САД нема да споделуваат податоци за загадениот воздух. Научниците: Тоа е голем удар


Американската влада ќе престане да ги споделува податоците за квалитетот на воздухот собрани од нејзините амбасади и конзулати, предизвикувајќи загриженост кај локалните научници и експерти кои велат дека програмата е клучна за следење на глобалниот квалитет на воздухот и заштита на јавното здравје, пренесува Си-Ен-Ен.

Како одговор на барањето на Асошиејтед прес, Стејт департментот пред три дена потврди дека неговата програма за следење на квалитетот на воздухот повеќе нема да пренесува податоци за загадувањето од амбасадите и конзулатите до апликацијата AirNow на Американската агенција за заштита на животната средина (EPA) и други платформи, кои им овозможија на научниците и локалните жители ширум светот да го анализираат квалитетот на воздухот во различни градови.

Прекинот на споделувањето податоци е резултат на буџетските ограничувања што доведоа до исклучување на основната мрежа, се вели во соопштението. Се додава дека амбасадите и конзулатите добиле инструкции да ги задржат мониторите вклучени и дека споделувањето податоци може да продолжи во иднина доколку се обезбедат средства.

Ова намалување на буџетот, за првпат објавено од Њујорк Тајмс, е едно од многуте под администрацијата на претседателот Доналд Трамп, што ги намали приоритетите поврзани со заштитата на животната средина и иницијативите за климата.

Американските сензори за квалитет на воздухот ги мерат опасните фини честички, познати како ПМ2.5, кои можат да навлезат длабоко во белите дробови и да предизвикаат респираторни заболувања, проблеми со срцето и прерана смрт. Светската здравствена организација проценува дека загадувањето на воздухот убива околу 7 милиони луѓе годишно.

Веста за прекинот на споделувањето податоци предизвика брза реакција од научниците, кои нагласија дека веродостојните податоци овозможуваат следење на квалитетот на воздухот ширум светот и ги охрабруваат владите да преземат мерки за почист воздух.

Баргав Кришна, специјалист за загадување на воздухот во Sustainable Futures Collaborative со седиште во Њу Делхи, го нарече губењето на тие податоци голем удар за истражувањето за квалитетот на воздухот.

„Овие сензори беа дел од мала мрежа во многу земји во развој и служеа како референтна точка за разбирање каков е квалитетот на воздухот“, рече Кришна. „Тие, исто така, се сметаа за добро калибриран и непристрасен извор на податоци за споредба со локалните мерења, доколку постои сомнеж за нивната точност“, истакна тој.

„Навистина е срамота“, рече Алехандро Пиракока Мајорга, независен консултант за квалитет на воздухот од Богота, Колумбија. Американските амбасади и конзулати во Лима, Сао Паоло и Богота имаа јавен систем за следење на воздухот. „Тоа беше извор на информации за квалитетот на воздухот кој беше независен од локалните мрежи за мониторинг и дополнителен извор за споредба“, рече тој.

„Ова ќе остави сериозна празнина во системот за мониторинг на животната средина“
Калид Кан, специјалист за животна средина и застапник за еколошки права од Пакистан, исто така, изрази загриженост, велејќи дека исклучувањето на системите за следење на квалитетот на воздухот ќе има значителни последици.

Тој нагласи дека сензорите во Пешавар, еден од најзагадените градови во светот, обезбедуваат клучни податоци во реално време, помагајќи им на истражувачите и на јавноста да донесуваат здравствени одлуки.

„Нивното отстранување ќе предизвика сериозен јаз во мониторингот на животната средина, оставајќи ги жителите без точни информации за опасните услови на воздухот“, рече Кан. Тој додаде дека најранливите луѓе во Пакистан и ширум светот се особено погодени, бидејќи тие имаат најмала веројатност да имаат пристап до други веродостојни податоци.

Во Африка, програмата обезбеди податоци за квалитетот на воздухот за повеќе од десетина земји, вклучувајќи ги Сенегал, Нигерија, Чад и Мадагаскар. Некои од овие земји се речиси целосно зависни од американските системи за следење на воздухот.

Исклучувањето на програмата ќе влијае и на базата на податоци за квалитетот на воздухот на Светската здравствена организација (СЗО). Многу сиромашни земји не го следат квалитетот на воздухот затоа што мерните системи се премногу скапи и сложени за одржување, што значи дека тие целосно зависат од податоците обезбедени од амбасадите на САД.