Нетанјаху подготвува одговор на признавањата, но е во теснец


Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху брзо го осуди признавањето на палестинска држава од страна на многу историски сојузници на Израел, но премиерот тешко ќе  ја претвори реториката во конкретен одговор.

Неговите опции се можеби поограничени отколку што би сакал неговите поддржувачи да веруваат. Тој на различни начини се закануваше со анексија на окупирана палестинска земја и билатерална акција против земјите што се придружија на бранот признавања. Но, поставувањето формално барање за дел или целиот Западен Брег би ги загрозило договорите  што ги нормализираа врските со регионалните сили, вклучувајќи ги и Обединетите Арапски Емирати. Тој договор беше можеби најзначајното достигнување во надворешната политика од првото претседателство на Доналд Трамп, цитирано во номинациите за Нобеловата награда за мир што тој отворено ја посакува, и едно од значајните достигнувања на самиот Нетанјаху.

ОАЕ, еден од нивните најважни партнери, веќе изјави дека анексијата е „црвена линија“, а пропаѓањето на договорот би значело висок ризик од отуѓување на најважниот поддржувач на Нетанјаху.

Израел избра билатерален одговор кон Ирска, Норвешка и Шпанија кога тие ја признаа палестинската држава минатата година, вклучително и повлекување на амбасадорите.Правењето на истото сега, кога толку многу клучни сојузници го следеа примерот, би било многу покомплицирано – и би можело да му наштети на Израел многу повеќе од неговите цели, рекоа поранешни израелски дипломати. Тоа би ја забрзало траекторијата на Израел кон изолираниот статус на „супер-Спарта“ што Нетанјаху го прослави минатата недела, а потоа се повлече по јавното негодување и економските предупредувања.

Алон Лиел, поранешен дипломат кој беше амбасадор на Израел во Јужна Африка, рече:

„Мислам дека тоа е толку тешка дилема што Нетанјаху одлучи да ја одложи. Нема шанси Израел да не одговори и нема шанси Израел да одговори на паметен начин. Кабинетот е на пат да разговара за тоа кои грешки да се направат.“

Празникот на еврејската Нова Година, кој се слави во понеделник и вторник, и претстојното Генерално собрание на ОН му дадоа шанса на Нетанјаху да побара простор за дишење додека ги разгледува своите опции.Тој патува во САД за состанокот и рече дека неговиот одговор до Велика Британија, Франција и другите ќе дојде по средбата со Трамп. Таа средба ќе се одржи откако американскиот претседател ќе се сретне со арапските лидери во Њујорк. Пред да замине, Нетанјаху свика состанок на израелскиот кабинет за безбедност за да разговараат за можните одговори на признавањето, објавија израелските медиуми.

Како јасен показател за загриженоста за ризиците од анексијата, двајцата најсилни застапници на тој пристап – министрите од крајната десница Итамар Бен Гвир и Безалел Смотрих – не беа поканети.

Покрај иднината на  Абрахам договорите – кои Трамп и Џо Бајден се надеваа дека ќе ги прошират за да ја вклучат Саудиска Арабија – многумина од семејството Трамп и сојузниците имаат длабоки финансиски врски во регионот. Но, домашните политички притисоци околу судењето за корупција и претстојните избори може да ги надминат грижите на Нетанјаху за антагонизирање на Трамп, рече Алон Пинкас, друг поранешен израелски дипломат.

„Нетанјаху од пред две или три години не би се осмелил да анектира ништо“, рече Пинкас, чии поранешни позиции вклучуваат генерален конзул во Њујорк. „Нетанјаху од септември 2025 година е растроен; одвоен од реалноста, со акутен случај на заблуда за величина [со идејата дека ја прецртува регионалната карта), се плаши од избори; се плаши од неговото судење [за обвиненија за корупција]. Ако сите тие укажуваат на делумна анексија, тој всушност би можел да направи нешто.“

Во Израел, дебатата се менуваше збунувачки помеѓу инсистирањето дека признавањето е ирелевантен симболичен гест без суштина до бес кон земјите што го направија чекорот. Низ поголемиот дел од политичкиот спектар на Израел, од крајната десница до лидерот на централно-левичарската партија Јаир Голан, потегот за признавање на палестинската држава е оценет како „награда за тероризам“.

Но, дури и ако суверена Палестина е сè уште повеќе идеја отколку реалност, признавањето има длабоки правни и дипломатски импликации. Британското признавање има посебна дипломатска и историска тежина поради улогата што ја одигра Британија во поставувањето на темелите за создавањето на државата Израел со Балфуровата декларација од 1917 година.

Лил рече: „Јас го гледам ова повеќе од билатерален настан; тоа [треба да се разбере во] историската перспектива на Балфуровата декларација. Тоа е еден вид корекција на британската историска улога.“ (Гардијан)