Орбан избра изолација и ЕУ ќе оди натаму без него

Европските лидери повеќе не се потпираат на Унгарија да оди заедно со клучните политички позиции за Украина. Но, тоа не значи дека Будимпешта сè уште не може да предизвика проблеми.

Претседателите и премиерите од целиот блок се состанаа во четвртокот во Брисел за да потпишат низа нови обврски, од економската конкурентност до финансиските пазари.

Но, убедливо најтешкото прашање, како и секогаш, е давање поддршка на Украина – при што унгарскиот премиер Виктор Орбан постојано се спротивставува на какви било напори да се засили воената помош или да се унапреди барањето на земјата да стане членка на Европската унија.

Правилата кои вообичаено бараат од сите 27 земји на ЕУ да се договорат за заедничка изјава за таа да биде издадена во име на Европскиот совет, беа цврсто на удар пред две недели, кога тој се обиде да ги попречи предлозите за Европа да ја пополни празнината што ја остави американското прекинување на помошта за Киев.

Сепак, текстот договорен од преостанатите 26 земји беше додаден на другите резолуции, кои беа едногласно договорени. И додека Унгарија се откажа, сепак беше издаден како формален заклучок на Европскиот совет. Се чини дека таа тактика функционира и дипломатите му рекоа на „Политико“ дека имаат намера повторно да ја користат.

„Изјавата за Украина денеска ќе биде издадена како анекс во име на 26-те“, рече еден висок дипломат на ЕУ, кој доби анонимност за да разговара за разговорите зад затворени врати во четвртокот. „Ова е новото нормално. И корисно е кога станува збор за политички намери “.

Во меѓувреме, додаде висок функционер на ЕУ, приговорите на Унгарија се ценат – и брзо се игнорираат.

„По 6 март, никој не се сомнева дека има дивергенција со една земја-членка. Целта секогаш треба да биде да имаме заклучоци на 27 – ако тоа не е можно, ако се задржи стратешката поделба, а ги имаме сите индикации дека таа се одржува, дека ќе продолжиме напред на 26“, рече претставникот.

Европските лидери постигнаа голема победа на последниот Европски совет на почетокот од овој месец, кога ја обезбедија поддршката на Словакот Роберт Фицо, со што го разделија од здружувањето на силите со Унгарија.

Сепак, на крајот на краиштата, строгата формулација која се заканува со дополнителни санкции за руската енергија и трговските стоки може да значи малку, со оглед на тоа што за нивното спроведување на ниво на ЕУ сè уште е потребна едногласност – а Унгарија одново и одново ги блокираше предлозите за заострување на преостанатите дупки.

„Орбан избра изолација и пат на нелиберална демократија против очигледниот интерес на ЕУ и, всушност, на Унгарија. Му беа дадени многу можности и беа отфрлени подадените раце“, рече вториот дипломат. „Безбедноста на Европа е премногу сериозно прашање за да се преговара со една личност која ги гледа работите 180 степени поинаку од сите други“.

„Ако тој мисли дека може да го направи тоа подобро, со заминување сам, мислам дека многумина не би се обиделе да го спречат“.

Нацртот на украинската изјава, видена од „Политико“, ја потврдува „континуираната и непоколеблива поддршка на ЕУ за независноста, суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина во нејзините меѓународно признати граници“.

„Европската унија го задржува својот пристап „мир преку сила“, кој бара од Украина да биде во најсилна можна позиција, со сопствени робусни воени и одбранбени капацитети како суштинска компонента“, се вели во извештајот.

Во меѓувреме, трет висок европски дипломат рече дека иако блокот ги поздравува напорите на претседателот Доналд Трамп да се обиде да стави крај на војната, тој не очекува да го промени својот став во скоро време.

„Има разговори САД-Русија и разговори САД-Украина, но тие не се сметаат за мировни преговори“, изјави друг висок функционер на ЕУ. Сепак, додаде официјалниот претставник, „ЕУ ги поздравува напорите на САД“ да се обидат да го зацврстат прекинот на огнот, но ќе продолжи да обезбедува материјална поддршка за Украина без оглед на тоа.