Рускиот опозициски лидер Алексеј Навални умре во затвор

Рускиот опозициски лидер Алексеј Навални почина во затвор, соопшти тамошната затворска служба, во она што веројатно ќе се смета како политичко убиство кое му се припишува на Владимир Путин.

Навални (47), еден од највидливите и најупорните критичари на Путин, беше држен во затвор на околу 70 километри северно од Арктичкиот круг каде што беше осуден на 19 години под „специјален режим“. На видеото од затворот во јануари, тој изгледаше слаб со избричена глава.

Кремљ соопшти дека нема информации за причината за смртта.

„Осудениот Навални А.А. се чувствуваше лошо по прошетката, речиси веднаш ја изгуби свеста. Беа спроведени сите неопходни мерки за реанимација, но не дадоа позитивни резултати. Лекарите од Итна помош констатираа смрт на осуденикот“, се вели во соопштението на руската Федерална казнена служба за автономниот округ Јамало-Ненец.

На почетокот на декември тој исчезна од затворот во Владимирската област, каде што отслужуваше 30-годишна затворска казна поради обвиненијата за екстремизам и измама што ги нарече политичка одмазда за водењето на опозицијата против Кремљ во 2010-тите. Тој не очекуваше да биде ослободен за време на животот на Путин.

Поранешниот националистички политичар, Навални помогна во поттикнувањето на протестите во Русија во 2011-12 година преку кампања против изборната измама и владината корупција, истражувајќи го внатрешниот круг на Путин и споделувајќи ги наодите во масни видеа кои собраа стотици милиони прегледи.

Високиот белег во неговата политичка кариера дојде во 2013 година, кога тој освои 27 отсто од гласовите во изборот за градоначалник на Москва, за кој малкумина веруваа дека се слободни и фер. Тој со години остана трн во окото на Кремљ, идентификувајќи ја палатата изградена на Црното Море за лична употреба на Путин, куќите и јахтите што ги користеше поранешниот претседател Дмитриј Медведев и сексуалната работничка која поврза висок функционер за надворешна политика со познат олигарх. 

Во 2020 година, Навални падна во кома по сомнително труење со помош на новичок од руската безбедносна служба ФСБ и беше евакуиран на лекување во Германија. Тој се опорави и се врати во Русија во јануари 2021 година, каде што беше уапсен под обвинение за прекршување на условниот отпуст и осуден на неговата прва од неколкуте затворски казни кои вкупно би биле повеќе од 30 години зад решетки.

Путин неодамна започна претседателска кампања за неговиот петти мандат. Тој веќе е рускиот лидер со најдолг стаж по Јосиф Сталин и би можел да го надмине ако повторно се кандидира за функцијата во 2030 година.

Украинскиот претседател, Володимир Зеленски, изјави дека е „очигледно“ дека Владимир Путин стои директно зад смртта на Алексеј Навални.

Говорејќи во Германија, украинскиот лидер рече дека на рускиот претседател не му е грижа кој ќе умре сѐ додека неговата позиција на чело на државата е сигурна.

Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, рече дека, како што ги нарече, западните обвинувања за смртта на затворениот опозициски лидер Алексеј Навални се „самооткривачи“.

Во изјавата објавена на Телеграм, Захарова рече дека форензичките резултати за смртта на Навални сè уште не се достапни, но дека Западот веќе донел свои заклучоци, пренесува Ројтерс. Захарова не појасни на кои обвинувања се однесува.

Еве неколку реакции од светските лидери за смртта на најгласниот критичар на Владимир Путин, Алексеј Навални.

Генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг во петокот изјави дека е „длабоко тажен и вознемирен“ од извештаите за смртта на рускиот опозициски лидер Алексеј Навални.

Столтенберг рече:

„Треба да ги утврдиме сите факти, а Русија треба да одговори на сите сериозни прашања за околностите на неговата смрт“.

Британскиот премиер Риши Сунак рече дека тоа е „страшна вест“ и дека Навални „покажал неверојатна храброст“.

Евика Силиа, премиерка на Летонија, го обвини режимот на Путин за мачење до смрт на „еден од последните симболи на демократијата во Русија“.

Шведскиот министер за надворешни работи рече дека ако веста е вистинита, тоа е уште едно „ужасно злосторство“ од режимот на Путин.

Министерот за надворешни работи на Чешка рече дека Русија „се претвори во насилна држава која убива луѓе кои сонуваат за подобра иднина“.

Едгарс Ринкевичс, претседателот на Латвија реагираше на веста со порака дека „ што и да мислите за Алексеј Навални како политичар, тој штотуку беше брутално убиен од Кремљ. Тоа е факт и тоа е нешто што треба да се знае за вистинската природа на сегашниот режим на Русија“.