САД планираат да одгледуваат милиони муви и да ги испуштаат од авиони

Стотици милиони муви што паѓаат од небото звучат како кошмар, но научниците велат дека тоа би можело да биде најдобрата одбрана на сточарската индустрија против заканата што јаде месо и која наскоро би можела да ја премине југозападната граница на САД.

Ларвите од видот Cochliomyia hominivorax, муви познати по тоа што ги населуваат раните на топлокрвните животни и полека ги јадат, се шират низ Централна Америка од почетокот на 2023 година. Инфекции се пријавени во Панама, Костарика, Никарагва, Хондурас, Гватемала, Белизе и Ел Салвадор. Повеќето од земјите од Централна Америка не се соочиле со таква наезда повеќе од 20 години.

Мувите стигнаа до јужно Мексико во ноември
Мувите стигна до јужно Мексико во ноември, предизвикувајќи загриженост кај американските земјоделски службеници и предизвика затворање на неколку гранични премини за говеда, коњи и бизони.

Ова не е прв пат САД да се борат против инвазивните инсекти. Земјата во голема мера ја искорени популацијата на Cochliomyia hominivorax во 1960-тите и 1970-тите години со одгледување стерилни мажјаци и нивно пуштање од авиони за парење со женки во дивината.

Борба со муви против муви
Стратегијата, во суштина борба муви против муви, постепено го намалуваше нивниот број бидејќи женките не положуваа оплодени јајца по парењето. Како што ширењето продолжува кон север, службениците се надеваат дека истиот метод би можел повторно да функционира.

Сепак, денес само еден објект во Панама одгледува стерилизирани муви Cochliomyia hominivorax за распространување, а стотици милиони дополнителни стерилни муви се потребни за да се забави ширењето, според писмото од 80 американски пратеници испратено до Министерството за земјоделство на 17 јуни.

Отворање „фабрики за муви“
Еден ден подоцна, Министерството за земјоделство на САД (USDA) објави планови за отворање „фабрики за муви“ на сè уште неодредена локација долж границата меѓу Тексас и Мексико. Но, процесот на контрола на Cochliomyia hominivorax веројатно нема да биде брз или евтин.

Ларвите на Cochliomyia hominivorax се паразитски вид на зелена мува. За разлика од сите други видови зелени муви што природно се јавуваат во западната хемисфера, Cochliomyia hominivorax се храни со живо животинско ткиво, а не со мртви организми, рече д-р Филип Кауфман, професор и претседател на Одделот за ентомологија на Универзитетот Тексас А&М.

„Во ретки случаи, тие можат да инфицираат домашни миленици, дури и луѓе“
Овие ларви напаѓаат топлокрвни животни, вклучувајќи коњи и говеда. Познато е дека тие инфицираат домашни миленици, дури и луѓе, во ретки случаи, рече Кауфман.

„По парењето, женката наоѓа жив домаќин, слетува на раната и положува 200 до 300 јајца“, рече тој. „Во рок од 12 до 24 часа, сите јајца се изведуваат, а ларвите веднаш почнуваат да го дупчат и јадат ткивото на животното, создавајќи многу големи рани.“

По неколкудневно хранење со остри куки кај устата, ларвите паѓаат од животното и се закопуваат во почвата, од која подоцна излегуваат како возрасни муви, рече Томас Лансфорд, заменик-извршен директор и помошник-главен ветеринар на Комисијата за здравје на животните во Тексас.

„Нема познати вакцини или ефикасни репеленти“
Од почетокот на епидемијата во 2023 година, пријавени се повеќе од 35.000 случаи на ларви од Cochliomyia hominivorax, според Панамско-американската комисија за искоренување и спречување на болести кај говедата (COPEG).

Од нив, околу 83% се однесуваат на говеда. Третманот за заразени животни обично вклучува чистење на рани, нанесување антисептици и покривање на раните, рече Лансфорд. Без третман, ларвите можат да го убијат животното во рок од една до две недели и да се прошират на други, претставувајќи голема закана за егзистенцијата на животните на сточарите.

