Во Аргентина врие по обидот за убиство на потпретседателката

БУЕНОС АИРЕС – Кога моќната аргентинска потпретседателка Кристина Фернандез излезе од автомобилот пред нејзината станбена зграда и почна да се ракува со мноштво добронамерници, еден човек се проби напред со пиштол, го впери само неколку сантиметри од нејзиното лице и го повлече чкрапалото кое јасно клика.

Наполнетото оружје очигледно се заглавило.

Безбедносните луѓе на Фернандез го грабнаа напаѓачот и го однесоа, а 69-годишната поранешна претседателка на Аргентина беше неповреден. Но, очигледниот обид за атентат против личноста која внесува големи поделби ја потресе Аргентина – земја со историја на политичко насилство – и ги влоши тензиите во остро поделената нација.

Вооружениот напаѓач беше идентификуван како Фернандо Андре Сабаг Монтиел, 35-годишен уличен продавач и бразилски државјанин кој живее во Аргентина од 1998 година и нема криминално досие, соопштија властите. Тој е уапсен под сомнение за обид за убиство.

Сабаг Монтиел користел полуавтоматски пиштол со калибар 0,38 кој бил „способен да пука“ и „функционирал нормално“, според судски функционер кој не бил овластен да разговара за случајот јавно и зборувал под услов да остане анонимен.

Властите не фрлија светлина на можниот мотив и истражуваа дали тој дејствувал сам или бил дел од поголема заговор.

Политичките лидери во земјата брзо го осудија обидот за пукање како напад врз демократијата и владеењето на правото, при што претседателот Алберто Фернандез одржа доцна ноќен национален говор за да им каже на Аргентинците колку блиску била потпретседателката да биде убиена.

Претседателот, кој не е поврзан со неговиот потпретседател, рече дека пиштолот бил наполнет со пет куршуми, но „не испукал иако чкрапалото било повлечено“.

Претседателот прогласи државен празник во петок по, како што рече, „најсериозниот инцидент откако ја вративме демократијата“ во 1983 година по воената диктатура.

Десетици илјади луѓе попладнето ги преполнија улиците околу зградата на Владата во центарот на Буенос Аирес за да ѝ дадат поддршка на потпретседателката и да го осудат обидот за пукање.

Некои ја осудија политичката опозиција, велејќи дека нејзините вербални напади против потпретседателката го мотивирале напаѓачот. Неколку политички лидери на сличен начин ги обвинија опозициските политичари и медиуми за поттикнување насилство.

Демонстрантот Андрес Касаола рече: „Тој куршум претставува говор на омраза“.

„Мораме да постигнеме… почит меѓу Аргентинците и повеќе да не промовираме омраза, бидејќи луѓето почнуваат да акумулираат омраза, а потоа тоа води до ваква личност“, рече Мабел Лескано, друга демонстрантка, за напаѓачот.

Ниту еден политичар не буди повеќе страст во Аргентина како Фернандез, која некои ја почитуваат поради нејзините левоориентирани политики за социјална заштита, а други ја навредуваат како корумпирана и гладна за моќ.

На лидерката на левиот центар ѝ се суди за корупциски обвиненија за јавни работи додека беше претседателка од 2007 до 2015 година. Некои од нејзините најверни поддржувачи се собираа секојдневно пред нејзиниот стан од 22 август, кога обвинителот повика на 12- годишна затворска казна за неа и забрана за вршење јавна функција никогаш повеќе. Таа жестоко ги отфрли сите обвиненија и се претстави како жртва на политички прогон.

„Ако ја допрете Кристина, ќе направиме голем хаос!“ скандираа поддржувачите.

Во текот на викендот, нејзините следбеници се судрија со полицијата за време на напорите на органите на редот да ја исчистат областа, а силното полициско присуство околу станот потоа беше намалено, иако нејзините поддржувачи постојано доаѓаа.

Во последните денови, некои од нејзините сојузници обвинија дека нејзините клеветници се обидуваат да предизвикаат насилство, а министерот за безбедност Анибал Фернандез рече дека опозицијата „бара некој да умре на улица“.

Пред очигледниот обид за нејзиниот живот, Фернандез имаше навика да го напушта својот стан секој ден околу пладне, да ги поздравува поддржувачите и да потпишува автограми пред да влезе во нејзиното возило за да оди во Сенатот. Секоја вечер имала слична рутина.

Во инцидентот во четвртокот, снимен на видео, не беше јасно дали разбрала што се случило. Дури и кога нејзиниот безбедносен круг почна да дејствува, таа продолжи да ги поздравува поддржувачите во луксузната населба Реколета во главниот град на Аргентина.

Вооружениот напаѓач незаконски го поседувал оружјето, пример за старите и „застарени“ пиштоли што циркулираат меѓу малите криминалци во Аргентина, рече Габриел Гонзалес Да Силва, обвинител кој раководи со канцеларија што ги истражува злосторствата поврзани со оружје.

Патриша Булрих, претседател на опозициската партија Републикански предлог, го обвини претседателот Фернандез дека го искористил обидот за пукање за политичка корист.

„Наместо сериозно да истражува сериозен инцидент, тој ја обвинува опозицијата и печатот, прогласувајќи национален празник за да се мобилизираат активистите“, рече таа.

Фернандез е во центарот на аргентинскиот политички живот речиси две децении. Таа беше харизматична прва дама на земјата за време на администрацијата на претседателот Нестор Кирхнер во 2003-2007 година, а потоа го наследи нејзиниот сопруг.

Како што почна да се зголемува противењето на нејзиното владеење, Фернандез сѐ повеќе се прикажуваше себеси како жртва на напади од моќни специјални интереси поради нејзината одбрана на сиромашните и работниците.

Во еден од најдраматичните инциденти во нејзиното двократно претседателствување, обвинителот кој ја обвини Фернандез дека склучил договор со Иран за да ја прикрие неговата наводна вмешаност во бомбашкиот напад во еврејскиот центар во Буенос Аирес во 1994 година, почина кратко пред да биде поставен да презентира докази против неа во 2015 година.

Сојузниците на поранешната претседателка инсистираат на тоа дека обвинителот Алберто Нисман починал од самоубиство. Но, опозицијата долго време тврдеше дека тој бил убиен или принуден да се самоубие.

Во длабоко поларизираното опкружување на земјата, обидот за пукање на потпретседателот брзо доведе до нови теории на заговор, поделувајќи ги оние кои велат дека „целата работа е исценирана и оние кои мислат дека е вистинска“, рече Мариел Форнони, директор на Менаџмент и Фит, политичка консултантска куќа. (АП)