Како беше убиен лидерот на Хамас, Јахја Синвар?

Водачот на Хамас, Јахја Синвар, беше убиен од израелските сили, со што заврши едногодишната потрага по организаторот на нападот на Израел на 7 октомври, што ја предизвика војната во Газа.

Израелскиот министер за надворешни работи, Израел Кац, ги потврди извештаите во четвртокот во порака испратена до колегите ширум светот. Израелските одбранбени сили (ИДФ) соопштија речиси веднаш по изјавата на Кац дека Синвар е „елиминиран“.

Неговата смрт е голем поттик за израелската војска и премиерот Бенјамин Нетанјаху, како последен во низата атентати од висок профил на истакнати непријателски лидери во последниве месеци.

Смртта на Јахја Синвар е поттик за Нетанјаху, но можеби нема да стави крај на војната

Во телевизиска изјава, Нетанјаху рече дека „денес ги израмнивме сметките“, опишувајќи ја смртта на Синвар како „почеток на крајот“.

„Денеска демонстриравме дека сите што се обидуваат да ни наштетат, тоа им се случува“, рече тој. „И како силите на доброто секогаш можат да ги победат силите на злото и темнината. Војната сè уште трае и е скапа“.

Обраќајќи им се на израелските граѓани, Нетанјаху рече дека „има многу предизвици пред нас“ и дека земјата мора „да стои цврсто на нашата почва и да продолжи да се бори“. Израел ќе продолжи со „сите наши сили“ да ги враќа дома заложниците кои сѐ уште се држат во Газа, додаде тој.

ИДФ во четвртокот попладне соопшти дека проверува дали Синвар е еден од тројцата милитанти убиени за време на патрола, но дека нивниот идентитет сè уште не може да се потврди. До четвртокот вечерта, беше потврдено дека тој бил „елиминиран“, наводно во Тел Султан, населба на најјужниот град во Газа, Рафа, во средата.

Телата беа пронајдени од војници и однесени во Израел на ДНК и забно тестирање.

Израелското радио Кан објави дека лидерот на Хамас бил убиен „случајно“, а не како резултат на собирање разузнавачки информации. Станицата исто така соопшти дека телата биле пронајдени со готовина и лажни лични карти.

Графички фотографии и видео од местото на настанот, емитувани на израелските медиуми, покажаа, како што изгледа, телото на Синвар, облечен во војничка униформа, со тешка повреда на главата, како лежи на куп урнатини на подот од уништена зграда.

Засега нема коментар од Хамас.

Израелскиот Канал 12 објави дека пешадиски баталјон, кој оперирал со тенковска единица, идентификувал група мажи кои трчаат во зграда. Силите отвориле оган користејќи тенковски гранати, а телата биле закопани под урнатините.

Сè уште не е јасно какво влијание ќе има убиството на Синвар врз кампањата на Израел во Газа. Повеќето аналитичари веруваат дека Израел сега има намера за воена окупација на територијата во догледна иднина.

Долго време се веруваше дека Синвар се опкружил со израелски заложници за да ја намали веројатноста да биде убиен. Меѓутоа, во соопштението од кабинетот на премиерот се вели дека се верува дека немало заложници.

Без наведување извор, израелскиот Канал 12 објави дека Синвар се криел со шесте заложници чии тела ИДФ ги извади во август, откако биле убиени од киднаперите додека се приближувале израелските трупи.

Израел не штедеше ресурси во својата едногодишна потрага по Синвар, ангажирајќи работна група составена од разузнавачи, единици за специјални операции, воени инженери и експерти за надзор под капата на израелската агенција за безбедност. Сепак, на крајот, се чини дека е убиен од редовните трупи на патрола.

Синвар се сметаше себеси за експерт за војската и политиката на Израел. Тој зборуваше совршено хебрејски, учеше во текот на повеќе од 20 години во израелските затвори и беше движечката сила зад стратегијата на Хамас во изминатите неколку години: да се стивне Израел да мисли дека групата била одвратена од борбите, пред да започне ненадејниот напад во кој 1.200 луѓе беа убиени, а други 250 земени како заложници.

