Дали корона вирусот ќе ја убие нафтената индустрија и ќе ја спаси планетата?
Аналитичарите велат дека корона вирусот и жестоката борба со цените значи дека нафтениот сектор веќе никогаш нема да биде ист
Големото намалување на побарувачката за нафта поради пандемијата со корона вирусот, комбинирано со дивјачка војна околу цените, ја остави индустријата за фосилно гориво да биде скршена и да се бори за опстанок, велат аналитичарите. Таа се соочува со најголем предизвик во својата 100-годишна историја, велат тие, кој трајно ќе ја промени индустријата. Некои ја нарекуваат сцената „пеколна“, иако можеби поприфатлива е „невидена“.
Клучно прашање е дали тоа трајно ќе го смени текот на климатската криза. Многу експерти сметаат дека тоа би можело да го направи, да се намали врвот на побарувачката за нафта и бензин, а притоа никогаш да не се опорави и дозволувајќи ѝ на атмосферата постепено да се лекува.
Најхрабрите велат дека најголемата побарувачка за фосилно гориво можеби е помината и дека 2019 година ќе се забележи во историјата како врвна година за емисија на јаглерод. Но, некои мислат поинаку: индустријата за фосилни горива ќе отскокне како и секогаш и ќе ја забават толку потребната транзиција кон зелената енергија.
Кој е во право зависи од густата мешавина на геополитика, профитот, сентиментот на инвеститори, владини финансии и нето-нултата емисија, притисоци во кампањи и однесувањето на потрошувачите.
Она што е несомнено е масакрот во овој сектор. Најниски цени на нафтата во последниве две децении, а полошото сценарио е на пат. Некои вредности на големите берзи на нафта се преполовија од јануари. Најмалку две третини од годишната инвестиција – 130 милијарди американски долари – се фрлени и десетици илјади загуби на работни места. На неколку пазари цените поминаа негативно – продавачите ќе ви платат за да земете нафтата, бидејќи глобалниот капацитет за складирање се пополнува.
„Цената на војната и Ковид-19 навистина го фрлија нафтениот и гасниот сектор во немири и сега имаме компании навистина во режим на опстанок“, рече Валентина Кречмар, директор за корпоративно истражување на аналитичарите „Вуд Мекензи“.
Нафтените бунари одговорни за речиси милион барели на ден можеби веќе се затворени, бидејќи цената на нафтата сега е пониска од цената на испорака, според американскиот банкарски гигант Голдман Сакс, со тоа што бројот на таквите бунари расте „во час“. Ова веројатно „трајно ќе ја смени енергетската индустрија и нејзината геополитика“ и „ќе ја сменат дебатата околу климатските промени“, рече Џефри Кири, шеф на стоки во банката.
Побарувачката за нафта опадна откако корона вирусот ги заклучува луѓето во нивните домови и авионите на пистите. Овој најнов цикличен нафтен шок ја погодува индустријата што веќе се движи кон структурен врв создаден од нациите што вршат нулта нулта емисија во иднина, рече тој.
„Кога прашината ќе легне, наративот за врвна побарувачка ќе биде посилен од кога било“, рече тој. „Ова е особено точно ако авијацијата не успее да се опорави. Ова е многу силен извор на раст на побарувачката на нафта во последниве години, но колку подолго сме дома – далечинско работење, користејќи видео конференција – толку повеќе луѓе ќе се прашуваат: дали навистина треба да се качиме во авион?“, вели Марк Луис, шеф на истражувањето за инвестирање во климатски промени во БНП Парибас
Падот на цената на нафтата ги уништи и профитабилните поврати од истражувачките проекти на кои се навикнаа инвеститорите. Ова го загрозува она што Луис ја нарекува „ера на златната дивиденда“ од последните две децении, што ги натера нафтените резерви да бидат главни портфолија.
„Секторот за нафта и гас е веќе многу несакан сектор од страна на инвеститорите и во ваков вид на животна средина“, рече Кречмар. Со оглед на тоа што некои предвидуваат дека цените на нафтата ќе паднат уште повеќе, Кречмар е мрачен: „Со 20 долари индустријата ќе се распадне“. (Гардијан)