Џиновски вулкан откриен на Марс – како сме го пропуштиле?
Џиновски вулкан, активен уште од античко време и со можни остатоци од леден мраз во близина на неговата основа, се наоѓа во близина на Марсовиот екватор. Неговото откритие укажува на возбудливо ново место за потрага по живот и потенцијална дестинација за идни роботски и човечки истражувања
Научниците открија масивен, длабоко еродиран џиновски вулкан на Марс кој „се крие“. Вулканот, кој привремено го доби името „Ноктис Монс“, достигнува импресивни 9.022 метри височина, што го става рамо до рамо со планината Луна, еден од петте вулкани што ги сочинуваат Хавајските острови.
Откриен јужно од екваторот на Црвената планета, Noctis Mons може да стане идеална дестинација за испраќање на следниот ровер на НАСА во потрага по докази за живот во вселената. Причината зошто досега не е виден е тоа што многу еродирал. Всушност, Noctis е фотографиран многу пати во изминатите децении.
„Ја истражувавме геологијата на областа каде што пронајдовме остатоци од глечер минатата година кога сфативме дека се наоѓаме во огромен и длабоко еродиран вулкан“, рече водечкиот автор на студијата Паскал Ли, планетарен научник од Институтот SETI и Институтот Марс, со седиште во Истражувањето на НАСА во центарот на Ејмс. Покрај урнатиот вулкански кратер во кој некогаш можеби имало езеро од лава, научниците откриле дека лава течела и околу работ на вулканот.
Noctis Mons, чии падини се протегаат на 225 километри, се наоѓа во регионот на Марс наречен источен Noctis Labyrinthus, западно од неговиот кањонски систем Valles Marineris. Ова го прави седмиот по големина вулкан на Марс. Најголем и понатаму е Олимпус Монс, кој со својата висина од 21.950 метри е најголем во Сончевиот систем.
Noctis Mons беше пронајден од истражувачи кои минатата година открија реликтен глечер во истата област – сол што се формирала на врвот на глечерот, зачувувајќи ја неговата форма, па дури и неговите пукнатини. Ова сугерира присуство на површински воден мраз, што укажува на можноста дека мразот сè уште постои под површината.
Откривањето на огромен вулкан и остатоци од глечер го прави регионот Noctis Labyrinthus на Марс една од потенцијалните дестинации на НАСА за човечко истражување. „Овој древен и долговечен вулкан е толку длабоко еродиран што можете да пешачите, возите или летате над него за да го испитате, собирате примероци и датирате различни делови од неговата внатрешност, следејќи ја еволуцијата на Марс во неговата долга историја“, рече Ли.
Вулканот е пронајден со помош на податоци од мисиите на НАСА Маринер 9, Викинг Орбитер 1 и 2, Марс Глобал Георвејор, Одисеја на Марс и Орбитер за извидување на Марс, како и мисијата Марс Експрес на ЕСА.