„Мораме да го проверуваме нашиот добиток секој ден за да бидеме сигурни дека не е заразен“, рече Стивен Дибел, сточар и прв потпретседател на Здружението на сточари од Тексас и Југозапад. „Свесни сме за огромната економска загуба што може да ја предизвика оваа инфекција. Не постојат познати вакцини или ефикасни репеленти за да се спречи“, рече Дибел.

Инфекциите влијаат и врз дивиот свет
Во текот на потоплите месеци, се препорачува да се избегнува обележување, жигосување и други практики што создаваат отворени рани кај добитокот. Оваа тропска мува е помалку активна во зима.

Иако регионалната трговија со добиток се смета за главен начин на ширење на популацијата на муви, инфекциите влијаат и врз дивите животни како што се елените, птиците и глодарите, што го прави следењето на нивното ширење уште покомплицирано.

„Исто како што гасеницата се кукли пред да стане пеперутка, ларвата Cochliomyia hominivorax формира црна кукла со големина на апче пред да се развие во возрасна мува“, рече Кауфман.

Куклите се изложени на високи дози на гама зрачење
Во стерилен објект за одгледување муви, куклите се изложени на високи дози на гама зрачење што ја разградува ДНК-та на мажјаците и ги оштетува нивните полови хромозоми, објасни USDA. Резултатот се неплодни возрасни мажјаци, а по парењето со нив, женките положуваат неоплодени јајца.

Количината на зрачење на која се изложени мувите не претставува опасност за животните или луѓето, вели USDA. Бидејќи женките се парат само еднаш во текот на нивниот краток животен век од 20 дена, откако популацијата ќе дојде во контакт со стерилни мажјаци, бројот на муви се намалува во период од месеци или години, во зависност од степенот на наезда.

Околу 100 милиони стерилни муви се одгледуваат и пуштаат неделно
Иако не е точно познато како би изгледал точниот метод на пуштање муви во САД во случај на епидемија, Кауфман рече дека возрасните муви обично се транспортираат во контејнери со контролирана температура, а потоа се пуштаат од авиони. Нема загриженост дека овие авиони би можеле да се појават над населени области, бидејќи тие обично се насочени кон ретко населени рурални области, бидејќи урбаните средини не привлекуваат муви.

Објектот на COPEG моментално одгледува околу 100 милиони стерилни муви неделно и ги пушта преку воздух во погодените области. Досега, напорите во голема мера се фокусираа на јужен Мексико и Централна Америка, каде што се пријавени епидемии, соопшти COPEG.

Се очекува новиот објект за пуштање муви во САД да биде лоциран во воздухопловната база Мур во округот Идалго, Тексас, и ќе чини 8,5 милиони долари. Локацијата и конечната цена на „фабриката за муви“ сè уште не се откриени, но законодавците проценуваат дека цената би можела да достигне околу 300 милиони долари.

„Поседувањето на домашен стерилен објект за одгледување муви е од клучно значење“
Покрај новите стерилни објекти за одгледување муви, Министерството за земјоделство на САД (USDA) објави и планови да потроши 21 милион долари за реновирање на стар објект во Мексико до крајот на 2025 година. Иако станува збор за значајна инвестиција, Дибел вели дека тоа е цена што вреди да се плати за да се спаси сточарската индустрија.

„Кога ќе споредите 300 милиони долари со 10 милијарди долари штета што би можела да ја предизвика наездата, тоа е очигледно разумно“, рече тој. „Поседувањето на домашен стерилен објект за одгледување муви е од клучно значење за да може прскањето да се врши поефикасно.“

Веднаш по објавата од 18 јуни, Министерството за земјоделство на САД објави планови за повторно отворање на премините за добиток во Аризона, Тексас и Ново Мексико кои беа затворени минатата година, наведувајќи го напредокот во контролата и дисперзијата на стерилни муви низ цела Мексико.