Мистерии на универзумот: Како оваа ѕвезда со својата планета стана космички тркач?

Мал ѕвезден систем, кој се состои од ѕвезда и нејзината планета, патува низ Млечниот Пат со рекордна брзина, според анализата на тимот на НАСА.

Според НАСА, тој се движи со брзина од најмалку 1,93 милиони километри на час, што го прави најбрзиот познат систем во кој егзопланета орбитира околу ѕвезда. Тимот ја објави својата анализа во The Astronomical Journal.

Објектите првпат беа забележани во 2011 година по прегледување на архивските податоци од проектот „Набљудувања со микролеќи во астрофизиката“ (MOA). Астрономите тогаш мислеа дека тоа би можело да биде едно од двете можни сценарија: или ѕвезда поголема од нашето Сонце и планета со маса 29 пати поголема од Земјата, или планета приближно четири пати поголема од Јупитер и со месечина помала од Земјата. Во секој случај, поголемиот објект е приближно 2300 пати помасивен од помалиот.

Неверојатна брзина
За да ја пресмета брзината на системот, тимот ја анализирал неговата попречна брзина – количината на движење низ небото. Податоците од опсерваторијата Кек и сателитот Гаја на ЕСА сугерираат дека поголемиот објект е ѕвезда, но научниците планираат повторно да го проучуваат за една година. Целта е да се провери дали се движел во соодветна насока и растојание за да се потврди дека се работи за истиот сигнал откриен во 2011 година.

„Ако набљудувањата со висока резолуција покажат дека ѕвездата останува на истото место, тогаш можеме со сигурност да кажеме дека таа не е дел од системот што го произведе сигналот“, вели коавторот на студијата Апарна Бхатачарја, истражувач во Центарот за вселенски летови на НАСА Годард и Универзитетот во Мериленд. „Ова би значело дека е поверојатен модел со планета скитничка и егзомесечина“.

Со оглед на исклучителната брзина, можно е да се работи за ѕвезден систем со хипербрзина. Таквите системи можат да достигнат екстремни брзини благодарение на гравитационите интеракции со други ѕвезди или објекти како црните дупки, кои имаат исклучително силни гравитациони полиња.

Егзопланетите се светови надвор од нашиот Сончев систем и доаѓаат во различни форми и големини. Меѓу нив имаме примери на супер-Земја, голема карпеста планета слична на нашата, супер-Нептун, гасен џин поголем од таа планета и жежок Јупитер, планета со нејзината големина која орбитира многу блиску до својата матична ѕвезда, што ја прави значително потопла од неа.

Пред неколку години, вселенскиот телескоп Веб ја откри атмосферата на позната егзопланета со досега невидени детали. Во септември минатата година, астрономите ја идентификуваа една од најмасивните егзопланети откриени досега, а само еден месец подоцна, пет години податоци од опсерваторијата на Европскиот јужен телескоп (VLT) го потврдија постоењето на егзопланета која патува низ вселената покрај ѕвездата најблиску до Сонцето.

Минатиот месец, суперсонични ветрови за прв пат беа документирани на егзопланетата WASP-127b, малку поголема од Јупитер и откриени во 2016 година. Некои од најегзотичните егзопланети може да се истражат во каталогот на НАСА објавен во мај 2024 година.

Римскиот вселенски телескоп, планиран за лансирање во мај 2027 година, треба да открие уште повеќе од овие мистериозни светови, како и да обезбеди бројни нови сознанија за универзумот.

„Во овој случај, го користевме проектот MOA поради неговото широко видно поле, а потоа го дополнивме со податоци од телескопите Кек и Гаја бидејќи тие имаат поостра резолуција“, рече истражувачот Шон Тери во соопштението на НАСА. „Сепак, благодарение на моќните способности на римскиот телескоп и неговата планирана стратегија за набљудување, повеќе нема да мора да се потпираме на дополнителни телескопи. Роман сè ќе направи сам“.