Зошто поплавите во Тексас беа толку катастрофални

Обилниот дожд што го погоди детскиот летен камп и другите центри за одмор во рурален Тексас дојде со неверојатна брзина. Водата навлезе во камените колиби на Камп Мистик во раните утрински часови во петокот додека девојките и персоналот спиеја, без никакво предупредување.

Реката Гвадалупе се излеа од своето корито откако само за неколку часови наврна дожд колку за неколку месеци, вонреден временски настан што официјалните лица го опишаа како „катастрофа што се случува еднаш во еден век“. Повеќе од 100 луѓе се потврдени загинати низ целата држава, а најмалку 27 од жртвите се од христијанскиот летен камп.

Силата зад уништувањето може да се види во 27-минутно видео кое покажува колку брзо се зголеми нивото на водата во една од погодените области.

Додека потрагата по исчезнатите продолжува, се поставуваат прашања за тоа дали можеше да се направи повеќе за да се спречи губењето на животи.

Експертите велат дека голем број фактори придонеле за трагедијата, вклучувајќи ги екстремните временски услови, локацијата на камповите и времето на настаните, објавува Би-Би-Си.

Имало многу влага во атмосферата од тропска бура која претходно предизвикала поплави во Мексико, а потоа се движела кон север додека ослабувала. Округот Кер, каде што се наоѓа кампот и каде што биле изгубени 75 животи, е попланински од околното подрачје. Ова предизвикало влажниот воздух да се издигне, создавајќи огромни олујни облаци. Овие облаци станале толку големи што дејствувале како свој временски систем, произведувајќи огромни количини дожд на голема површина.

Системот се движел бавно, што дополнително ја зголемило количината на врнежи од дожд, додека нови бури се развиле по должината на реката Гвадалупе, чие ниво на водата нагло се зголемило. Националната метеоролошка служба објавила дека помеѓу 125 и 250 милиметри дожд паднале за само три до шест часа во јужно-централниот округ Кер. Некои области добиле дури 53 сантиметри од четврток до понеделник.

Просечните јулски врнежи од дожд во областа Кервил во текот на изминатите 25 години беа нешто над два сантиметри, што значи дека четиримесечни дождови наврнаа за само неколку часа. Времето на ударот на бурата, исто така, одигра улога во обемот на трагедијата. Многу Тексашани си легнаа во четврток навечер, несвесни дека ќе бидат разбудени од разорна бура неколку часа подоцна.

Во четврток попладне беше издадено предупредување за ненадејни поплави, а по полноќ беше надградено на предупредување за поплави, со совет да се бараат повисоки места. Предупредување за ненадејни поплави беше издадено за следните два часа, а некои луѓе добиваа СМС-пораки во текот на ноќта.

Во 3:30 часот наутро, градскиот менаџер на Кервил, Далтон Рајс, рече дека отишол на трчање покрај реката и дека врне само слаб дожд. Половина час подоцна, беше издадено предупредување за ненадејни поплави за округот Кер – предупредувањето за „екстремно опасни“ од Националната метеоролошка служба, со големи поплави веќе во тек.

Камп Мистик беше една од локациите што прими најмногу дожд во тие критични часови.

Округот Кер се наоѓа во срцето на Тексас Хил Кантри, регион популарен по своите брановидни ридови, бројни реки и езера и бројни винарии. Но, регионот носи и свои опасности – поради честите, разорни поплави што ги погодија локалните заедници во текот на годините, областа го доби прекарот „Алеја на ненадејни поплави“.

Во раните утрински часови во петокот, дождовницата се слеваше од ридовите во околните реки, кои се прелеваа со екстремно брза брзина. Поплавите се упатија низводно и брзо ги поплавија ниските области покрај реката.

Некои од девојчињата што починаа или сè уште се водат како исчезнати живееја во колиби на помалку од 150 метри од брегот на реката, објави Њујорк Тајмс. Преживеаните девојчиња, кои беа евакуирани со воени камиони, рекоа дека кампот е непрепознатлив – дрвјата беа искорнати, кајаците беа заглавени во дрвјата, а девојчињата беа извлекувани од водата.

Кога новинарската екипа на Би-Би-Си пристигна во кампот во неделата, влезот беше блокиран со полициска лента, а остатоците од она што некогаш било стражарница беа расфрлани по земјата.

Влијанието на климатските промени не може да се игнорира како фактор во овие екстремни временски настани. Иако е тешко директно да се поврзе глобалното затоплување со поединечни временски настани, температурите на површината на морето во Мексиканскиот Залив – од каде што доаѓа дел од воздухот – остануваат над просекот. Потоплите мориња значат повеќе испарување, што значи повеќе влага во атмосферата што ги „храни“ бурите.

Според податоците од Службата за климатски промени Коперник, 2024 година беше рекордна година во овој поглед. Климатолозите постојано предупредуваат дека дождовите како оној што го погоди Тексас ќе станат почести и поекстремни како што планетата се затоплува.