Тарифите на Трамп ќе ги зголемат цените на сѐ во САД – од гасот, преку зеленчукот до автомобилите

ЊУЈОРК – Новоизбраниот претседател Доналд Трамп во понеделникот се закани дека ќе воведе огромни нови царини за Мексико, Канада и Кина веднаш штом ќе ја преземе функцијата, како дел од неговите напори за сузбивање на илегалната имиграција и дрогата. Тој рече дека ќе воведе данок од 25 отсто за сите производи што влегуваат во земјата од Канада и Мексико и дополнителни 10 отсто царини за стоки од Кина, како една од неговите први извршни наредби.

Тарифите, доколку се применат, би можеле драматично да ги зголемат цените за американските потрошувачи на сè, од гас до автомобили до земјоделски производи. Соединетите Држави се најголемиот увозник на стоки во светот, а Мексико, Кина и Канада се нејзини главни три добавувачи, според најновите податоци од американскиот попис.

Трамп ги упати заканите во неколку објави на неговата страница „Truth Social“ во кои повика против приливот на илегални мигранти, иако притисокот на јужната граница се движи блиску до најниските четири години.

„На 20-ти јануари, како една од многуте мои први извршни наредби, ќе ги потпишам сите потребни документи за да им наплатам на Мексико и Канада тарифа од 25 отсто за СИТЕ производи кои доаѓаат во Соединетите Држави и нивните смешни Отворени граници“, напиша тој, жалејќи се дека „илјадници луѓе се прелеваат низ Мексико и Канада, носејќи го криминалот и дрогата на нивоа што досега не се видени“, иако насилниот криминал е намален од времето на пандемијата.

Тој рече дека новите тарифи ќе останат на сила „до моментот кога дрогата, особено фентанилот и сите илегални странци не ја запрат оваа инвазија на нашата земја!

„И Мексико и Канада имаат апсолутно право и моќ лесно да го решат овој долготраен проблем. Со ова бараме да ја искористат оваа моќ“, продолжи тој, „и додека не го сторат тоа, време е да платат многу голема цена!“

Висок претставник на канадската влада рече дека премиерот Џастин Трудо и Трамп разговарале по објавите на Трамп. Двајцата разговарале за границата и трговијата и имале добар разговор, рече функционерот.

Трамп, исто така, го сврте својот гнев кон Кина, велејќи дека „имал многу разговори со Кина за огромните количини на дрога, особено фентанил, кои се испраќаат во Соединетите Држави – но без успех“.

„Додека не престанат, ние ќе ѝ наплаќаме на Кина дополнителни 10 проценти царини, над сите дополнителни царини, за сите нивни многу производи што доаѓаат во Соединетите Американски Држави“, напиша тој.

Кинеската амбасада во Вашингтон во понеделникот предупреди дека ќе има губитници од сите страни доколку дојде до трговска војна.

„Кинеско-американската економска и трговска соработка е заемно корисна по природа“, објави портпаролот на амбасадата Лиу Пенгју на Икс. „Никој нема да победи во трговска војна или #тарифна војна“. Тој додаде дека Кина преземала чекори во последната година за да помогне во спречувањето на трговијата со дрога.

Нејасно е дали Трамп навистина ќе продолжи со заканите или ги користи како преговарачка тактика пред да се врати во Белата куќа во новата година.

Кандидатот на Трамп за министер за финансии, Скот Бесент – кој доколку биде потврден, ќе биде еден од неколкуте функционери одговорни за наметнување тарифи на други земји – во неколку наврати рече дека тарифите се средство за преговори.

Тој во авторски текст на Фокс њуз минатата недела, пред неговата номинација, напиша дека тарифите се „корисна алатка за постигнување на надворешнополитичките цели на претседателот. Без разлика дали е тоа да ги натерате сојузниците да трошат повеќе за сопствената одбрана, да ги отворат странските пазари за извозот на САД, да обезбедат соработка за ставање крај на илегалната имиграција и спречување на трговијата со фентанил или одвраќање на воена агресија, тарифите можат да играат централна улога.

Трамп победи на изборите во голем дел поради фрустрацијата на гласачите поради инфлацијата, но неговите заканувачки тарифи претставуваат ризик од зголемување на цените на храната, автомобилите и другите стоки. Доколку се зголемат инфлациските притисоци, Федералните резерви можеби ќе треба да ги задржат своите референтни каматни стапки повисоки.

Заканите на Трамп доаѓаат откако паѓаат апсењата за илегално преминување на границата од Мексико. Најновите податоци во САД за октомври покажуваат дека апсењата остануваат блиску до четиригодишното ниско ниво, при што американската гранична патрола извршила 56.530 апсења во октомври, што е помалку од една третина од билансот од октомври минатата година.

Во меѓувреме, апсењата за илегално преминување на границата од Канада се зголемуваат во последните две години. Граничната патрола изврши 23.721 апсење помеѓу октомври 2023 и септември 2024 година, во споредба со 10.021 во претходните 12 месеци. Повеќе од 14.000 од уапсените на канадската граница биле Индијци – повеќе од 10 пати повеќе од бројот пред две години.

Минатата недела, поротата осуди двајца мажи под обвинение за шверц на луѓе за нивните улоги во меѓународна операција што доведе до смрт на семејство индиски мигранти кои се смрзнаа додека се обидуваа да ја преминат канадско-американската граница за време на снежна бура во 2022 година.

Голем дел од американскиот фентанил е шверцуван од Мексико. Граничните заплени на дрогата нагло се зголемија за време на претседателот Џо Бајден, а американските власти пресметаа 12.247 килограми фентанил запленети во буџетската 2024 година, во споредба со 1.154 килограми во 2019 година, кога Трамп беше претседател.

Доколку Трамп продолжи со загрозувачките тарифи, новите даноци би претставувале огромен предизвик, особено за економиите на Канада и Мексико.

Канадскиот долар остро ослабна на девизните пазари веднаш по објавата на Трамп.

За време на првиот мандат на Трамп, неговиот потег за повторно преговарање за Северноамериканскиот договор за слободна трговија, или НАФТА, и извештаите дека размислувал за царина од 25 отсто за канадскиот автомобилски сектор, се сметаа за егзистенцијална закана во Канада. Канада е една од најзависните земји во светот од трговијата, а 75% од извозот на Канада оди во САД.

Кога Трамп воведе повисоки царини за време на неговиот прв мандат, другите земји одговорија со сопствени одмазднички тарифи. Канада, на пример, објави милијарди нови давачки во 2018 година против САД, како одговор на новите даноци за канадскиот челик и алуминиум.

Многу од американските производи беа избрани поради нивното политичко отколку економско влијание. На пример, Канада увезува јогурт во вредност од само 3 милиони долари годишно од САД, а најголемиот дел доаѓа од една фабрика во Висконсин. Тој производ беше погоден со царина од 10 отсто.

Канадската влада, во заедничката изјава на вицепремиерката Кристиа Фриланд и министерот за јавна безбедност Доминик Лебланк, ја истакна блиската врска меѓу двете земји и рекоа дека ќе разговараат за границата и огромните економски врски со претстојната администрација. (АП)