Кој е Јон Фосе, добитникот на Нобеловата награда за литература
Јон Фосе е национална институција во Норвешка и вистински современ класик на кој му се верува
Стокхолм– Норвешкиот автор, преведувач и драматург Џон Фосе (64) е добитник на Нобеловата награда за литература. Ако сè уште не сте го прочитале – време е. Во Македонија не е преведен, во Хрватска го објави издавачот Љевак.
Роден е во 1959 година во Хаугесунд, Норвешка. Студирал литература на Универзитетот во Берген. Предавал креативно пишување на Универзитетот во Хордаланд. Повремено работел како новинар и уредник. Пишува проза, поезија, драми, есеи, раскази и книги за деца. Пред само неколку месеци Кармела Девчиќ донесе ексклузивно интервју со Фосе за Јутарњи лист. Ќе издвоиме едно значајно прашање. На прашањето „Да почнеш од почеток во животот, дали би бил писател?“, Фосе, ќе бидеме слободни со толкувањето – реално одговори:
„А што друго би бил јас? Лудак? Алкохоличар? Да не беше пишувањето, веројатно ќе бев мртов сега. Пишувањето ме направи алкохоличар и ме спаси од алкохолизам“.
Дебитираше во 1983 година со романот „Црвено, црно“. Првата драма на Фосе „И никогаш нема да се разделиме“ беше премиерно изведена во 1994 година. Досега има напишано повеќе од четириесет драми кои се преведени на педесет јазици. Денес тој е еден од најизведуваните светски драматурзи и најпознат норвешки драматург по Хенрик Ибзен. Негови особено ценети романи се „Утро и вечер“, „Меланхолија 1“ и „Меланхолија 2“ и „Септологија“.
Меѓутоа, ако запознавањето со нечие авторство ви е полесно да го „направите“ во интеракција – за авторството на Фосе, овојпат, имаме свежо решение. Неодамна (29 септември) на Малата сцена на Градскиот театар ИНК во Пула својата премиера ја имаше претставата „Мајка и дете“, еден од претходните драмски текстови на овој исклучителен автор, чиј едноставен, но истовремено и монументален наслов го дефинира со неверојатна адекватност и прецизност моќна дуо-драма за обидот да се комуницира во една од најкомплексните односи што можат да ја имаат двајца луѓе – онаа на мајката и нејзиното потомство. Мајката и синот ги играат Јадранка Ѓокиќ и Уго Корани, а режијата е на Матија Ферлин. (Глориа.хр)