Зошто во Хрватска сѐ е скапо и кои се профитерите?

„Инфлацијата се чини дека се вкоренила во Хрватска, и само рецесија ќе ја запре“, вели угледната професорка од Економскиот факултет Маријана Иванов во поткастот „Прв глас“. „Главното гориво е нашата потрошувачка, државата во голема мера ја храни, а никаква економска политика, ниту монетарна, ниту фискална, ниту каква било политика за приходи и цени од трети страни, всушност не може да ја запре оваа инфлација со сегашната стапка. За среќа, многу малку од нашата инфлација е генерирана од задолжување“, вели Иванов.

„Парадоксално е што во период кога цените на храната растат, домашните производители на храна не профитирале“, вели Иванов, додавајќи дека ова е приказна поврзана со занемарувањето на земјоделството и индустријата што трае со децении.

„Значи, рецесијата е невозможна во овој момент. Инфлацијата ќе продолжи во догледна иднина додека имаме инвестициски бран поврзан со фондовите на ЕУ“, ги објаснува последиците од големиот прилив на фондови на ЕУ што ја стимулираат економската активност во Хрватска. Сепак, Иванов ги истакнува ограничувањата на хрватската економија – недостаток на работна сила и ниска продуктивност што го спречуваат оптималното користење на расположивите средства.

„Ни беа дадени многу пари за користење, а во тој голем фонд едноставно не можевме да ги користиме, бидејќи имате ограничување на капацитетот на самата економија. Можеби би можеле да започнеме двојно повеќе инфраструктурни проекти, но кој ќе ја заврши работата? Немаме луѓе, мора да увеземе работна сила која не е опремена со знаење, вештини, продуктивност и која всушност не можете да ја ангажирате на начинот на кој би сакале. Економијата едноставно не може да ги апсорбира. Тоа се премногу пари за хрватската економија“.

„Европа, Европската унија, Европската комисија и европските тела конечно се освестија дека нешто не е во ред со ЕУ и дека целиот економски модел е виновен. Тие сѐ уште се далеку од тоа да направат какви било значајни промени. И сега, еве ги, откриваат инвестиции во одбраната и сè што може да се поврзе со тоа, како начин, тука, да се зголеми европскиот БДП“, вели Иванов.

Таа предвидува дека зголемените трошоци за одбрана би можеле да бидат можност за Хрватска. „Иако Хрватска произведува многу малку, кога ќе погледнете кои сегменти од индустријата во Хрватска всушност го движат и производството и извозот, особено оние извози со поголема додадена вредност, ќе видите дека сè уште имаме капацитети и некои предности во индустријата за преработка на метали и индустриите кои се директно и индиректно поврзани со повисоки трошоци за одбрана, барем во технолошка смисла. Во Хрватска, лесно можеме да произведеме нешто друго, покрај оружјето што го произведуваме во моментов“.