија со нова инфекција – беше откриен нивниот минус.

Не е јасно како гените можат да го влошат Ковид-19, но еден ген игра улога во имунолошкиот одговор, а другиот е поврзан со механизмот што вирусот го користи за да ги нападне човечките клетки. „Се обидуваме да утврдиме кој ген е клучен играч, или има неколку клучни играчи, но искрен одговор е дека не знаеме кои се клучни во Ковид-19“, рече Зеберг.

Според студијата, објавена во „Nature“, кластерот гени на хромозомот три најчесто се наоѓаат во Бангладеш, каде 63 отсто од популацијата носи барем една копија од ДНК секвенцата.

„Гените во овој регион можеби ги заштитиле неандерталците од некои други заразни болести што ги нема денес. И сега, кога ќе се соочиме со новиот корона вирус, овие неандерталски гени ги имаат овие трагични последици“, рече Пабо.

Истражувачот, кој го предводеше меѓународниот тим кој прв го дешифрираше геномот на неандерталецот во 2010 година, рече дека неговата „груба проценка“ е дека околу 100.000 „дополнителни“ луѓе починале досега во сегашната пандемија поради генетскиот придонес од неандерталците.

Надвор од гените на ризик од Ковид-19, неандерталците им оставиле во наследство други гени на современите луѓе. Некои ја зголемуваат чувствителноста на болка, додека други го намалуваат ризикот од спонтани абортуси. „Некои се корисни, а други се штетни“, рече Зеберг. „Ова беше меч со две острици“.

Но, Марк Маслин, професор на UCL и автор на книгата „Лулка на човештвото“, предупреди дека делото ризикува преедноставување на причините и влијанието на пандемијата. „Ковид-19 е комплексна болест, чија сериозност е поврзана со возраста, полот, етничката припадност, дебелината, здравјето, оптоварувањето со вируси“, рече тој.

„Овој труд ги поврзува гените наследени од неандерталците со поголем ризик од хоспитализација во Ковид-19 и тешки компликации. Но, како што Ковид-19 се шири низ целиот свет, јасно е дека многу различни популации се сериозно погодени, од кои многу немаат гени на неандерталците.

Ние мора да избегнеме поедноставување на причините и влијанието на Ковид-19, бидејќи на крајот одговорот на лицето на болеста е околу контактот, а потоа и одговор на имунитетот на организмот, врз кој влијаат многу фактори на животната средина, здравјето и генетските фактори“, вели Маслин. (Гардијан)