Разни проценки на западните и израелските разузнавачки служби во текот на изминатата година сугерираа дека Синвар долго време избегнува електронска комуникација, потпирајќи се на мрежа курири за размена на пораки со надворешниот свет од огромната мрежа на тунели на Хамас под Појасот Газа.

Тие извештаи, исто така, велат дека Синвар станал „фаталистички“ по 12 месеци интензивна војна во која биле убиени 42.000 Палестинци, кои веруваше дека ќе умре, но сепак се надеваат дека ќе го вклучи Израел во регионална битка со Иран и сојузничките групи околу Блискиот Исток, како што е како либански Хезболах. Не е познато дали тој мислел или знаел дека нападот на 7 октомври ќе предизвика таков масовен израелски одговор.

Синвар (61) е роден во бегалскиот камп Кан Јунис во јужниот дел на Газа и пораснал во сиромаштија пред да студира на Исламскиот универзитет во Газа, каде што добил диплома по арапски студии.

Меѓу неговите пријатели од детството беа Мохамед Деиф, воениот началник на Хамас, за кого Израел тврдеше дека го убил во воздушен напад пред три месеци, и Мохамед Далан, влијателен член на секуларната партија Фатах што сега живее во егзил во ОАЕ.

Синвар му се придружил на Хамас на рана возраст, веднаш по основањето на групата, поминувајќи голем дел од својата младост во и надвор од израелските затвори. Тој се искачи низ рангот како озлогласен извршител, задолжен за пронаоѓање и убивање на осомничените палестински соработници со Израел, и беше клучен во градењето на воените способности на групата.

Во 1989 година, тој беше осуден на четири доживотни затворски казни за киднапирање и убиство на двајца израелски војници и четворица Палестинци за кои се сомневаше дека соработувале. Тој одлежа 22 години, станувајќи почитуван водач во затворот, а се лекуваше од рак на мозокот во 2008 година.

Синвар беше ослободен во размената на затвореници во 2011 година во која израелскиот војник Гилад Шалит беше вратен за 1.000 Палестинци. Се ожени по враќањето во Газа и имаше три деца.

Поранешниот затвореник беше избран од други членови на Хамас на тајно гласање за шеф на Хамас во Газа во 2017 година, преживеа неколку израелски обиди за атентат: познато е, по војната меѓу Хамас и Израел во 2021 година, тој позираше за фотографии, насмеан, на фотелја среде урнатини од неговата куќа. За разлика од некои високи лидери на Хамас, тој никогаш не се поколеба од верувањето дека вооружената борба е единствениот начин да се принуди да се создаде палестинска држава.

Во знак на заострувањето на позицијата на групата за разговорите за прекин на огнот, Синвар беше назначен за шеф на групата севкупно по убиството на израелскиот политички шеф на Хамас со седиште во Катар, Исмаил Ханије, во јули.

Израел рече дека бил блиску до фаќање или убиство на Синвар во јануари, кога пронашол ДНК докази за неговото присуство во бункер под Кан Јунис, вклучително и облека и повеќе од 1 милион шекели (околу 230 илјади евра) во банкноти. Се проценува дека тој заминал неколку дена пред израелските сили да го нападнат бункерот.

Израелските власти и претходно сугерираа дека Синвар е убиен, особено по долги периоди во кои лидерот бил во некомуникација. Минатата недела, тој, наводно, остварил контакт со членовите на Хамас во Катар по уште еден период на молк.

Во соопштението, израелскиот Форум за семејства за заложници рече: „Форумот ги пофалува безбедносните сили за елиминирање на Синвар, кој го организираше најголемиот масакр со кој се соочи нашата земја, одговорен за убиства на илјадници и киднапирања на стотици.

Меѓутоа, изразуваме длабока загриженост за судбината на 101 маж, жена, старци и деца кои сè уште се во заробеништво на Хамас. Ја повикуваме израелската влада, светските лидери и земјите посредници да ги пренасочат воените достигнувања во дипломатски“. (Гардијан)