Примирјето во Газа конечно стапи во сила, ќе бидат ослободени тројца заложници

Долгоочекуваниот договор за прекин на огнот официјално стапи на сила. Првите тројца заложници што ќе бидат ослободени се именувани како Дорон Штајнбрехер (31) и британско-израелска државјанка Емили Дамари (28), кои беа киднапирани од нивниот кибуц и Роми Гонен (24), која беше однесена од фестивалот „Супернова“ во октомври 2023 година.

Договорот за прекин на огнот ќе биде во три фази. Во првата фаза од договорот за прекин на огнот, 33 заложници треба да бидат ослободени во текот на шест недели во замена за стотици Палестинци затворени од Израел. Остатокот треба да биде пуштен во втора фаза. Меѓу 98-те заложници – од кои некои се верува дека се мртви – има и четири лица земени како заложници во 2014 и 2015 година.

Почетокот на примирјето беше одложен три часа израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху рече дека Хамас не ја исполнил својата обврска да ги даде имињата на тројцата заложници што требаше да ги ослободи подоцна во неделата во замена за голем број затвореници Палестинци.

Прославите избувнаа низ територијата опустошена од војната, а некои Палестинци почнаа да се враќаат во своите домови, иако доцнењето ја нагласи кревкоста на договорот. Договорот отпочнува долг и неизвесен процес чија цел е конечно да се стави крај на војната и да се вратат речиси 100 заложници киднапирани во нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година, што го предизвика.

Нетанјаху рече дека ѝ дал инструкции на војската дека прекинот на огнот „нема да започне сè додека Израел не ја поседува листата на заложници што треба да бидат ослободени, што Хамас се обврза да го обезбеди“. Тој имаше слично предупредување и претходната вечер.

Тврдокорниот израелски министер за национална безбедност, Итамар Бен-Гвир, поднесе оставка по прифаќањето на планот за примирје. Неговото заминување не е целосен шок, бидејќи во четвртокот се закани дека ќе ја напушти владата доколку го ратификува договорот за прекин на огнот (што и на крајот го направи). Тој тврдеше дека тоа ќе ги „избрише достигнувањата на војната“ со ослободување на палестинските милитанти и отстапување територии во Газа.

Во соопштението, партијата Еврејска сила на Бен-Гвир го нарече договорот за прекин на огнот „капитулација пред Хамас“ и го осуди како што го нарече „ослободувањето на стотици убијци“ и „откажувањето од достигнувањата на (израелската војска) во војната“ во Газа. . Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го задржува тенкото мнозинство во Кнесетот – израелскиот парламент – и покрај оставките.

Бен-Гвир минатата недела го повика министерот за финансии на екстремната десница, Безалел Смотрич, кој го опиша договорот како „катастрофа“, да му се придружи во последниот обид да спречи договор за прекин на огнот.

Религиозната ционистичка партија на Смотрич се закани дека ќе ја напушти владата доколку не се врати во војна за да го порази Хамас по завршувањето на првата шестнеделна фаза од прекинот на огнот.

Во 42-дневната прва фаза од примирјето треба да бидат вратени вкупно 33 заложници од Газа и ослободени стотици палестински затвореници и притвореници. Израелските сили треба да се повлечат во тампон зона во Газа, а многу раселени Палестинци треба да можат да се вратат дома. На уништената територија, исто така, треба да дојде до пораст на хуманитарна помош.

Десетици луѓе излегоа на улиците во јужниот град Кан Јунис во Газа за да го прослават прекинот на огнот, според известувачот на Асошиетед прес. Маскирани и вооружени борци на Хамас пристигнаа со две возила додека траеја прославите, при што луѓето ги пречекаа и извикуваа слогани за поддршка на милитантната група.

Спонтани прослави избувнаа и во други градови со изминување на рокот за прекин на огнот.

Полицијата со која раководи Хамас почна да се распоредува во јавноста откако главно беше притаена со месеци поради израелските воздушни напади. Жителите на градот Газа рекоа дека ги виделе како работат во делови од градот, а репортерот на АП во Кан Јунис видел мал број на улиците.

Палестинските жители почнаа да се враќаат во своите домови во делови од градот Газа рано во неделата, иако гранатирањето со тенкови продолжи кон исток, поблиску до израелската граница, во текот на ноќта. Семејствата можеа да се видат како се враќаат пешки, со нивните работи натоварени на колички со магариња, велат жителите.

Израелскиот кабинет го одобри прекинот на огнот рано во саботата на ретка седница за време на еврејската сабота, повеќе од два дена откако посредниците го објавија договорот. Завојуваните страни беа под притисок и од администрацијата на Бајден во заминување и од новоизбраниот претседател Доналд Трамп да постигнат договор пред инаугурацијата на американскиот претседател во понеделник. (Според агенциите)