Европа се сврте надесно, Макрон го распушти парламентот

Центарот на политичката гравитација на Европа се сврте надесно.

Екстремно десничарските партии во Франција и Германија постигнаа неверојатни успеси на изборите за Европскиот парламент, покажаа излезните анкети.

Успехот на екстремната десница во двете најголеми земји-членки на ЕУ доаѓа пред очекуваните придобивки за тврдодесничарската партија Браќа на Италија на италијанската премиерка Џорџа Мелони.

Иако сојузот на десниот центар презеде одлучувачко водство во Германија, излезните анкети покажуваат дека екстремно десничарската Алтернатива за Германија постигна значителен резултата, додека владејачките Зелени и социјалдемократите паднаа.

Во Франција, излезните анкети покажуваат дека екстремно десничарската партија на Марин Лепен е на пат за првото место на третите последователни европски избори по ред, со подобар резултат од 2019 година. Се предвидува дека Националниот собир (РН) ќе има 32,4 отсто од гласовите, далеку пред групата Ренесанса на претседателот Емануел Макрон со 15%. Во 2019 година имаше помалку од процентен поен меѓу двете партии.

Францускиот претседател Макрон реагираше промптно и во телевизиско обраќање објави дека го распушта националното собрание и бара парламентарни избори на 30 јуни и 7 јули.

Францускиот претседател рече дека не може да се преправа дека ништо не се случило, дека исходот од изборите во ЕУ не е добар за неговата влада и дека подемот на националистите е опасност за Франција и Европа.

„Емануел Макрон е ослабен претседател вечерва“, рече претседателот на РН, Џордан Бардела, на победничката забава во неделата вечерта. Проектираните резултати, додаде тој, покажаа дека Французите сакаат ЕУ да го промени курсот.

Иако резултатите беа во голема мера очекувани, Макрон може да се утеши од задржувањето на второто место, веднаш социјалистичката коалиција на Рафаел Глуксман со 14,3%.

Според првичната проекција на Европскиот парламент, европратениците од четирите проевропски мејнстрим групи се предвидува да го задржат мнозинството места во собранието, но помало од 2019 година, што ќе им го отежн носењето закони.

Европската народна партија, социјалистите и демократите, центристичката група Обнова и Зелените се на пат за 451 од 720 места, што е удел од 62,6 отсто, во споредба со нивниот удел од 69,2 отсто во малку помалиот парламент во заминување. Овие групи често се наоѓаат на спротивставени страни; Зелените, на пример, не ја поддржаа Урсула фон дер Лајен за претседател на Европската комисија во 2019 година.

Сепак, излезните анкети покажаа широки придобивки за екстремната десница. Во Австрија, се предвидува дека екстремно десничарската Партија на слободата ќе дојде на врвот, со проектирани 27%, пред конзервативната Народна партија и Социјалдемократите, со 23,5% и 23%.

Во Холандија, екстремно десничарската партија на Герт Вилдерс беше на тесно второ место зад сојузот Левица-Зелени. Партијата на слободата на Вилдерс се чинеше дека ќе освои 17,7 отсто од гласовите, но беше втора зад сојузот ЛевевицаЗелени предводен од поранешниот потпретседател на Комисијата на ЕУ, Франс Тимерманс, кој има 21,6 отсто.

Во Германија, излезните анкети покажаа Христијанско-демократската унија/Христијанско-социјалната унија, сега во опозиција, со 29,5 отсто од гласовите, додека АфД скокна на 16,5 отсто од 11 отсто во 2019 година. Успехот на АфД доаѓа и покрај мноштвото скандали. вклучувајќи го и нејзиниот главен кандидат велејќи дека во СС, главната паравоена сила на нацистите, „не биле сите криминалци“.

Партиите на владејачката коалиција на Олаф Шолц се на пат за катастрофална ноќ, при што социјалдемократите паднаа на 14%, полошо од нивниот најслаб резултат досега во 2019 година, според излезната анкета. Зелените, кои беа втори во 2019 година со 20,5%, паднаа на четвртото место со 12% -12,5%.

Во Грција, владејачката централно-десничарска партија Нова демократија е на прво место со 29,5 отсто од гласовите, што сепак е далеку помалку од ланските општи избори кога освои 40 проценти. Радикалната левичарска партија Сириза има 16,7 отсто, а социјалистите од Пасок се на третото место со 12,4%.

Додека централно-десничарската Европска народна партија е во водство во Германија, Грција и Кипар, резултатите укажуваат на стеснување на вкупните мнозинства за главните проевропски партии.

Тоа би можело да го загрози донесувањето на амбициозните закони за климатски активности. Исто така, веројатно ќе ги искомплицира надежите на германската конзервативна Урсула фон дер Лајен за освојување на втор мандат како претседател на Европската комисија, бидејќи треба да ја добие поддршката од најмалку 361 од новите членови на парламентот.

Во твит по излезната анкета, фон дер Лајен рече дека е среќна поради „одличните резултати“ за нејзиниот сојуз ЦДУ/ЦСУ. „Ги имавме вистинските теми. Гласачите го потврдија тоа“.

Бас Ајкхоут, холандски европратеник кој е еден од двајцата водечки кандидати за Зелените, рече дека е разочаран од проектираниот резултат во Германија.