Новиот филм со Дикаприо, Една битка по друга, е за Америка каква што наскоро ќе биде

Додека се обидувам да ја смислам првата реченица од овој текст – што не е секогаш лесно во случај на филмови со толку висока специфична тежина како „Една битка по друга“ – пристигнуваат вести за нападот на израелската армија врз хуманитарна флотила на пат кон Газа и апсењето на мировни активисти, вклучувајќи ја и познатата Грета Тунберг.

Со малку изменети улоги, во кои американската армија ја заменува израелската армија, а активистите што носат храна и лекови се заменуваат со активисти што спасуваат притворени емигранти, еве нè во светот на Америка кој веќе повторно стана голем, и кој ни го прикажува во неговиот нов филм од Пол Томас Андерсон, еден од најголемите американски современи режисери.

Оригиналната Америка

Ова е Америка која конечно се ослободи од тој неподнослив баласт на политичка коректност и се предаде на најлошото во себе, неограничената ксенофобија и расизмот. Една исконска Америка, чија патологија можете да ја видите во истоимената серија на Netflix (American Primeval), но и Америка за која движењето MAGA долго време сонува.

Тука, таква Америка е во полн ек, со прокламирана желба за безбедност и чистота, имигрантите масовно се затвораат, елитните друштва во сенка работат на расно чистење, а либералите прво се претвораат во активисти, потоа во терористи, и кога ќе изгубат една битка по друга, ако не се во затвор, се препуштаат на сопствените меурчиња, некои веројатно копаат градина, а други, како херојот на овој филм, го поминуваат животот во облак од марихуана или некој друг опијат.

Човекот за кој станува збор се вика Боб Фергусон (Леонардо Дикаприо) и тој е поранешен левичарски активист-терорист кој се заљубува во својата сестра по оружје, афроамериканката Перфидија (Тејана Тејлор).

Таа, од друга страна, е возбудена од секс во средината на терористички хаос, но не мора да значи и со Боб, па како резултат на една акција, Перфидија игра прилично перфидна игра со воениот офицер Стивен Џ. Локџау (Шон Пен), што, сепак, и нему му се допаѓа, а оваа „авантура за терористички напад“ неочекувано ќе се претвори во тајна откачена врска.

Кога Перфидија и Боб ќе добијат дете, тој ќе биде совладан од родителските чувства, додека Перфидија ќе ја преземе машката улога и ќе ја продолжи борбата, сè додека не заврши во затвор за време на една акција. Не грижете се, ништо не сме поврзале бидејќи сме само во 30-тата минута од филмот, од 160 од нив, а приказната потоа се поместува 16 години подоцна. Боб, како што веќе рековме, живее во свој свет полн со чад, но сепак внимателно ја одгледува сега 16-годишната Вила (Чејс Инфинити).

Вила, сепак, ќе стане мета на полковникот Локџа, кој има свои причини да се ослободи од неа, а ова започнува цела низа луди приказни кои се тешки и непотребни за раскажување, бидејќи навистина е штета да се расипе искуството од гледањето филм што Стивен Спилберг го нарече лудо ремек-дело. Тешко е да се смисли подобар опис.

И покрај многу добриот, но необично интимен филм од мал обем како Licorice Pizza, можеше да се чини дека кариерата на Пол Томас Андерсон, по низа одлични и важни филмови како што се The King of Porn, Magnolia и There Will Be Blood, е во мал пад. Овој нов филм го превртува тој наратив наопаку, а One Battle After Another влегува во најтесната конкуренција за најдобар филм на Андерсон во неговата кариера.

Комбинација од артхаус филм и блокбастер

Ова е лабава адаптација на романот Vineland од енигматичниот американски постмодернистички писател Томас Пинчон, кој во своите необични романи често ја комбинира високата литература со поп-културата, што е многу слично на она што го прави П.Т. во филмот Anderson. „Една битка по друга“ е необична комбинација од артхаус филм и холивудски блокбастер, додека жанровски гледано, тоа е уште почудна мешавина од политички трилер, параноичен филм, социјална сатира, акционен филм, црна комедија и којзнае што уште.

Во него, Леонардо Ди Каприо, како и исто така „стомизираниот тип“ од „Големиот Лебовски“, го поминува поголемиот дел од филмот во бањарка што не му пречи трчајќи по покриви, скокајќи од автомобили и правејќи слични луди работи, но така е светот што го опишува филмот, луд.

