На 96 години почина маестро Кристоф фон Доњани, аристократ зад пултот

Кристоф фон Донaњи (1929–2025), истакнат германски диригент познат како „аристократ зад диригентскиот пулт“, почина само два дена пред неговиот 96-ти роденден, во Минхен. Кливлендскиот оркестар, со кој маестрото помина многу сезони како музички директор, од 1984 до 2002 година, го објави ова во соопштение за медиумите. Со нив, тој направи бројни снимки од широк спектар на музика, почнувајќи од дела од Бах до современи композитори, но исто така останувајќи приврзан кон австро-германскиот репертоар. Во тој период, тој сними околу сто дела со Кливлендскиот оркестар и често патуваше низ Европа, особено на фестивалот во Салцбург. Американските, англиските, француските и германските медиуми во моментов ги цитираат сеќавањата на музичарите и критичарите кои зборуваат за уникатниот пристап на Доњани и кон музиката и се потсетуваат на неговата извонредна биографија.
Кристоф фон Донањи е роден во Берлин на 8 септември 1929 година, во истакнато музичко семејство. Неговиот дедо бил познатиот унгарски композитор и диригент Ерне Донањи, додека неговиот постар брат Клаус фон Донањи станал истакнат германски политичар и поранешен градоначалник на Хамбург. Неговиот татко, чичко и други членови на семејството биле уапсени за време на војната и погубени во 1945 година, кога Кристоф имал 15 години. Донањи првично студирал право, сакајќи да придонесе за правдата во Германија, но во 1948 година решил да студира композиција, пијано и диригирање на Минхенскиот универзитет за музика. Неговото прво назначување било како асистент диригент во Франкфуртската опера, потоа во Операта во Либек, Хамбуршката државна опера и Симфонискиот оркестар на ГДР во Хамбург, а бил и застапник на современиот музички театар.
Неговиот мандат како музички директор на Кливлендскиот оркестар, кој траел 18 години, останува еден од најзначајните во историјата на ансамблот, обележан со уметничка извонредност, меѓународно признание и големи турнеи, вклучувајќи ги првите концерти на оркестарот во Кина и редовните настапи на водечките фестивали во Европа. Тој, исто така, претседавал со реновирањето на Северанс Хол во Кливленд. Тој беше главен гостин-диригент и уметнички советник на Парискиот оркестар. Маестрото редовно соработуваше со Виенската филхармонија, Бостонскиот симфониски оркестар и многу други. Покрај работата во оперски куќи како што се Кралската опера во Лондон и Метрополитен операта во Њујорк, Донањи беше познат и во симфониски оркестри во Келн и Лондон. Направи многу важни снимки, главно за Дека, а подоцна и за Дојче Грамофон, и од оперски и од симфониски репертоар.
„Мислам дека добрите оркестри имаат силна желба за силна личност. Тоа можете да го видите во Кливлендскиот оркестар. Тие сакаат силна личност, но таа личност мора да им го посвети својот живот ним и на музиката, и само тогаш тие го следат“, рече тој. Неговите соработници известуваат дека тој „имал многу аналитички пристап, што сепак довело до изведби кои не само што биле многу јасни, туку и многу живописни“.
Иако резервиран на подиумот, Донањи бил познат по слободното изразување на своите мислења. Статија од 1994 година во „Тајмс оф Лондон“ открива дека маестрото отворено ги критикувал другите диригенти, нарекувајќи ја изведбата на Моцартовата „Свадба на Фигаро“ од страна на Сајмон Ретл „целосно недоразбирање“, а симфониите на Малер од Бернштајн „целосно погрешни“.