Општинарите ќе се учат како да подготвуваат проекти за привлекување пари – Ресурсниот центар проект на УНДП

Со Ресурсен центар за поддршка на општините Владата презема мерки за воведување на систематизирана  и институционализирана поддршка во функција на реформа на локалната самоуправа. Центарот, како што изјави на денешната прес – конференција, министерот за локална самоуправа Златко Перински ќе понуди изводливи и одржливи решенија за зајакнување на капацитетите на општините.

-За да се одговори на овој децениски предизвик со кој се соочуваат општините потребен е систематизиран пристап и поврзување на мерките и активностите кои и досега во одредена мера се испорачувале во функција на градењето на капацитетите на општините, но заради недостиг на кохерентност помеѓу нив не се постигнувале посакуваните резултати, рече Перински.

Најави дека веќе се преземаат сите чекори за целосно ставање во функција на Центарот, а уште денеска најави состанок за дигиталната платформа, преку која општините ќе можат да бараат експертски услуги, но и градоначалниците да се информираат за одредени искуства. Експертите, како што појасни Перински нема да бидат на платен список, туку ќе бидат плаќани по учинок за сработената задача за која се ангажирани од општината.

Во почетокот, Ресурниот центар ќе функционира проектно, за да со текот на времето се институционализира во рамки на Министерството за локална самоуправа. Министерството, додаде Перински, во изминатата година преку директен контакт и посети на општините направило темелна процена на состојбите и ги увидело конкретно тесните грла во спроведувањето на општинските надлежности. 

-Општините се соочуваат со сериозни предизвици како што се: недостиг на административни капацитети, ограничени можности за економски развој и недоволно развиена инфраструктура.  Сето ова директно влијае врз квалитетот на животот на граѓаните.  Како одговор на ова беше спроведување на двата јавни повика за инфраструктурни проекти во општините, како интервентна мерка за надминување на најакутните проблеми. Меѓутоа она што исто не загрижува се капацитетите на општините за подготовка на проекти преку кои ќе привлекуваат средства во своите општини, како и квалитетот на испорачаната услуга кон граѓаните, рече Перински.

Тој нагласи дека Ресурсниот центар претставува механизам што овозможува долгорочна, стручна и одржлива поддршка на сите општини во државата. Неговата цел е директно таргетирање на слабостите: недостиг на административна експертиза, слаба меѓуопштинска координација и недоволна искористеност на ресурсите со кои располагаат општините.

-Ресусрниот центар ќе обезбеди поддршка која ќе гарантира зголемување на капацитетите на локалната самоуправа што ќе доведе до поквалитетни локални услуги за секој граѓанин, истакна Перински.

Во периодот до април 2026. ќе се фокусираат на неколку подготвителни активности: воспоставување на ростер на експерти коишто на барање на општината би биле на располагање за надминување на предизвиците во испораката на секоја услуга во надлежност на општината, патоказ односно практичен прирачник за идните градоначалници, кој ќе содржи насоки за првите чекори при преземањето на функцијата (од организација на администрацијата, преку финансиско и буџетско планирање, до реализација на капитални проекти, комуникација со граѓаните и работата на советот), насоки за надминување на препораките коишто Државниот завод за ревизија ги детектирал како слабост врз основа на извршените ревизии во општините во изминатиот период, подготовка на дигитална платформа која што ќе претставува интерактивна алатка за општините преку која ќе може да побараат и да добијат одговор брзо и ефикасно и поттикнување на меѓуопштинска соработка.

-Со оваа иницијатива ја градиме основата за поефикасни и посилни општини. Ресурсниот центар не започнува од нула. Тој претставува продолжување и институционализација на осумгодишниот проект „Одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој“, финансиски поддржан од Владата на Швајцарија.  Во оваа прилика сакам особено да се заблагодарам на Амбасадата на Швајцарија која преку конкретни иницијативи континуирано го поддржува одржливиот локален развој и среќен сум што имаме прилика да ги интегрираме нивните добри практики низ нашите политики и со тоа да ги доведеме политиките за локален и регионален развој во поблиска корелација со регулативите и концептот на Европската регионална политика, рече Перински.

Додаде дека ваа иницијатива е препознаена како перспективна и од страна на Делегацијата на Европската Унија во земјава, со тоа што преку проектот ЕУ за општините ќе бидат спроведени активности за јакнење на капацитетите на општините како дел од концептот на Ресурсниот центар.

-И секако поддршката од нашата Влада имплементирана преку УНДП ќе биде додадена вредност за обезбедување на одржливост и понатамошно надградување на Ресурсниот центар. Уверен сум дека со овој ресурсен центар ќе изградиме посилна локална самоуправа, ќе обезбедиме порамномерен развој и ќе создадеме подобри услови за живот на граѓаните во сите делови од нашата држава. А јас лично, во рамки на мојот мандат како министер за локална самоуправа, останувам и понатаму безрезервно посветен и на располагање за нови иницијативи кои што ќе направат разлика во квалитетот на животот на граѓаните, додаде министерот за локална самоуправа.

Во врска со проектите финансирани со унгарскиот кредит, Перински рече дека досега 137 проекти од 288 се завршени, 138 се во завршна фаза, а остануваат два проекта од првиот јавен повик, кои се уште не се со склучен договор за изведувач.

Генерално како Влада, но и како ресорно Министерство, додава Перински, сме задоволни од динамиката на процесот и најави дека заклучно со 31 август ќе спроведат една анкета по општините за да видат кои од нив во рамки на вториот јавен повик направиле ребаланси, за да можат да склучуваат договори и да отвораат јавни повици за изведувачи.