Бугарија се бори да ја излечи кризата со лекови за рак

Бугарија најави итни мерки за намалување на бирократските пречки за увозот и дистрибуцијата на основните третмани за рак во обид да се справи со растечкиот недостиг.

„Новите мерки влијаат на над 40 лекови за рак, а целта на владата е да го спречи ризикот бугарските граѓани да бидат лишени од здравствено осигурување за основната терапија за нивната болест“, соопшти бугарската влада.

Фармацевтските компании кои работат на бугарскиот пазар повеќепати се жалеа на незгодните процедури за извоз и реизвоз на лекови кои ги погодуваат бугарските пациенти. Овие постапки често доведуваат до недостиг и повисоки цени на слободниот пазар.

Во исто време, владата во голема мера се потпира на големи попусти од фармацевтските компании за рефундирани лекови.

Како што објави Еурактив, фармацевтските компании во Бугарија бараат зголемување на државниот буџет за лекови, бидејќи системот во моментов е поддржан со попусти што ги даваат приватните бизниси.

Товарот од рак во Бугарија

Според профилот на ОЕЦД/Европската комисија за рак на земјата, Бугарија е една од двете земји на ЕУ што доживеа зголемена смртност од рак во изминатата деценија.

Евидентирана е поголема смртност иако проценетите стапки на инциденца од рак во 2022 година беа пониски од просеците на ЕУ и за мажите и за жените во Бугарија, а стапките на смртност од рак во 2021 година беа блиску до просеците во ЕУ.

Според податоците, смртноста што може да се избегне од три од најчестите типови на рак – белите дробови, дојката и колоректалниот – е повисока во Бугарија од просекот на ЕУ. Јазот во смртноста што може да се избегне меѓу земјата и ЕУ се зголеми меѓу 2011 и 2021 година – особено за колоректалниот и ракот на белите дробови кај мажите.

Бугарските пациенти се соочуваат со финансиски и организациски потешкотии при пристапот до лекување, иако јавното финансирање е повеќе од двојно зголемено во последните пет години.

Сега, за прв пат, бугарската влада признава дека административниот товар на фармацевтските компании и увозниците на лекови предизвикува проблеми во пристапот до лекување.

Нови мерки

Владата предлага нови правила за регулирање и одредување на цените на основните онколошки производи. Целта е четирикратно да се зголеми периодот за задолжителен преглед на промените на цените на есенцијалните лекови за онкологија – од шест на 24 месеци.

Оваа мерка значително ќе го олесни административниот товар на фармацевтските компании и ќе овозможи долгорочно зачувување на производите на бугарскиот пазар.

Владата претходно призна дека локалниот фармацевтски пазар е непривлечен за лекови во глобален недостиг поради неговата помала големина.

Овие мерки имаат за цел да ја намалат бирократијата и да ја олеснат трговијата со дефицитарни терапии.

Втората клучна промена е формирањето на посебен државен буџет за основните лекови за онкологија за да се гарантира покривање на здравственото осигурување за основните третмани за рак.

Овој пристап има за цел да обезбеди континуиран пристап до потребните лекови за пациентите со онколошки и онкохематолошки заболувања и одржливост на буџетот.

Владата изјави дека „Министерството за здравство останува посветено на обезбедување навремен и ефикасен третман за сите пациенти и ќе продолжи да работи за стабилноста на политиката за лекови во земјата“.

Тужбата трае

Софија се соочува со тужба на Судот на правдата на ЕУ поради повластен третман даден на приватните онколошки болници во земјата.

За една деценија, Националниот фонд за здравствено осигурување плаќаше различни цени на јавните и приватните болници за исти лекови против рак. Во некои случаи, приватните болници плаќаат и до 10 пати повеќе од државните болници. И во двата случаи, парите ги враќа фондот.

Бугарското законодавство ги обврза државните болници да ги поддржуваат процесите за јавни набавки за лекови, додека приватните болници ги купуваа по директни преговори со трговците, кои, во некои случаи, беа поврзани со нив.

Различниот правен третман ја натера Европската комисија да започне прекршочни постапки против Бугарија поради неусогласеност на националното право со европските правила. (Еурактив)