Во него, важна улога игра општество на моќни луѓе од сенка кои се нарекуваат себеси Клуб на божиќни авантури, а зад слаткото детско име стои организација на моќни бели мажи, сите тие бесрамни расисти и шовинисти за кои, претпоставуваме, движењето MAGA беше малку премногу лесно, да не речам будно. „Ако сакате да го спасите светот, почнете со мигрантите“, сакаат да кажат полушеговито.

Од другата страна на овој екстремен општествен спектар е бизарниот женски ред на Сестрите на Храбриот Дабар, каде што калуѓерките одгледуваат марихуана и вежбаат стрелаштво, додека нивниот манастир, сместен во калифорниските ридови, служи како засолниште за бунтовници и револуционери.

Исто така, постои и ексцентричен инструктор по карате, кој со бесконечен хумор го игра Бенисио Дел Торо, левичарски спијач и спасител на имигранти, кој му помага на Боб да ја пронајде Вила.

Пинчон наводно му дал дозвола на Андерсон да го адаптира романот под услов приказната на филмот да се премести од контекстот на 1984 година, во кој се сместени настаните од романот, во денешно време. Тешко е да се каже во кој временски период се одвива филмот, но сигурно е… Станува збор за блиската иднина.

Колку е блиску зависи не толку од Андерсон, туку од Трамп, бидејќи најверојатно многу брзо ќе стане сегашност, можеби за неколку години, но со оглед на хиперактивноста на Трамп, поверојатно за неколку месеци.

Андерсон не прави директна сатира за Трамп и новата американска патологија, туку создава автентична филмска приказна длабоко вкоренета во општество кое веќе е целосно изедено од авторитаризмот и престанало да функционира како заедница.

Долго пред Трамп, тој ги претвори левичарските активисти во терористи, бидејќи не им остана ништо друго во диктатурата, а одгласите на пионерските движења за човекови права од шеесеттите години целосно исчезнаа. Тие се заменети со нови, многу побрутални, но не многу поуспешни. Генерациите се менуваат, губат битки една по друга, но не се откажуваат, што остава барем зрак оптимизам.

Сигурен Оскар

Сатиричен поглед на американското општество, освен божиќните авантури, е даден првенствено преку гротескниот лик на полковникот Локџа, кој носи тесни маички за да ги нагласи своите мускули, но се плаши дека другите ќе го перцепираат како хомосексуалец, што е само мал аспект од неговата нарушена сексуалност.

Ако сакате да се обложувате, еве еден сигурен облог за Оскар за вас во категоријата најдобар спореден глумец (еден и единствен Шон Пен), додека другиот е за категоријата најдобар филм.

Нема шанси „Една битка по друга“ да не го освои тој главен Оскар, но ќе има уште. Третиот избор е секако Томас Пол Андерсон, кој мора да добие статуетка за режија.

Ова е импресивно режиран филм во кој секоја сцена и секој кадар носи огромна енергија, сите завртки се затегнати до точка на пукање, а резултатот е визуелен и наративен полнеж што ретко се гледа. Визуелниот спектакл не запира ниту за момент, кулминирајќи со потера по брановидните патишта во внатрешноста што никогаш порано не е видена на филм.

Исто така, откако Серџо Леоне и Енио Мориконе соработуваа на трилогијата „Доларс“, не постоел толку инвентивен, привлечен и моќен саундтрак за филм како што е случајот овде. Авторот на музиката што го обележува филмот толку силно како што Мориконе го обележа „Добриот, лошиот, грдиот“, е композиторот на Андерсон за уникатен израз, Џони Гринвуд. Тој не треба да пропушти ниту Оскар.

Петтиот можен добитник на Оскар е Леонардо Дикаприо, кој, иако никогаш не бил меѓу моите 100 омилени актери, овој пат морам да признаам дека одиграл одлична улога, една од ретките во неговата кариера во која го гледаме и неговиот значителен комичен потенцијал.

„Една битка по друга“ е без сомнение филмот на годината, ако не и на деценијата, фасцинантен филм во секој поглед, но можеби најфасцинантното е како, по години и години Андерсон го развиваше, се појави токму во моментот кога на сите им стана јасно дека Америка каква што ја знаеме исчезнува пред очи, а со неа и поимот слобода за кој наивно мислевме дека веќе е освоен.

Се чини дека ќе мора да почнеме одново, но пред тоа треба да редефинираме што е слобода, а никој не може да го формулира тоа подобро од Сенсеи-то на ДелТоро: „Слобода е кога не чувствуваш страв. Како ебаниот Том Круз.“

Оцена: 10/10

(Индекс.хр)