Научници: Голфската струја дефинитивно слабее, последиците ќе бидат глобални

Голфската струја дефинитивно слабее, покажува најновото истражување на океанографскиот институт „Вудс Хол“ во Масачусетс, но не е сосема сигурно дали тоа е последица на климатските промени. Резултатите од студијата беа објавени на крајот на септември во списанието Geophysical Research Letters.

Протокот на топла вода (Голфската струја) низ теснецот на Флорида е забавен за 4 проценти во последните 40 години, со сериозни импликации за светската клима и со 99 проценти веројатност дека ова слабеење не е случајно, се наведува во соопштението на Институтот.

„Ова е најсилниот, дефинитивен доказ дека оваа океанска струја слабее“, вели водечкиот автор на студијата Кристофер Пиекуч, океанограф во океанографската институција „Вудс Хол“. Во исто време, ова е првиот дефинитивен и недвосмислен доказ дека океанските струи се промениле. Значително слабеење на Голфската струја во последните 40 години е забележано во теснецот на Флорида.

Топла, брза морска струја во Атлантикот
Одредувањето на јачината на Голфската струја е важно за следење на циркулацијата во Северниот Атлантик и собирање податоци за тоа како океанот реагира на климатските промени, пишува списанието Advancing Earth and Space Sciences.

Голфската струја е само мала компонента на термохалинската циркулација, глобалните океански струи кои пренесуваат кислород, хранливи материи, јаглерод и топлина низ планетата додека го контролираат нивото на морето и активноста на ураганите. Научниците во студијата не наведуваат која е причината за слабеењето на Голфската струја, климатските промени или природните фактори и посочуваат дека допрва треба да се утврди.

Голфската струја е топла, брза океанска струја во Атлантикот. Тој е дел од глобалната циркулација на термохалин. Топлината што ја пренесува е неопходна за одржување на умерени услови и за регулирање на нивото на морето.

Клучната артерија на океанските струи
Еден дел од неа започнува во Мексиканскиот залив и се нарекува струја на Флорида, а северно од Бахамите се приклучува на струјата на Антилите и од тоа место се нарекува Заливска струја. Извесно време го следи брегот на Соединетите Држави, пред да сврти на исток преку Атлантикот околу Њуфаундленд.

Западно од Британските острови, по делумно се разгранува и станува Северноатлантска струја и продолжува кон северот на Европа. Откако ќе потоне длабоко во океанот и ќе ја ослободи својата топлина во атмосферата, водата полека тече кон југ, каде повторно се загрева и циклусот се повторува.

Голфската струја е клучна артерија на океанските струи и последиците од нејзиното слабеење се глобални. За да откријат дефинитивен доказ за забавување на протокот на Голфската струја, научниците ги анализираа податоците собрани во изминатите 40 години од три одделни извори – подводни кабли, сателитски височини и набљудувања на лице место.

Засега, ова е бавен почеток

Тие го следеа движењето на струјата околу теснецот Флорида. Нивната статистичка анализа откри дека струјата забавила за 4 проценти, а само еден процент се чини дека се должи на случајни флуктуации во нивното мерење.

На прв поглед, промената од 4 проценти може да изгледа како минимална промена, но „загрижувачката работа е што ова е бавен почеток засега“, вели Хелен Черски, океанограф од Универзитетот во Лондон (UCL), која не беше вклучена во студијата.

„Тоа е како во првите денови од избувнувањето на ковид. Луѓето велеа: „Има само 60 случаи, не ни е грижа“. Да, има само 60, но вчера беа 30, а завчера 15. Ако размислите само една недела однапред, имаме проблем“, рече Черски.