БГНЕС: Кој ќе го отплаќа кинескиот заем за Македонија?

Унгарија и Виктор Орбан се само посредници на Кина за заемот од 500 милиони евра доделен на новата македонска влада на чело со Христијан Мицкоски, објави БГНЕС.На хартија, пишува БГНЕС, средствата доаѓаат од Будимпешта.

-Всушност, парите се дел од 1 милијарда евра позајмени на Унгарија од конзорциум кинески банки на почетокот на оваа година, според истрагата на новинарската платформа Vsquare. Мицкоски во септември го објави постигнатиот договор за заем. Од ВМРО-ДПМНЕ тогаш уверуваа дека нема да дојде од Кина, туку ќе биде доделена „од земја членка на ЕУ и НАТО“. Подоцна беше објавено дека тоа е Унгарија.

Сумата од 500 милиони евра претставува половина од милијарда евра што Мицкоски вети дека ќе ги обезбеди по изборната победа на 8 мај. Условите на заемот вклучуваат каматна стапка од 3,25%, три години грејс период и 12 години рок на отплата, што премиерот го опиша како „исклучително поволна“.Дипломатски извори се категорични дека двата заеми (кинескиот за Унгарија и унгарскиот за Северна Македонија) се поврзани. Според нив, првично било веројатно дека средствата ќе бидат префрлени преку Србија.Од каде се всушност парите?

Во пролетта, унгарската влада обезбеди  1 милијарда евра од конзорциум, вклучувајќи ги Експорт-импорт банката на Кина и унгарската филијала на Банката на Кина.Договорот се чуваше во тајност до крајот на јули, кога локалниот печат го објави врз основа на редовно ажурирање на податоците за државниот долг. Условите на тригодишниот заем со променлива каматна стапка и условите за отплата не беа обелоденети. Според неодамнешните коментари на владини претставници, Унгарија се обратила до своите кинески партнери за да се согласат да ги објави условите јавно.

Заемот обезбеден од Будимпешта е најголемион банкарски заем во должничкото портфолио на земјата, без емисиите на обврзници, надминувајќи ги 917 милиони американски долари обезбедени за заедничкиот унгарско-кинески проект за проширување и модернизација на железничката линија Будимпешта-Белград. Христијан Мицкоски и неговите потчинети министри ги фаворизираат токму транспортните врски Грција-РСМ-Србија-Унгарија – дел од Коридорот 10, на сметка на Коридорот 8 во правец Бургас (Бугарија) – Драч (Албанија). Дополнително, македонскиот премиер побара трансфер на средства од Коридорот 8 на 10, но неговата идеја беше категорично отфрлена од ЕУ.

Владата на Орбан најави дека средствата од новиот заем ќе бидат искористени за финансирање општи инфраструктурни инвестиции, вклучително и во транспортната инфраструктура и енергетиката, без да навлегува во детали, но повторно не се споменуваше обезбедување на дел од заемот на трета земја (Северна Македонија ).

Според Vsquare, Унгарија првично се надевала дека ќе добие многу поголем заем за време на посетата на Кси Џинпинг на Будимпешта во мај, како замена за замрзнатите европски фондови за земјата.

ЕУ блокираше 6,3 милијарди евра од кохезионите фондови за Будимпешта поради загриженоста за проблемите со владеењето на правото, корупцијата и недостатокот на реформи во судскиот систем. Покрај тоа, околу 2,5 милијарди евра од средствата за закрепнување се блокирани поради третманот на бегалците, дискриминацијата на ЛГБТ заедницата и повредата на академската слобода.Влад ата на Орбан не ги исполни условите поставени од Европската комисија за пристап до 6,3 милијарди евра од Обновата за закрепнување и отпорност (RRF) и 3,9 милијарди евра од фазата на заем од програмата.

Фидес на Орбан и ВМРО-ДПМНЕ на Мицкоски се сојузници. Унгарија со години го крие политичкиот татко на Мицкоски – Никола Груевски, поранешен македонски премиер и лидер на ДПМНЕ, санкциониран според законот „Магнитски“. Орбан финансира медиумска империја во Северна Македонија која исфрла моќна пропаганда и омраза против Бугарија. И Унгарија се подготвува да го придобие македонскиот телекомуникациски сектор.

Останува прашањето зошто унгарската влада обезбеди финансиска помош на странска влада во време кога и самата се соочува со огромни финансиски тешкотии? Кабинетот на унгарскиот премиер не одговори на прашањата испратени од Vsquare. Се поставува уште едно прашање – како Скопје ќе го отплаќа кредитот?

До крајот на август, унгарскиот буџетски дефицит се искачи на 103% од целта поставена на почетокот на годината, или 73% откако целта за дефицит беше подигната за 4,5%. Аналитичарите велат дека се потребни повеќе фискални мерки за да се задржи буџетскиот дефицит под тоа ниво, а можеби и уште поостри мерки за да се сведе под 3%, во согласност со целите според правилата на процедурата за прекумерен дефицит на ЕУ, пишува БГНЕС.