Словенечкиот БДП е шест пати поголем отколку во времето на независноста

За претстојниот Ден на државноста, Заводот за статистика на Република Словенија подготви преглед на податоци за состојбата во Словенија во однос на 1991 година во времето на независноста.

Минатата година бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител беше речиси шест пати поголем отколку во 1991 година. Инфлацијата полека се забавува, вредноста на увозот малку ја надминува вредноста на извозот.

На почетокот на 2023 година во Словенија живееле 2.116.972 жители, што е за 117.027 жители или 5,9 отсто повеќе отколку во времето на независноста. За тоа време учеството на населението под 15 години се намалило за повеќе од пет процентни поени, од 20,6 на 15 отсто. Уделот на лицата над 64 години е зголемен од 10,8 отсто на 21,4 отсто.

Минатата година имало 9,6 отсто повеќе мажи, а 2,3 отсто повеќе жени. Бројот на првите се зголеми главно поради странските државјани. Минатата година нешто помалку од 190.000 од нив живееле во Словенија, од кои 120.162 мажи, а 69.634 жени. Најголем дел од нив, 46,1 отсто, имале државјанство на Босна и Херцеговина, а потоа следуваат државјаните на Косово (14,2 отсто) и на Србија (9,3 отсто).

Во историјата на Словенија инфлацијата била највисока во времето на независноста, 247,1 отсто, наведуваат тие. Во април годинава годишната инфлација беше 3 отсто. Словенија дури две години имаше дефлација, односно пад на цените на производите и услугите. Во 2015 година изнесуваше -0,5%, а во 2020 година -1,1%.

Лани Словенија ја посетиле 6,2 милиони туристи кои ноќевале 16,1 милиони. Во споредба со 1991 година имало четири пати повеќе туристи, а три пати повеќе ноќевања. Лани 28,4 отсто од сите ноќевања оствариле домашни туристи, а 71,6 отсто странски туристи. Најголем дел од нив биле од Германија, односно 16,4 отсто. Најмногу, 31,1 отсто од ноќевањата имало во планинските општини, потоа бањите (19,6 отсто) и крајбрежните општини (19,1 отсто).

Статистиката наведува и дека минатата година, според привремените податоци, увозот во Словенија бил за 3,5 отсто повисок по вредност од извозот. Словенија увезла 57,1 милијарди евра стоки, а извезла 55,1 милијарди евра. Највисока вредност е постигната со увозот од Швајцарија, односно 16,4 отсто од вкупната вредност на увозот. Швајцарија беше и најзначаен трговски партнер за извоз, во која Словенија извезе 27,3 отсто од целата стока.

Просечната месечна нето плата на жените во 2022 година била за 5,1 отсто помала од платата на мажите. Десет вработени добивале во просек помалку од 830 евра, додека процент од вработените добивале повеќе од 4.042 евра нето месечно. Кај мажите најмногу заработиле лицата со образование од областа на математиката и статистиката, односно 2.249 евра нето, а кај жените оние со образование од областа на правото (1.889 евра нето).

Во 2013 година високо образование имало 19,4 отсто од населението, а лани тоа било 25,9 отсто. Спротивно е случајот со учеството на жителите кои имаат најмалку основно училиште: во 2013 година имало 27,3 отсто, а претходната година 21,7 отсто. За сите овие години, учеството на жителите со најмалку средно образование се движеше меѓу 52,3 и 53,3 проценти.

Како што истакнува Заводот за статистика, образованието е многу важен фактор во животот на поединецот, бидејќи образованието на родителите има значително влијание врз материјалната состојба на нивните деца во зрелоста. Уделот на лицата на возраст од 25 до 59 години кои биле сериозно финансиски и социјално загрозени минатата година е поголем кај оние чии родители имале понизок степен на образование во младоста.