3 јуни во историјата – Започна кршењето (и убивањето) на студентите на Тјенанмен


 

Додека протестите за демократски реформи влегуваа во седмата недела, кинеската влада ги овласти своите војници и тенкови по секоја цена да го вратат плоштадот Тјенанмен во Пекинг. До ноќта на 4 јуни, кинеските војници насилно го исчистија плоштадот, убивајќи стотици и апсејќи илјадници демонстранти и осомничени дисиденти

На 15 април, смртта на Ху Јаобанг, поранешен шеф на Комунистичката партија кој ги поддржуваше демократските реформи, поттикна околу 100.000 студенти да се соберат на плоштадот Тјенанмен во Пекинг за да му оддадат почест на лидерот и да го изразат своето незадоволство од авторитативната кинеска влада. На 22 април, во Големата сала на народот на Тјенанмен се одржа официјална комеморација за Ху Јаобанг, а претставниците на студентите носеа петиција до скалите на Големата сала, барајќи да се сретнат со премиерот Ли Пенг. Кинеската влада ја одби средбата, што доведе до општ бојкот на кинеските универзитети низ целата земја и широко распространети повици за демократски реформи.

Игнорирајќи ги владините предупредувања за задушување на какви било масовни демонстрации, студентите од повеќе од 40 универзитети започнаа марш до Тјенанмен на 27 април. На студентите им се придружија работници, интелектуалци и државни службеници, а до средината на мај повеќе од милион луѓе го исполнија плоштадот, местото на прогласувањето на Народна Република Кина од страна на Мао Цетунг во 1949 година.

На 20 мај, владата официјално прогласи воена состојба во Пекинг, а војниците и тенковите беа повикани да ги растераат дисидентите. Сепак, голем број студенти и граѓани го блокираа напредувањето на армијата, а до 23 мај владините сили се повлекоа во предградијата на Пекинг. На 3 јуни, со застојот на преговорите за ставање крај на протестите и ескалацијата на повиците за демократски реформи, војниците добија наредба од кинеската влада да ја преземат контролата врз плоштадот Тјенанмен и улиците на Пекинг. Стотици беа убиени, а илјадници беа уапсени.

Во неделите по репресијата на владата, непознат број дисиденти беа егзекутирани, а тврдокорните во владата презедоа цврста контрола врз земјата. Меѓународната заедница беше огорчена од инцидентот, а економските санкции наметнати од Соединетите Држави и други земји ја доведоа кинеската економија во пад. Меѓутоа, до крајот на 1990 година, меѓународната трговија беше обновена, делумно благодарение на тоа што Кина ослободи неколку стотици затворени