Колку е всушност лоша американската економија?

Сè потешко е да се тврди дека американската економија е во добра состојба. Барем не без многу фусноти, предупредувања и ситни букви.

Загриженоста за економијата најлесно се потврдува на пазарот на трудот, кој, практично според сите извештаи, изгледа сè помрачен и помрачен секој ден. А инфлацијата повторно почна да расте. Клучниот извештај за потрошувачката инфлација, кој треба да биде објавен во четврток, се очекува да покаже дека темпото на зголемување на цените се зголемило во август.

Сето ова доаѓа во време кога бизнисите остануваат во состојба на парализа поради воведувањето на царините од страна на претседателот Доналд Трамп. Високите даноци ги натераа работодавците да се откажат од вработување на повеќе работници, особено во секторите чувствителни на царини како што се градежништвото и производството, каде што компаниите ја намалуваат својата работна сила.

Економската реалност му донесе на Трамп негативни оценки кај гласачите, според неодамнешните анкети.

Но, и покрај тоа, потрошувачката – ‘рбетот на економијата – остана силна. Но, долгот на кредитните картички е на рекордно високо ниво, а уделот на сериозни доцнења – луѓе кои имаат салдо повеќе од 90 дена – е на највисоко ниво во повеќе од една деценија, според податоците за вториот квартал од Федералните резерви на Њујорк.

S&P 500, исто така, достигна рекордни максимуми оваа година. Сепак, голем дел од неодамнешните добивки се поттикнати од растечкото верување на инвеститорите дека Федералните резерви ќе ги намалат каматните стапки на состанокот следната недела и на преостанатите состаноци оваа година. Тоа е затоа што лошите податоци за работните места создадоа поголема итност централната банка да ја поддржи економијата.

По неверојатниот постпандемиски период, некогаш навидум нескршливата американска економија се витка. Но, сигурно не е скршена.

Податоците од минатата недела открија дека за прв пат по четири години, има повеќе луѓе кои бараат работа отколку што има работни места достапни за нив. Потоа дојде петочниот тажен извештај за работните места, кој покажа дека работодавците вработиле само 22.000 нови работници минатиот месец, а стапката на невработеност се искачи на највисоко ниво од 2021 година. Прегледот на работната сила, исто така, откри дека американската економија изгубила 13.000 работници во јуни, што е првиот месец од 2020 година кога работодавците отпуштиле повеќе работници отколку што вработиле.

Оваа недела започна со нови податоци од анкетата објавени од Федералните резерви на Њујорк, кои покажуваат дека барателите на работа веруваат дека има 44,9% шанса да најдат нова работа ако во моментов немаат. Тоа е најниското отчитување досега од почетокот на анкетата во 2013 година. Исто така, претставува пад од речиси 6% од јули до август.

Во текот на следната година, испитаниците предвидуваат и зголемување на стапката на невработеност, помал потенцијал за раст на заработката и поголема шанса да ги изгубат своите работни места.

Засега, стапката на невработеност, која се зголеми на 4,3% во август од 4,2% во јули, е сè уште под историските просеци: Откако Бирото за статистика на трудот почна да известува за стапката на невработеност во земјата користејќи ги тековните методологии во 1948 година, таа во просек изнесува 5,7%.

Инфлацијата останува под историските нивоа. Годишната стапка на инфлација во земјата, мерена според индексот на потрошувачки цени, е 2,7% од јули. Тоа е речиси еден процентен поен пониско од просечната стапка што датира од 1948 година, според податоците на BLS. Но, потрошувачите се подготвуваат годишната инфлација да се искачи на темпо од 3,2% во следните 12 месеци, според новите податоци од анкетата на ФЕД во Њујорк објавени во понеделник. Ова доаѓа во време кога бизнисите сносат големи царински сметки откако Трамп ги зголеми увозните даноци на пролет. Многу трговци на мало почнаа да ги префрлаат трошоците на потрошувачите со зголемување на цените – и предупредуваат дека ќе дојдат уште повеќе.

Сепак, Александар Филд, професор по економија на Факултетот за бизнис „Ливи“ при Универзитетот Санта Клара, рече: „Не е тешко да се забележат злокобни облаци на хоризонтот“.

„Секако, нема гаранција дека злокобните облаци ќе ја донесат иднината што се чини дека ја најавуваат. Но, денес едноставно нема веродостоен случај дека економијата сега оди навистина добро“, рече тој.

Тимот за хартии од вредност на „Морган Стенли“ има поинаков став, наместо тоа предвидуваат дека она што го доживеа американската економија во последните неколку месеци е најлошото што ќе го добие во последно време, освен ако не се променат значително околностите.

Во белешка објавена во понеделник, тие напишаа дека најновиот извештај за работни места го поддржува нивното долгогодишно верување дека американската економија е во „рецесија во движење“, каде што одредени сектори чувствуваат значително забавување, додека други продолжуваат да талкаат. Тоа е спротивно на традиционалната рецесија кога речиси сите делови од економијата се влечат надолу.

„Централно место во нашиот став е идејата дека економијата е многу послаба за многу компании и потрошувачи во текот на изминатите три години отколку што сугерираат главните економски статистики како што се номиналниот БДП или вработеноста“, напишаа тие.

„Сметаме дека подобар начин за мерење на здравјето на економијата е растот (и ширината) на заработката, како и анкетите за доверба на потрошувачите и корпорациите.“

Сè повеќе компании пријавуваат поголем потенцијал за раст на заработката во иднина во споредба со изминатите три години. „Сметаме дека ова ја поддржува идејата дека најлошото од рецесијата е зад нас“, рекоа тие. (Си-Ен-Ен)