Зачудувачкото влијание на климатската криза: Што може да се случи со ГПС, финансиите и Интернетот

Промената на должината на денот е на скалата во милисекунди, но тоа е доволно потенцијално да го наруши интернетскиот сообраќај, финансиските трансакции и GPS навигацијата, а сѐ се потпира на прецизното мерење на времето.

Должината на денот на Земјата постојано се зголемува во текот на геолошкото време поради гравитациското привлекување на Месечината на океаните и копното на планетата Земја.

Сепак, топењето на ледените плочи на Гренланд и Антарктикот поради глобалното затоплување предизвикано од човекот ја прераспределува водата складирана на големи географски широчини во светските океани, што доведува до повеќе вода во морињата поблиску до екваторот. Ова ја прави Земјата порамна или подебела, забавувајќи ја ротацијата на планетата и дополнително продолжувајќи го денот.

Планетарното влијание на човештвото, исто така, неодамна беше докажано со истражувања кои покажуваат дека прераспределбата на водата предизвикала поместување на оската на ротација на Земјата – северниот и јужниот пол. Друг труд откри дека емисиите на јаглерод на човештвото ја намалуваат стратосферата, пишува The Guardian.

„Можеме да го видиме нашето влијание како луѓе врз целиот систем на Земјата, не само локално, како зголемувањето на температурите, туку навистина суштински, менувајќи го начинот на кој се движи во вселената и ротира“, рече професорот Бенедикт Соја од ЕТХ Цирих во Швајцарија.

„Поради нашите емисии на јаглерод, тоа го направивме за само 100 или 200 години. Со оглед на тоа што процесите на управување претходно се одвивале во текот на милијарди години, и ова е зачудувачки.“

Прецизни часовници
Човечкото мерење на времето се заснова на исклучително прецизни атомски часовници. Сепак, точното време од денот, една ротација на Земјата, варира поради плимата и осеката предизвикана од Месечината, климатските влијанија и некои други фактори, како што е бавното обновување на Земјината кора по повлекувањето на ледените плочи формирани во последното ледено доба.

Овие разлики мора да се земат предвид, рече Соја: „Сите центри за податоци што го напојуваат Интернетот, комуникациите и финансиските трансакции се засноваат на прецизен тајминг. Потребни ни се и прецизни временски сознанија за навигација, особено за сателити и вселенски летала.’

Истражувањето, објавено во списанието Proceedings of the National Academy of Sciences на САД, користело набљудувања и компјутерски реконструкции за да го процени влијанието на топењето на мразот врз должината на денот. Стапката на забавување варира помеѓу 0,3 и 1,0 милисекунди на век (ms/cy) помеѓу 1900 и 2000 година. Но, од 2000 година, како што топењето се забрзуваше, брзината на промената исто така се забрза до 1,3 ms/cy.