10 август во историјата – Се самоуби Клеопатра


 

На 10 август, 30 година п.н.е. (некои научници велат дека на 12 август), Клеопатра, кралица на Египет и љубовница на Јулиј Цезар и Марко Антониј, си го одзема животот по поразот на нејзините сили против Октавијан, идниот прв император на Рим.

Клеопатра, родена во 69 година п.н.е., била прогласена за Клеопатра VII, кралица на Египет, по смртта на нејзиниот татко, Птоломеј XII, во 51 година п.н.е. Нејзиниот брат бил прогласен за крал Птоломеј XIII во исто време, а двајцата владееле со Египет под формалната титула сопруг и сопруга. Клеопатра и Птоломеј беа членови на Македонската династија која владееше со Египет од смртта на Александар Велики во 323 година п.н.е.

Иако Клеопатра немала египетска крв, таа сама во своето владејачко семејство научила египетски. За да го зголеми своето влијание врз египетскиот народ, таа била прогласена и за ќерка на Ра, египетскиот бог на сонцето. Клеопатра наскоро влегла во спор со својот брат, а граѓанската војна избувна во 48 година п.н.е.

Рим, најголемата сила во западниот свет, во тоа време бил погоден од граѓанска војна. Токму кога Клеопатра се подготвувала да го нападне својот брат со голема арапска војска, римската граѓанска војна се прелеала во Египет. Помпеј поразен од Јулиј Цезар во Грција, избегал во Египет барајќи утеха, но веднаш бил убиен од агенти на Птоломеј XIII. Цезар набргу потоа пристигнал во Александрија и, наоѓајќи го својот непријател мртов, решил да воспостави ред во Египет.

Во текот на претходниот век, Рим имал зголемена контрола врз богатото египетско кралство, а Клеопатра се обидела да ги унапреди своите политички цели со тоа што ќе ја добие наклонетоста на Цезар. Таа отпатувала до кралската палата во Александрија и наводно била однесена кај Цезар завиткана во ќилим, кој бил понуден како подарок. Клеопатра, убава и привлечна, го пленила моќниот римски водач, а тој се согласил да посредува во египетската граѓанска војна во нејзино име.

Во 47 година п.н.е., Птоломеј XIII бил убиен по поразот против силите на Цезар, а Клеопатра била поставена за двоен владетел со друг брат, Птоломеј XIV. Јулиј и Клеопатра поминале неколку љубовни недели заедно, а потоа Цезар заминал за Мала Азија, каде што прогласил „Veni, vidi, vici“ (Дојдов, видов, освоив), откако го задушил бунтот. Во јуни 47 година п.н.е., Клеопатра родила син, за кого тврдела дека е на Цезар и го крстила Цезарион, што значи „мал Цезар“.

По триумфалното враќање на Цезар во Рим, Клеопатра и Цезарион му се придружија таму. Под покровителство на преговори за договор со Рим, Клеопатра живееше дискретно во вила што ја поседуваше Цезар надвор од главниот град. Откако Цезар беше убиен во март 44 година п.н.е., таа се врати во Египет. Набргу потоа, Птоломеј XIV почина, веројатно отруен од Клеопатра, а кралицата го направи својот син совладетел со неа како Птоломеј XV Цезар.

Со убиството на Јулиј Цезар, Рим повторно западна во граѓанска војна, која привремено беше решена во 43 година п.н.е. со формирање на вториот триумвират, составен од Октавијан, правнук на Цезар и избран наследник; Марк Антониј, моќен генерал; и Лепид, римски државник. Антониј ја презеде администрацијата на источните провинции на Римското Царство и ја повика Клеопатра во Тарс, во Мала Азија, за да одговори на обвинувањата дека им помогнала на неговите непријатели.

Клеопатра се обидела да го заведе Антониј, како што го имала Цезар пред него, и во 41 година п.н.е. пристигнала во Тарс на величествен речен барж, облечена како Венера, римскиот бог на љубовта. Успешна во своите напори, Антониј се вратил со неа во Александрија, каде што ја поминале зимата во разврат. Во 40 година п.н.е., Антониј се вратил во Рим и се оженил со сестрата на Октавијан, Октавија, во обид да го поправи својот затегнат сојуз со Октавијан. Сепак, триумвиратот продолжил да се распаѓа. Во 37 година п.н.е., Антониј се разделил од Октавија и отпатувал на исток, договарајќи Клеопатра да му се придружи во Сирија. Во времето кога биле разделени, Клеопатра му родила близнаци, син и ќерка. Според пропагандите на Октавијан, љубовниците потоа биле венчани, што го прекршило римскиот закон што ги ограничувал Римјаните да се женат со странци.

Катастрофалната воена кампања на Антониј против Партија во 36 година п.н.е. дополнително го намали неговиот престиж, но во 34 година п.н.е. тој беше поуспешен против Ерменија. За да ја прослави победата, тој организираше триумфална поворка низ улиците на Александрија, во која тој и Клеопатра седеа на златни тронови, а на Цезарион и нивните деца им беа доделени импозантни кралски титули. Многумина во Рим, поттикнати од Октавијан, го протолкуваа спектаклот како знак дека Антониј имал намера да ја предаде Римската Империја во туѓи раце.

По уште неколку години тензии и пропагандни напади, Октавијан објави војна против Клеопатра, а според тоа и против Антониј, во 31 година п.н.е. Непријателите на Октавијан се собраа на страната на Антониј, но брилијантните воени команданти на Октавијан постигнаа рани успеси против неговите сили. На 2 септември 31 година п.н.е., нивните флоти се судрија кај Акциум во Грција. По тешки борби, Клеопатра се извлече од борбата и се упати кон Египет со 60 свои бродови. Потоа Антониј ја проби непријателската линија и ја следеше. Обесхрабрената флота што останала му се предаде на Октавијан. Една недела подоцна, копнените сили на Антониј се предадоа.

Иако претрпеа убедлив пораз, помина речиси една година пред Октавијан да стигне до Александрија и повторно да го победи Антониј. По битката, Клеопатра се засолнила во мавзолејот што го нарачала за себе. Антониј, информиран дека Клеопатра е мртва, се прободел со својот меч. Пред да умре, пристигнал друг гласник, велејќи дека Клеопатра е сè уште жива. Антониј бил однесен во засолништето на Клеопатра, каде што починал откако ѝ наложил да се смири со Октавијан. Кога триумфалниот Римјанин пристигнал, таа се обидела да го заведе, но тој се спротивставил на нејзините шарми. Наместо да падне под доминацијата на Октавијан, Клеопатра умрела со самоубиство на 10 или 12 август 30 година п.н.е., веројатно со помош на аспа, отровна египетска змија и симбол на божественото кралско семејство.

Потоа Октавијан го погубил нејзиниот син Цезарион, го анектирал Египет кон Римското Царство и го искористил богатството на Клеопатра за да ги исплати своите ветерани. Во 27 година п.н.е., Октавијан станал Август, првиот и веројатно најуспешен од сите римски императори. Тој владеел со мирно, просперитетно и растечко Римско Царство сè до неговата смрт во 14 година од н.е. на 75-годишна возраст.