28 февруари во историјата – Откриена е хемиската структура на ДНК

На 28 февруари 1953 година, научниците од Универзитетот Кембриџ, Џејмс Д. Вотсон и Френсис Х. Крик објавија дека ја утврдиле структурата со двојна спирала на ДНК, молекулата која содржи човечки гени. На молекуларните биолози значително им помогна работата на друг истражувач на ДНК, Розалинд Френклин, иако таа не е вклучена во објавата, ниту пак ја подели последователната Нобелова награда за тоа.

Иако ДНК – скратено од дезоксирибонуклеинска киселина – беше откриена во 1869 година, нејзината клучна улога во одредувањето на генетското наследство не беше докажана до 1943 година. Во раните 1950-ти, Вотсон и Крик беа само двајца од многуте научници кои работеа на откривање на структурата на ДНК. Калифорнискиот хемичар Линус Полинг предложи неточен модел на почетокот на 1953 година, што ги натера Вотсон и Крик да се обидат да го победат Полинг во неговата сопствена игра.

Утрото на 28 февруари, тие утврдија дека структурата на ДНК е полимер со двојна спирала, или спирала од две ДНК нишки, од кои секоја содржи долг синџир на мономерни нуклеотиди, свиени еден околу друг. Според нивните наоди, ДНК се реплицирала со одвојување на поединечни нишки, од кои секоја станала шаблон за нова двојна спирала. Во својата најпродавана книга „Двојната спирала“ (1968), Вотсон подоцна тврдеше дека Крик го објавил откритието така што влегол во блискиот паб „Игл“ и рече дека „ја најдовме тајната на животот“. Вистината не беше толку далеку, бидејќи Вотсон и Крик ја решија основната мистерија на науката – како е можно генетските инструкции да се чуваат во организмите и да се пренесуваат од генерација на генерација.

Решението на Вотсон и Крик беше официјално објавено на 25 април 1953 година, по неговото објавување во истиот месец на списанието Nature. Статијата направи револуција во проучувањето на биологијата и медицината. Меѓу случувањата што следеа директно од него беа пренаталниот скрининг за гени за болеста; генетски инженирана храна; способност да се идентификуваат човечки останки; рационален дизајн на третмани за болести како сида; и точното тестирање на физичките докази со цел да се осудат или ослободат криминалците.

Крик и Вотсон подоцна се скараа околу книгата на Вотсон, за која Крик сметаше дека погрешно ја претставува нивната соработка и го изневери нивното пријателство.

Поголема контроверзност се појави околу употребата на Вотсон и Крик на трудот направен од друг истражувач на ДНК, Розалинд Френклин. Колегата Морис Вилкинс му ја покажа фотографската работа на Френклин на рендген на Вотсон непосредно пред тој и Крик да го направат своето познато откритие. Сликите покажаа дека молекулата на ДНК постоела во спирална конформација. Кога Крик и Вотсон ја добија Нобеловата награда во 1962 година, ја споделија со Вилкинс. Френклин, која почина во 1958 година од рак на јајниците и поради тоа не беше подобна за наградата, никогаш не дозна за улогата на нејзините фотографии во историскиот научен пробив.